Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Миграция агентлиги

Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Миграция жараёнларини бошқариш тизимини ислоҳ қилиш бўйича биринчи навбатдаги чора-тадбирлар тўғрисида”ги 2024 йил 17 октябрдаги ПФ-162-сон Фармонига мувофиқ Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Миграция агентлиги давлат муассасаси (кейинги ўринларда – Агентлик) фаолияти тартибга солинади.

Агентлик хорижий меҳнат соҳасида давлат сиёсатини амалга оширувчи, давлат органларининг ушбу йўналишдаги фаолиятини мувофиқлаштирувчи ва мазкур соҳада давлат хизматларини кўрсатувчи ваколатли республика ижро этувчи ҳокимият органи ҳисобланади.

Агентлик республика миллий манфаатларини инобатга олган ҳолда, Ўзбекистон Республикаси фуқароларининг меҳнат миграцияси жараёнларини тартибга солиш ва уларни хорижга ташкиллаштирилган ҳолда юбориш тартиби тўғрисидаги халқаро ҳуқуқ нормалари ва қоидаларига асосланган фаолиятни амалга оширади.

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси Агентликнинг муассиси ҳисобланади.

Агентлик хорижда ваколатхоналарини ва республикада алоҳида юридик мақомга эга бўлмаган ҳудудий бошқармаларини белгиланган тартибда ташкил этади.

Агентликнинг асосий вазифалари ва функциялари

Қуйидагилар Агентликнинг асосий вазифалари ҳисобланади:

ташқи меҳнат миграцияси жараёнларини комплекс тартибга солиш, фуқароларни чет элга вақтинча меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун ташкиллаштирилган ҳолда юбориш ишларини назорат қилиш ва чет элга вақтинча меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун чиқиб кетган фуқароларнинг ҳисобини юритиш;

хусусий бандлик агентликларининг Ўзбекистон Республикасидан ташқарида иш қидираётган шахсларни ишга жойлаштириш бўйича фаолиятини лицензиялаш, лицензия талаблари ва шарт-шароитларига риоя этилишини назорат қилиш;

миграция соҳасида халқаро лойиҳаларини ишлаб чиқиш ва амалга ошириш, фуқароларни хорижда вақтинча ишга жойлаштириш ва уларнинг меҳнат ҳуқуқларини таъминлаш масалалари бўйича чет давлатларининг ваколатли органлари билан ҳамкорлик қилиш;

хорижий иш берувчиларнинг талабларидан келиб чиқиб касбга тайёрлаш ва чет тилини ўргатиш ишларини ташкил қилиш, ривожланган давлатларда тан олинадиган малакани баҳолаш ва сертификатлаш тизимларини жорий қилиш;

чет элга вақтинча меҳнат фаолиятини амалга ошириш вақтида ҳуқуқлари бузилган, мураккаб молиявий ва бошқа қийин аҳволда қолган фуқароларни қонунчиликда белгиланган тартибда ҳуқуқий ва ижтимоий ҳимоя қилиш, уларни Ўзбекистон Республикасига қайтаришга кўмаклашиш;

Ўзбекистоннинг хориждаги ва чет мамлакатларининг республикамиздаги дипломатик муассасалар билан доимий ҳамкорлик қилиш, хориждаги диаспоралар ва ватандошлар билан алоқаларни кенгайтириш.

Агентлик ўз зиммасига юклатилган вазифаларга мувофиқ қуйидаги функсияларни бажаради:

Ўзбекистон Республикаси фуқароларини вақтинча меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун хорижга жўнатиш мақсадида хорижий мамлакатларнинг меҳнат бозорини ўрганади, хорижий иш берувчиларни топади, Ўзбекистон Республикаси фуқароларини ташкиллаштирилган ҳолда танлаш тўғрисида хорижий иш берувчилар ва хусусий агентликлар билан шартномалар тузади ҳамда уларнинг амалга ошишини таъминлайди;

ўз ваколати доирасида Ўзбекистон Республикаси фуқароларини хорижда ташкиллаштирилган ҳолда ишга жойлаштириш соҳасида халқаро ва минтақавий ташкилотлар, хорижий мамлакатларнинг ваколатли органлари билан музокаралар олиб боради, халқаро, давлатлараро ва идоралараро шартномалар, битимлар ва баённомалар лойиҳаларини тайёрлайди;

Ўзбекистон Республикаси фуқароларини хорижда ишга жойлаштириш масалалари бўйича Ўзбекистон Республикасининг хорижий мамлакатлар билан ҳамкорлиги тўғрисидаги шартномалар, битимлар, баённомалар ва бошқа ҳужжатлардан келиб чиқадиган тегишли қарорлар ва мажбуриятларнинг хорижий ҳамкорлар ва иш берувчилар томонидан бажарилишини мувофиқлаштиради;

хорижга ишлаш учун кетаётган фуқароларни ишга жойлашадиган давлатнинг қонун ҳужжатлари асослари, анъаналари ва у ерда ўзини тутиш нормаларидан хабардор қилади;

хорижга ишга юбориш учун Ўзбекистон Республикаси фуқароларини хорижий иш берувчилар ва рекрутинг ташкилотлар билан шартномалар асосида танлаб олади, уларни кетишдан олдин тайёрлайди ва жўнатади;

хорижда меҳнат фаолиятини амалга ошираётган Ўзбекистон Республикаси фуқароларининг ягона маълумотлар базасини шакллантиришда иштирок этади, шунингдек, хорижий иш берувчилар реестрини юритади;

вақтинча меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун хорижга кетаётган Ўзбекистон Республикаси фуқароларини касбга тайёрлайди, кетишдан олдин мослаштиради, қайта тайёрлайди ва малакасини оширади, уларга чет тилларни, хавфсизлик техникаси ва ишлаб чиқаришда меҳнатни ҳимоя қилиш қоидаларини ўргатади;

хорижий иш берувчилар талабларини ҳисобга олган ҳолда, ишга жойлаштириш учун хорижга юборилаётган Ўзбекистон Республикаси фуқароларини ваколатли тиббиёт муассасаларини жалб қилган ҳолда комплекс тиббий кўрикдан ўтказишни ташкиллаштиради;

Ўзбекистон Республикаси фуқаролари меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун республика ҳудудидан транспортда кетаётганда уларнинг хавфсизлигини таъминлаш чораларини кўришда иштирок этади;

чет эл фуқароларининг Ўзбекистон Республикаси ҳудудида вақтинча меҳнат фаолиятини амалга ошириш ҳуқуқини берувчи тасдиқномаларни беради, уларнинг муддатини узайтиради ва амал қилишини тугади;

вақтинча меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун хорижга кетаётган фуқароларни кетишдан олдин мослаштириш марказлари, ўқитиш, қайта ўқитиш ва малака ошириш марказлари, тил ўргатиш марказлари фаолиятини, жумладан, давлат- хусусий шериклик шартлари асосида ташкил этади ва бошқаради;

хусусий бандлик агентликларига Ўзбекистон Республикасидан ташқарида иш қидираётган шахсларни ишга жойлаштириш бўйича фаолиятни амалга ошириш учун лицензия бериш;

хусусий бандлик агентликларининг лицензия талаблари ва шарт-шароитларига риоя этилишини назорат қилиш;

лицензияга эга бўлмаган юридик шахслар томонидан шахсларни Ўзбекистон Республикаси ҳудудидан ташқарида иш билан таъминлашни тарғиб қилиш ёки иш билан таъминлаш ҳолатларини текшириш;

Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги кўмагида Ўзбекистон Республикасининг хориждаги дипломатик ваколатхоналари ва консуллик муассасалари, шунингдек, Агентликнинг хориждаги ваколатхоналари орқали хорижда ишлаётган Ўзбекистон Республикаси фуқароларининг меҳнат фаолияти мониторингини олиб боради;

хорижда меҳнат фаолиятини амалга ошираётган фуқароларни, шу жумладан Миграция жамғармаси, шунингдек, Ўзбекистон Республикасининг хорижий

давлатлардаги дипломатик муассасалари билан ҳамкорликда ҳуқуқий ва ижтимоий ҳимоя қилиш, моддий қўллаб-қувватлаш чораларини кўради;

ҳудудий бошқармаларига меҳнат миграцияси масалалари бўйича методик ёрдам кўрсатади, хорижий меҳнат бозори ҳамда салоҳиятли иш берувчилар тўғрисида маълумот беради, ходимларини рағбатлантиради ва моддий-техника базасини мустаҳкамлашга кўмаклашади;

қонунчиликка мувофиқ бошқа ваколатларни ҳам амалга ошириши мумкин.