O‘zbekiston Respublikasi Investitsiyalar, sanoat va savdo vazirligi

Dunyo jadallik bilan raqamlashayotgan bir davrda O‘zbekiston elektron boshqaruv sohasida mintaqaviy yetakchilardan biri maqomini ishonch bilan mustahkamlab bormoqda. Toshkent xalqaro investitsiya forumining to‘rtinchi kunida "Davlat xizmatlarini raqamlashtirish: Boshqaruv samaradorligini oshirish" mavzusida Yangi O‘zbekiston, shuningdek, BAA, AQSH va boshqa mamlakatlarning kuchli ekspertlari, investorlari va davlat organlari islohotchi vakillarini birlashtirgan mazmunli panel sessiyasi bo‘lib o‘tdi.

Sessiyaga Outpost Eurasia bosh direktori Nozim Turdumambetov moderatorlik qildi. U sessiyani shunday so’zlar bilan ochdi: «Raqamlashtirish - bu endi tanlov emas, bu har qanday barqaror va samarali boshqaruvning asosi. O‘zbekiston ham o‘z harakati bilan bu yo‘nalishda ambitsiyalarni namoyish etmoqda».

O‘zbekiston Respublikasi Raqamli texnologiyalar vazirining birinchi o‘rinbosari Olimjon Umarov sessiyada nutq so‘zladi. Uning so‘zlariga ko‘ra, 2023-yildan buyon mamlakatda onlayn xizmatlar soni ikki baravarga oshdi va endi ularning 50 dan ortig‘i turli hayotiy vaziyatlarda duch  keladiganlarimiz – farzand ko‘rish, ish topish, nafaqaga chiqish yoki biznes ochish kabi masalalarni hal qilish uchun mo‘ljallangan. «Biz fuqarolarimizning vaqtini tejash, davlat xizmatlarini olish jarayonida ortiqcha byurokratiyadan xalos bo‘lish uchun zamonaviy elektron hukumat tizimini barpo etmoqdamiz», – dedi u.

Umarovning ma’lum qilishicha, bugungi kunda elektron hukumat portali orqali 750 dan ortiq onlayn xizmatlar ko‘rsatilib, foydalanuvchilar soni 11 millionga yetgan. Platformadagi barcha pullik xizmatlar 10 foiz, imkoniyati cheklangan shaxslar uchun esa 50 foiz chegirma bilan taqdim etiladi. Shuningdek, «fuqarolar emas, hujjatlar harakatlanadi» tamoyili joriy etildi: G2G platformasi tufayli idoralar o‘rtasida 1,7 milliarddan ortiq so‘rovlar ko‘rib chiqildi, 2022-yildan boshlab fuqarolardan 220 turdagi hujjatlarni talab qilish bekor qilindi.

O‘zbekistonda barcha asosiy davlat saytlari va xususiy xizmatlarga yagona raqamli kirishni ta’minlaydigan OneID tizimi ishga tushirildi. Hozirning o‘zida 13 million foydalanuvchi 600 dan ortiq davlat axborot tizimlariga to‘g‘ridan-to‘g‘ri kirish imkoniyatiga ega. Face ID texnologiyalari yordamida esa fuqarolar haydovchilik guvohnomasi, bank kartalari yoki SIM-kartalarni olish uchun endi shaxsan kelishlari shart emas.

«Faqatgina so‘nggi ikki yilning o’zida fuqarolarimizga ularning hayotidagi turli voqealar: pasport almashtirish, jarima hisoblash, turli hujjatlarning amal qilish muddati tugashi va boshqalar haqida 250 milliondan ortiq xabarnomalar yubordik. Shu tariqa davlat fuqarolarga g‘amxo‘rlik ko‘rsatmoqda», – dedi Umarov.

Uning qo‘shimcha qilishicha, O‘zbekistonda yagona elektron hukumat ma’lumotlar markazi yaratilgan bo‘lib, bu orqali davlat organlari ma’lumotlarni saqlash va qayta ishlashda mablag‘larni tejaydi, xizmatlarning ishonchliligi va tezligi esa sezilarli darajada oshgan. Bularning barchasi «Raqamli O‘zbekiston – 2030» strategiyasi tufayli amalga oshirildi, uning doirasida mamlakat BMTning elektron hukumat reytingida 24 pog‘onaga ko‘tarilib, jadal rivojlanayotgan raqamli davlatlar qatoriga kirdi.

Sessiya ishtirokchilari inson kapitaliga alohida e’tibor qaratishdi. Birlashgan Arab Amirliklari hukumatining Davlat tajribasi almashinuvi dasturi direktori Manal bin Salom «Bir million o‘zbek dasturchisi» bosh loyihasining natijalari bilan o‘rtoqlashdi: «Biz bir million ishtirokchini kutayotgan edik, lekin 2,5 million odam ro‘yxatdan o‘tdi va ularning 1,5 millioni allaqachon o‘qishni muvaffaqiyatli yakunlab, sertifikatlarni qo‘lga kiritdi. Bu millatning yangi bilimlarga bo‘lgan ehtiyoji qanchalik yuqori ekanligini, zamonaviy tendensiyalarga ergashishga qanchalik tayyorligini ko‘rsatadi».

Shuningdek, mGov Award tanlovi ham taqdim etildi, unda 27 ta universitetdan 300 000 nafar talaba konsepsiyadan tortib fuqarolar uchun tayyor interfeysgacha bo’lgan davlat xizmatlariga mo‘ljallangan mobil ilovalar yaratdi.

Panel O‘zbekistondagi 12 megavatt quvvatga ega eng yirik ma’lumotlar markazini qurishni boshlagan DataVolt xalqaro texnologiya kompaniyasi direktorining rivojlanish bo‘yicha o‘rinbosari nutqi bilan yakunlandi. U keng ko‘lamli hisoblash infratuzilmasining mavjudligi, sun’iy intellektni qo‘llab-quvvatlashi va tizimni shaffof tartibga solish yangi avlod raqamli davlatini qurish imkonini berishini ta’kidladi: «Biz sun’iy intellektga asoslangan tizimlarni shunday joriy etishimiz mumkinki, boshidanoq ish jarayonlariga sun’iy intellekt imkoniyatlarini hisobga oladigan mexanizmlar o‘rnatiladi. Bu orqali ekotizimga ko‘rsatilayotgan barcha davlat xizmatlariga ko‘p tilli asosda - o‘zbek, rus, ingliz va boshqa tillarda o‘qitilgan LLM dasturlarini integratsiya qilish mumkin. Bu davlatning fuqarolar bilan muloqotida tabiiy tilni qayta ishlash texnologiyalarini qo‘llash imkonini beradi. Bundan tashqari, bu bojxona, yo‘l harakati xavfsizligi, qishloq xo‘jaligi va boshqa sohalarda asosiy ish jarayonlariga aqlli video tahlilni joriy etish imkoniyatini ochadi».

Shunday qilib, O‘zbekiston nafaqat raqamli dunyoga yetib olmoqda, balki o‘zining strategik jihatdan tasdiqlangan raqamli rivojlanish modelini yaratmoqda. Ushbu model fuqarolar uchun qulaylik, texnologik barqarorlik va davlat hamda xususiy sektor o‘rtasidagi shaffof hamkorlik uchun quriladi.