O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Innovatsion rivojlanish agentligi

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining, Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi va Vazirlar Mahkamasining hujjatlari, davlat dasturlari va konsepsiyalarda bayon etilgan vazifa va topshiriqlarda belgilangan vazifalarni bajarilishida ilmiy yechimlarni ishlab chiqish uchun Ilmiy faoliyatga oid davlat maqsadli dasturlari doirasida bajariladigan amaliy tadqiqotlar tanlovi eʼlon qilinmoqda.

Tanlovga kelib tushgan loyihalar Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Ilmiy-tadqiqot va innovatsion faoliyatni rivojlantirishning normativ-huquqiy bazasini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida” 2020-yil 9-martdagi 133-son qarorda belgilangan talablarga muvofiq quyidagi fan yoʻnalishlari boʻyicha eʼlon qilinadi:

1. Axborotlashtirish va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini rivojlantirish
2. Filologiya va ijtimoiy fanlar
3. Huquq fanlari
4. Kimyo fanlari, kimyoviy texnologiyalar va nanotexnologiyalar
5. Arxitektura, qurilish, dizayn va shaharsozlik
6. Biologiya va biotexnologiya fanlari
7. Pedagogika va psixologiya fanlari
8. Qishloq xoʻjaligi va atrof-muhitni muhofaza qilish fanlari
9. Texnika fanlari
10. Tibbiyot fanlari
11. Veterinariya va chorvachilik fanlari
12. Iqtisodiyot fanlari

Loyiha taqdim qilinganda loyiha rahbari oʻz loyihasi tadqiqot yo‘nalishidan kelib chiqib Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Ilmiy-texnik kengash yoʻnalishini tanlashi va shu yoʻnalish boʻyicha taqdim qilishi lozim.

Tanlovga taqdim etiladigan ilmiy loyihalar davlat ilmiy dasturlarining yagona intellektual elektron platformasi (loyiha.ilmiy.uz) orqali 2025-yilning 30-sentabrga qadar faqat elektron shaklda qabul qilinadi.

 

Tanlov shartlari.

1. Tanlovda ilmiy-tadqiqotlar oʻtkazish uchun imkoniyati va salohiyati mavjud ilmiy faoliyat subyektlari ishtirok etishi mumkin.

2. Loyiha rahbari tomonidan tanlovga faqat bitta loyiha taqdim etilishi mumkin.

3. Amaliy tadqiqot loyihalari boʻyicha ijrochi tashkilot Ilmiy (ilmiy-texnik) kengashi majlisining bayonidan koʻchirmada va bajarilishi rejalashtirilgan ilmiy loyiha yakunida qoʻlga kiritiladigan muhim ilmiy natija (yakuniy mahsulot, yangi ishlanma, texnologiya) qayd etilishi (asoslab berilishi) lozim.

4. Tanlovga bajarish muddatlari 3 yilgacha boʻlgan loyihalar qabul qilinadi.

5. Loyihani amalga oshirish boʻyicha ilmiy jamoaning oʻrtacha yoshi, qoida tariqasida 45 yoshdan oshmasligi kerak. (Ilmiy jamoaning oʻrtacha yoshi barcha ijrochilarning yoshini oʻrtacha arifmetik qiymati sifatida hisoblanadi).

6. Eʼlon qilingan mavzularga taqdim etiladigan ilmiy loyihalar tegishli vazirlik va idoralarning qoʻllab-quvvatlash xati mavjud boʻlganida qabul qilinadi.

7. Ilmiy loyiha maʼlumotlari Davlat ilmiy dasturlarining yagona intellektual elektron platformasi (loyiha.ilmiy.uz) orqali kiritiladi va ijrochi tashkilotning masʼul rahbari tomonidan tasdiqlanadi.

8. Tanlovga taqdim etiladigan ilmiy loyihalar yakunida axborot tizimini ishlab chiqish, kompleks foydalanishga asoslangan dasturiy mahsulotlar, veb platformalar, mobil ilovalar yaratishga qaratilgan boʻlsa quyidagilar talab qilinadi:

1. Yaratiladigan dasturiy mahsulot uchun Adliya vazirligi huzuridagi Intellektual mulk agentligidan oʻrnatilgan tartibda roʻyxatdan oʻtkazish va EHM uchun yaratilgan dastur guvohnomasini olish vazifasi loyiha talabnomasida aks etishi;
2. Dasturiy mahsulotning loyiha yakunlangandan soʻng, uzluksiz ishlashi va zarur hollarda maʼlumotlarni yangilab borish;
3. Loyiha talabnomasida kamida uch yillik “hosting” va “domen” (mobil ilova boʻlsa, mobil ilovalar doʻkoniga joylashtirish) xarajatlarini 5.4-shakldagi “loyihaning boshqa shu kabi xarajatlar” bandiga kiritish;

 

Eslatma: 

1. Tanlovga taqdim etilgan loyihalarning har bir bosqichda koʻrib chiqish natijalari toʻgʻrisidagi maʼlumotlar loyiha rahbarlarining Davlat ilmiy dasturlarining yagona intellektual elektron platformasidagi (loyiha.ilmiy.uz) shaxsiy kabinetlarida taqdim etib boriladi.

2. Tanlovga kelib tushgan loyihalar Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Ilmiy-tadqiqot va innovatsion faoliyatni rivojlantirishning normativ-huquqiy bazasini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida” 2020-yil
9-martdagi 133-son qarorida belgilangan talablarga muvofiq ekspertizadan oʻtkaziladi.

3. Tanlovga taqdim etiladigan ilmiy loyihalar loyiha rahbarining ilmiy va innovatsion faoliyat bilan shugʻullanuvchi jismoniy shaxslarni identifikatsiya qilish tizimida (id.ilmiy.uz) roʻyxatdan oʻtgan shaxsiy kabineti orqali topshiriladi. Loyihaning ijrochilari yoki loyiha rahbari boʻlmagan shaxslar tomonidan taqdim etilgan, ijrochi tashkilot rahbarining masʼul oʻrinbosari tomonidan tasdiqlanmagan ilmiy loyihalar tanlovga qabul qilinmaydi.

Ilmiy loyihalarni shakllantirish bilan bogʻliq masalalar boʻyicha Innovatsion rivojlanish agentligi masʼul xodimlari: +99871 203-32-23 (425, 246, 413).
 

“Science4State – 2025” amaliy tadqiqotlar mavzulari 
ROʻYXATI

1. “Axborotlashtirish va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini rivojlantirish fanlari” yoʻnalishi boʻyicha

1.1. Bank tizimidagi pul mablagʻlari va kripto-aktivlar tranzaksiyalarining statistik tahlili asosida kiberjinoyatlarni fosh etishga koʻmaklashuvchi dasturiy taʼminotini yaratish

1.2. Giyohvand moddalarni sotish, tarqatish sohasidagi huquqbuzarliklarni aniqlash uchun neyron tarmoqlari algoritmlarini ishlab chiqish

1.3. “Carding” turidagi jinoyatlarni fosh etish simulyatsion elektron platformasini yaratish.

1.4. Sportda innovatsion saralash texnologiyasining dasturiy taʼminotini yaratish

2. “Filologiya va ijtimoiy fanlar” yoʻnalishi boʻyicha

2.1. Askiya sanʼatining noyob namunalarini toʻplash va mobil ilovasini yaratish

2.2. Askiya – soʻzamollik sanʼati bilan bogʻliq audiovizual asarlar toʻplamini yaratish

2.3. Alisher Navoiy xamsa devonini ingliz tiliga tarjimasi va dostonlarining parallel korpusga asoslangan elektron platformasini yaratish

2.4. “Kitob at-tavhid” asarining Kembrij universitetida saqlanayotgan qoʻlyozmasini oʻrganish, raqamlashtirish hamda faksimile nusxasini yaratish

2.5. Alisher Navoiy asarlaridagi frazeologik birikmalarning oʻzbek, nemis, ingliz, va rus tillarida multimediali mobil ilova yaratish

2.6. Energetika sohasidagi barcha yoʻnalishlarni qamrab olgan atamalar izohli lugʻati va elektron platformasini ishlab chiqish va ishga tushirish

2.7. Kadrlar siyosati va davlat xizmatining samaradorligini baholash va rivojlantirishning milliy modelini yaratish

3. “Huquq fanlari” yoʻnalishi boʻyicha

3.1. Sunʼiy intellekt texnologiyalari asosida yoshlarning huquqiy ongi va huquqiy madaniyatini yuksaltirishga qaratilgan “Huquq maktabi 2.0” platformasi va mobil ilovalarini ishlab chiqish

3.2. Tergov organlari faoliyatini zamonaviy raqamli kriminalistik texnik vositalar yordamida takomillashtirish istiqbollari

4. Kimyo fanlari, kimyoviy texnologiyalar va nanotexnologiyalar

Sanoat korxonalaridagi qurilmalarning korroziyasini oldini olishda qoʻllaniladigan yangi korroziya ingibitorlarini olish texnologiyasini ishlab chiqish

5. Arxitektura, qurilish, dizayn va shaharsozlik

 Foydalanib kelinayotgan gidrotexnika inshootlarining xizmat muddatini uzaytirish uslubiyatini va texnologiyalarini ishlab chiqish

6. Biologiya va biotexnologiya fanlari

6.1. Biolaboratoriya sharoitida entomofaglarni mahsuldorligini va samaradorligini oshirish uchun oziqlantirish tartiblarini takomillashtirish

6.2. Entomofaglarni qadoqlash va zamonaviy texnikalar yordamida qishloq xoʻjaligi ekin maydonlariga tarqatish

6.3. Yangi turdagi entomofaglarni (Enkarziya- Encarsia perplexa) koʻpaytirish va sabzavot ekinlarida oqqanot zararkunandasiga qarshi qoʻllash usulini ishlab chiqish

7. “Pedagogika va psixologiya fanlari” yoʻnalishi boʻyicha

7.1. Ultrabinafsha nurlaridan jismoniy tarbiya va sport sohasida foydalanish texnologiyasi

7.2. Uzluksiz sport harakatining oʻzbek modelini yaratish

7.3. Sportchilar harakatlarini analitik tahlil qilish asosida texnik tayyorgarligini oshiruvchi innovatsion mexanizmlarni ishlab chiqish

7.4. Sportchilarning yosh xususiyatlari boʻyicha jismoniy tayyorgarligini oshirish mexanizmini ishlab chiqish

7.5. Jismoniy tarbiya va sport orqali aholining barcha qatlamlarini sogʻlomlashtirishda sunʼiy intellektdan foydalanish mexanizmlari

7.6. Talabalarni ommaviy sport bilan muntazam shugʻullanishga jalb etish uchun raqamli texnologiyalarni ishlab chiqish

7.7. Sport kurashlarida tiklanishning  texnologiyalarini ishlab chiqish

7.8. Sogʻlom turmush tarzini rivojlantirishga yoʻnaltirilgan sogʻlomlashtirish, fitnes texnikalarini ishlab chiqish.

7.9. Oʻzbek xalq ertaklarini audio spektakllar toʻplami

7.10. Оʼzbek milliy raqsi va xoreografiya sanʼati namunalarini raqamlashtirish orqali nomoddiy madaniy merosni himoyalash, saqlash, hujjatlash va media arxiv yaratish

7.11. Ozodlikdan mahrum etilgan shaxslarning dunyoqarashini ijobiy shakllantirish, axloqan tuzatish va reabilitatsiya qilish boʻyicha uslublar majmuasini ishlab chiqish

8. Qishloq xoʻjaligi va atrof-muhitni muhofaza qilish

8.1. Qoraqalpogʻistonning choʻl va shoʻrxok tuproq sharoitida daraxt-buta koʻchatlarini yetishtirish hamda yashil daraxtzorlarni barpo etishning innovatsion usullarini ishlab chiqish

8.2. Limonni ochiq maydonlarda yetishtirishga moslashgan, sovuqqa va qurgʻoqchilikka chidamli yangi navlarini yaratish

8.3. Iqlim oʻzgarishi sharoitida alternativ manbalardagi  suv resurslaridan irrigatsiya va energetika maqsadlarida foydalanish texnologiyasini ishlab chiqish

8.4. Surxondaryo viloyati sharoitida kivini urugʻidan va qalamchasidan koʻpaytirish texnologiyasini ishlab chiqish

8.5. Shimoliy Fargʻona magistral kanalidan ishonchli va samarali foydalanishning gidravlik texnologiyasini ishlab chiqish

8.6. Sunʼiy intellekt yordamida Janubiy Mirzachoʻl magistral kanalidagi suv resurslarini samarali va ishonchli boshqarish texnologiyasini ishlab chiqish

8.7. Sugʻoriladigan maydonlarda yopiq (quvurli) sugʻorish tizimini joriy etishning texnologik asoslari

8.8. Suv tanqisligi sharoitida hududlar kesimida qishloq xoʻjaligi ekinlari uchun maqbul sugʻorish tartiblarini ishlab chiqish

8.9. Issiqxonalarda oʻstirilayotgan sitrus oʻsimliklarning global iqlim oʻzgarish sharoitlariga mos abiotik omillarga chidamli, serhosil yangi nav va duragaylarini yaratish hamda koʻrgazmali limonzor tashkil etish

8.10. Koʻk limon oʻsimliklarining Bergamot, Birs va Tailaym navlarini in vitro sharoitida nihollarini koʻpaytirish va  yetishtirish agrotexnologiyasini ishlab chiqish

8.11. Issiqxonalarda oʻstirilayotgan sitrus oʻsimliklardan ekologik toza mahsulotlar olish uchun resurs tejamkor yetishtirish texnologiyasini ishlab chiqish

8.12. O‘zbekiston tuproq iqlim sharoitiga mos sabzi navlarini yaratish hamda birlamchi urugʻchiligini tashkil etish

8.13. Ertapishar piyozni “Bahoroy” navi urugʻchiligini tashkil etish

8.14. Respublikaning tabiiy iqlim sharoitlariga mos boʻlgan moyli ekinlarning yangi serhosil navlarini yaratish, birlamchi urugʻchiligini yoʻlga qoʻyish hamda ishlab chiqarishga joriy etish

8.15. Qoraqalpogʻiston Respublikasi sharoitida stress omillarga bardoshli kam suv talab qiladigan, don sifati va hosildorligi yuqori sholi navlarini yaratish

8.16. Orolboʻyi hududida tabiiy ozuqa bazasi manbalari va saksovullar orasida koʻpaytirilayotgan mahalliy yantoq turlari asosida asalarichilikni rivojlantirish uchun urchitish, saqlash va boqishning innovatsion texnologiyasini ishlab chiqish

8.17. Qishloq xoʻjaligi ekinlari holatini muntazam ravishda bashorat qilib borishning raqamlashtirilgan milliy monitoring tizimini yaratish, uchuvchisiz uchish qurilmalari yordamida ekinlarni bargidan oziqlantirish, kasallik va zararkunandalarga qarshi kurashish texnologiyalarini ishlab chiqish

9. “Texnika fanlari” yoʻnalishi boʻyicha

9.1. “Issiqlik elektr stansiyalari” AJ “Sirdaryo IES” filialining qozon qurilmalarida mazut yoqilgʻisini qoʻshimcha modda qoʻshish va mazut yoqilgʻisi sarfini kamaytirish texnologiyasini ishlab chiqish.

9.2. Suyuqlik chiqindilarini qayta ishlash texnologiyasini yaratish

9.3. Toʻqimachilik korxonalari chiqindilari asosida neft quduqlarini burgʻilash eritmasini ishlab chiqish

9.4. Qoramol suyaklarini qayta ishlash orqali qamish qirindili plitalar (DSP va DFP) uchun yuqori qovushqoqlikka ega boʻlgan yelim olish texnologiyasi

9.5. Sholi poyasini qayta ishlash orqali betonlarga yengillik va gʻovaksimon xossa beradigan toʻldiruvchilar ishlab chiqarish

9.6. “Oʻzmetkombinat” AJ, “Oʻzavtosanoat”AJ va Yogʻ-moy sanoat uyushmasi korxonalarining qattiq va suyuq chiqindilari asosida qurilish materiallarini olish texnologiyasini ishlab chiqish

10. “Tibbiyot fanlari” yoʻnalishi boʻyicha

10.1. Allergenlik xususiyati yuqori boʻlgan metallarga sensibilizatsiyani tashxislash uchun patch-panelini yaratish

10.2. Insekt allergiyasining tashxislash va davolashni amaliyotga tatbiq etish

10.3. Surunkali diareya kuzatilgan saraton bilan kasallangan bemorlarda patogen ichak mikroflorasini oʻrganish va profilaktika hamda davolashni optimallashtirish

10.4. Gematologik va onkogematologik bemorlarda trombofiliya uchrashish chastotasini oʻrganish, trombotik asoratlarning oldini olish algoritmini ishlab chiqish.

10.5. Tibbiy maʼlumotlarni tahlil qilish va sunʼiy intellekt asosida jigar xamda yurak-kon tomir tizimining yuqumli boʻlmagan kasalliklarini erta aniqlash va prognoz qilish uchun raqamli platformani yaratish

10.6. Genetik va hujayrali biomarkerlar asosida transplantasiyadan keyingi oʻtkir immun rad etishni (TOʻIRE) erta tashxislash uchun noinvaziv kombinatsiyalangan tekshiruv usullarini ishlab chiqish

10.7. Oʻzbekistonda oʻtkir limfoblastik leykemiya bilan kasallangan bolalarda kimyoterapiya asoratlarini kamaytirish uchun davolash algoritmini ishlab chiqish maqsadida tiopurin metiltransferaza genining polimorfizmini, kam uchraydigan genetik mutatsiyalarni oʻrganish

10.8. Oʻzbekistonda miya oʻsmalari bilan kasallangan bolalarda jarrohlik, nurterapiya va kimyoterapiya asoratlarini kamaytirish uchun davolash algoritmini ishlab chiqish maqsadida Neyrojarrohlik robotni amaliyotga kirgizish

10.9. Torakoabdominal jarrohlikda koʻp aʼzolar yetishmovchiligining oldini olish va davolashning uslubiy yondashuvlarini ishlab chiqish

10.10. Qiziloʻngach va oshqozon rekonstruktiv-qayta tiklash xirurgiyasida qiziloʻngach anastomozlari va transplantatlarini shakllantirishda torako-laparoskopik texnologiyalarni ishlab chiqish

10.11. Janubiy Orol mintaqasida yashovchi xalqlarda asoratlangan pankreatitlarni davolashning kichik invaziv jarrohlik uslublarini ishlab chiqish va amaliyotga tatbiq etish

10.12. Orolboʻyi mintaqasi sharoitida oqsilning yaxshi va yomon sifatli kasalliklari bilan ogʻrigan bemorlarda qiziloʻngach kasalliklarini miniinvaziv jarrohlik usullari bilan davolashni rivojlantirish

11. “Veterinariya va chorvachilik” yoʻnalishi boʻyicha

11.1. Qoraqalpogʻiston iqlim sharoitida issiqqa chidamli Edilbay va jaydari qoʻylar duragaylarini yaratish, amaliyotga joriy qilish

11.2. Oʻzbekiston issiq iqlim sharoitiga chidamli yilqilarning yangi seleksiya guruhlarini yaratish

11.3. Chorva hayvonlari va parrandalarning oʻta yuqumli kasalliklarini tashxislash uchun yangi avlod PSR — tеzkor tashxis qoʻyish toʻplamlarini yaratish.

12. “Iqtisodiyot fanlari” yoʻnalishi boʻyicha

Yashil iqtisodiyot va barqaror rivojlanish sharoitida hududda sanoat korxonalari faoliyatini boshqarishning tashkiliy-iqtisodiy mexanizmini ishlab chiqish