Septoplastika operasiyasi: kimlarga mumkin, qanday bemorlarga tavsiya etilmaydi?
2025-02-15 09:50:00 / Yangiliklar
Xo'sh, o'zi bu – qanday amaliyot? Mazkur muolaja haqida nimalarni bilish muhim? U kimlarga mumkin, qanday bemorlarga tavsiya etilmaydi?
Shu kabi savollarga Respublika ixtisoslashtirilgan Otorinolaringologiya va bosh-bo'yin kasalliklari ilmiy-amaliy tibbiyot markazi direktori Ulug'bek Hasanov javob berdi.
— Burun to'sig'i qiyshiqligi – otorinolaringologiyada eng ko'p uchraydigan muammolardan biri bo'lib, septoplastika ushbu xastalikni bartaraf etishga qaratilgan jarrohlik amaliyoti hisoblanadi, — deydi mutaxassis.
— Shu o'rinda burunning asosiy vazifalari haqida qisqacha aytib o'tsak. Ushbu tana a'zosi nafas olish tizimining "darvoza"si bo'lib, u o'pkaga kiruvchi havoni isitib, tozalaydi.
Burun to'sig'i esa uning o'ng yoki chap tomonini ajratib turuvchi devor bo'lib, to'qimalar va suyakdan tashkil topgan. Oddiy hollarda u o'rtada bo'lishi va burun ichidagi havoni ikki qismga taqsimlashi lozim.
Ammo turli sabablarga ko'ra, burun to'sig'i bir yoki ikkala tomonga qiyshayib qoladi. Bu esa uning faoliyatiga salbiy ta'sir etib, ko'p hollarda organizmda jiddiy o'zgarishlarni keltirib chiqaradi. Jumladan, yurak-qon tomir, asab, nafas olish va boshqa tizimlar faoliyatiga salbiy ta'sir ko'rsatadi.
Burun to'sig'i qiyshiqligi aholining 94 foizida uchrashiga qaramasdan, faqatgina 10-12 foizida septoplastika amaliyoti o'tkaziladi. Burun to'sig'ining qiyshiqligi ko'pincha nafas etishmovchiligiga olib keladi. Havo oqimi to'g'ri bo'lmagani bois, inson faqat og'iz orqali nafas olishga majbur bo'ladi. Bu esa yuz shaklining o'zgarishi, jag'ning noto'g'ri o'sishi, tishlar qatorining buzilishiga olib keladi.
Shuningdek, burun to'sig'i qiyshiqligi sababli xurrak otish, burun va quloqlar bitishi, bosh og'rig'i, tomoq qurishi, hid bilishning pasayishi, burun qonashi, uyqu apnoesi, nafas olish organlarining allergik va surunkali yallig'lanish kasalliklari, tumov va tez-tez shamollash paydo bo'ladi.
Ushbu xastalikni bolalarda erta aniqlashga e'tibor berish kerak. Chunki ularning organizmi o'suvchi bo'lganligi bois nafas olish qiyinligi sababli rivojlanadigan gipoksiya ko'p a'zolar faoliyatiga ta'sir etadi. Shu sababli burun to'sig'i keskin qiyshayganda jarrohlik amaliyoti o'tkazish talab etiladi. Hozirgi kunda mazkur muolajani og'riqsiz va asoratlarsiz endoskopik tizim yordamida o'tkazish imkoni mavjud.
Homiladorlikni rejalashtirayotgan ayollarga ham burun va burun yondosh bo'shliqlari tekshiruvi o'tkazilib, ehtiyoj bo'lganda septoplastika amaliyoti tavsiya etiladi. Boisi, bu muammo homilada kislorod etishmasligiga va homilador ayolda og'ir asoratlarga olib kelishi mumkin. Biroq homiladorlik va hayz paytida ushbu jarrohlik amaliyotini bajarish mumkin emas.
Operasiya muvaffaqiyatli o'tishi uchun bemor, albatta, unga to'g'ri tayyorgarlik ko'rishi kerak. Ya'ni, bir nechta tibbiy ko'riklardan o'tish, septoplastikadan 2 hafta oldin qonni suyultiruvchi dori-darmonlarni qabul qilishni to'xtatish, yomon odatlardan voz kechish zarur.
Sog'liqni saqlash vazirligi
Matbuot xizmati.