O‘zbekiston geologiya sohasidagi ayollar o'rni
2025-08-14 17:35:00 / Yangiliklar

O‘zbekiston geologiya sanoatida ham barcha sohalarda xotin-qizlar faol ishtirok etmoqda. So‘nggi paytlarda geologiya yo‘nalishida ta’lim olayotgan ayollar soni ortib bormoqda. Bu borada ta’lim, ilmiy va kasb-hunar tuzilmalarida qizlar faol ishtirok etayotir. Xususan, Konchilik va geologiya vazirligi huzuridagi Geologiya fanlari universitetida geologiya yo‘nalishi bo‘yicha o‘quv dasturlari yo‘lga qo‘yilgan bo‘lib, unda yosh qizlar o‘quv jarayonida faol ishtirok etmoqda. Shuningdek, Geologiya vazirligi huzuridagi ilmiy-tadqiqot institutlari xodimlari “O‘zbekiston ilm xotin-qizlari” tanlovi doirasida o‘tkaziladigan tanlovlarda tizimli ravishda ishtirok etib, sovrindorlar bo‘lib kelmoqda.Sohada geologiya sohasida muhim kashfiyotlar qilgan, respublika geologiya sanoati rivojiga hissa qo‘shadigan ko‘plab ilmiy maqolalari e’lon qilingan bir qancha muvaffaqiyatga erishgan olim ayollar bor. Vazirlik tomonidan tog‘-kon sanoati sohasida mehnat qilayotgan xotin-qizlarni tayyorlash va malakasini oshirish bo‘yicha dasturlar faol amalga oshirilmoqda. Bu ayollarning kasbiy mahoratini oshirish va jamoadagi mavqeini mustahkamlashga yordam beradigan maxsus kurslar va treninglarni o'z ichiga oladi.
Gender tengligini ta’minlash dasturlari doirasida xotin-qizlar uchun murabbiylik va kasb-hunarga oid maslahatlar tizimini yaratish bo‘yicha ishlar olib borilmoqda. Bu ularga nafaqat texnik ko'nikmalarini rivojlantirishga, balki erkaklar ustunlik qiladigan sohada muvaffaqiyatli martaba qurishga yordam beradi.
Vazirlik rahbarlik lavozimlarida xotin-qizlarning faolligini oshirishga harakat qilmoqda. Xotin-qizlarning qarorlar qabul qilish jarayonida ishtirok etishi sohani rivojlantirish bilan bog‘liq masalalarga yanada mutanosib yondashishga xizmat qilmoqda.
Vazirlik markaziy apparati boshqaruvi xodimlari orasida rahbar ayollar soni 3 nafarni tashkil etadi. Shuningdek, sohada mas’ul rahbar lavozimlarda ishlayotgan ayollar ulushi 75 foizni tashkil etadi. Vazirlik xodimlaridan 3 nafari xotin-qizlar fanlari nomzodi ilmiy darajasiga ega.
Vazirlikda mehnat qilayotgan xodimlarning ijtimoiy-iqtisodiy manfaatlarini himoya qilish maqsadida tarmoq jamoa shartnomasi tuzildi. Mazkur tarmoq jamoa shartnomasi xotin-qizlar mehnatini tartibga soladi, xotin-qizlar va oilaviy mas’uliyatli shaxslar uchun qo‘shimcha imtiyoz va kafolatlar belgilab beradi. Mehnat to'g'risidagi qonun hujjatlarida nazarda tutilgan kafolatlarning aksariyati mavjud. Bu tashabbuslar nafaqat tog‘-kon sanoatida xotin-qizlarning mehnat sharoitlarini yaxshilash, balki butun jamiyatda tenglik va adolat g‘oyalarini targ‘ib qilishga ham xizmat qilmoqda.
Muhim jihat – tog‘-kon sanoatida mehnat qilayotgan ayollarni qo‘llab-quvvatlash tarmoqlari va jamoalar tashkil etishdir. Bu tajriba almashish, paydo bo'lgan qiyinchiliklarni hal qilish va bir-birini yangi yutuqlarga ilhomlantirishga yordam beradi.O‘zbekiston Konchilik vazirligi va uning tasarrufidagi korxonalar vakillari gender tengligiga bag‘ishlangan xalqaro seminar va konferensiyalarda faol ishtirok etayotgani ushbu mavzuning global miqyosdagi ahamiyati va mamlakatimizning xalqaro tashabbuslarga qo‘shilishga intilayotganini ta’kidlamoqda.
Bunday tadbirlarda ishtirok etish vazirlik vakillariga boshqa mamlakatlardagi hamkasblari bilan tajriba almashish, gender tengligi sohasida amalga oshirilayotgan ilg‘or tajriba va muvaffaqiyatli loyihalarni o‘rganish imkonini bermoqda. Bu milliy siyosatga yangi g‘oyalar va yondashuvlarni joriy etishga yordam beradi.
Xalqaro forumlarda ishtirok etish professional tarmoqni kengaytirishga yordam beradi, bu esa gender dasturlarini ishlab chiqish va amalga oshirishda keyingi hamkorlik uchun foydali bo'lishi mumkin.
Ushbu tadbirlar gender tengligi bilan bog'liq muhim masalalarni ko'taradi va hukumatlar va jamiyatlar darajasida harakat qilishga chaqiradi.
Xalqaro seminarlarda ishtirok etish O‘zbekistonda gender siyosatining strategik rejalarga yanada to‘liq integratsiyalashuviga va qonunchilikning rivojlanishiga xizmat qilmoqda, bu esa ayollar huquqlarini himoya qilishni kuchaytirish va barcha fuqarolar uchun teng sharoitlar yaratishga xizmat qilmoqda. Shu tariqa, O‘zbekiston Kon sanoati vazirligi vakillarining gender tengligi bo‘yicha xalqaro seminarlarda ishtirok etishi nafaqat ularning malakasini oshiribgina qolmay, balki mehnat va umuman hayotda tenglikni ta’minlashga qaratilgan tashabbuslarni amalga oshirishda muvaffaqiyatga xizmat qilmoqda.
Vazirlik axborot vositalari orqali gender tengligi masalalarini faol ravishda ilgari surmoqda. Bu esa xotin-qizlar huquqlari va ularning mamlakat iqtisodiy taraqqiyotidagi ishtiroki ahamiyati haqida xabardorligini oshiradi.
Keyingi yillarda Geologiya vazirligi tizimida mehnat qilayotgan o‘ndan ortiq xotin-qiz O‘zbekiston hukumati tomonidan medal va ordenlar bilan taqdirlandi.
Xulosa o‘rnida shuni ishonch bilan aytish mumkinki, O‘zbekiston geologiyasi xotin-qizlari mamlakatimiz ilmiy salohiyatini yuksaltirish, tabiiy resurslardan foydalanishda muhim rol o‘ynaydi.
