O‘zbekiston Respublikasi Tog‘-kon sanoati va geologiya vazirligi

Majlisda qator masalalar bilan birgalikda “Yer qa’ri to‘g‘risida”gi qonun loyihasi ham birinchi o‘qishda konseptual jihatdan ko‘rib chiqildi. 

Tog‘-kon sanoati va geologiya vaziri o‘rinbosari A.Kadirxodjayev hamda vazirlik mas’ullari mazkur qonun loyihasi bilan sohadagi munosabatlarni tartibga soluvchi to‘g‘ridan-to‘g‘ri amal qiluvchi normalar nazarda tutilayotgani, shu asosda, qonun loyihasida foydali qazilmalarning tasnifi yanada aniqlashtirilayotganini tushuntirishdi.

Shuningdek, yer qa’ridan foydalanish huquqi uchun ruxsatnomalarni berish, hisobotlarni qabul qilish va boshqa sohadagi davlat xizmatlarini ko‘rsatish jarayonlarida “yagona darcha” prinsipi joriy etilishi, investitsiya jozibadorligini keskin oshirish maqsadida davlat organi nazorati ostida yer qa’ridan foydalanish ruxsatnomasini litsenziat tomonidan tasarruf etish (sotish, garovga qo‘yish yoki boshqa shaxslarga o‘tkazish) mexanizmi joriy qilinishi ta’kidlandi.

Shu bilan birga, geologik axborotga bo‘lgan mulk huquqi, investorlar tomonidan uni almashish va realizatsiya qilish normalari takomillashtirilmoqda. Yer qa’ridan foydalanish shart-sharoitlari bo‘yicha ba’zi foydali qazilmalarni o‘ziga xos xususiyatlaridan kelib chiqqan holda uglevodorodlar yo‘nalishi keskin kuchaytirilib, xalqaro amaliyotdagi zamonaviy normalar bilan to‘ldirilmoqda.

Uglevodorodlar rekognossirovkasi, geologik jihatdan o‘rganish va qazib olishning normalari alohida moddalarda aks ettirilmoqda. Uran qazib olish va shu bilan bog‘liq jarayonda radiatsiyaviy xavfsizlik, shuningdek Xalqaro atom energetikasi talablari bilan bog‘liq holda qo‘shimcha talablar belgilanmoqda.

Bundan tashqari, noruda qazilmalarni geologik jihatdan o‘rganish va qazib olish uchun ruxsatnomalar rasmiylashtirishning aniq tartibi hamda ruxsatnomalarga ega yer qa’ridan foydalanuvchilarning huquq va majburiyatlari belgilanib, davriy va yakuniy hisobotlarni taqdim etish, qazilmalarni geologik jihatdan o‘rganish hamda qazib olishning yillik minimal xarajatlari belgilanmoqda.

Deputatlarning aytishicha, mazkur qonun loyihasining qabul qilinishi yer osti boyliklarini ma’suliyat bilan geologik jihatdan o‘rganish, ulardan foydalanish va muhofaza etishni zamonaviy standartlar asosida samarali va tizimli yo‘lga qo‘yishga, sohaga mahalliy va xorijiy investitsiyalarni jadallashtirish hisobiga mavjud xomashyo negizida zamonaviy ishlab chiqarish quvvatlarini ishga solish, olis hududlarda barqaror yangi ish o‘rinlarini xizmat qiladi.

Fikr-mulohazalardan so‘ng, qonun loyihasi deputatlar tomonidan birinchi o‘qishda qabul qilindi.

Avvalroq Oliy Majlis Qonunchilik palatasidagi O‘zbekiston Ekologik partiyasi fraksiyasining yig‘ilishida “Yer qa’ri to‘g‘risida”gi qonun loyihasi birinchi o‘qishda ko‘rib chiqilgandi.