O‘zbekiston Respublikasi Investitsiyalar, sanoat va savdo vazirligi

Sessiyani «IFC»ning amaliyot ishlari bo‘yicha bosh direktori Tarik Sahovich olib bordi.

Panel muhokamasi ma’ruzachilari:
- Jeyson Chung, «Patomak Global Partners» katta maslahatchisi va «Osiyo taraqqiyot banki"ning AQShdagi sobiq direktori
- Tomas Emanuel Dance, sobiq AQSh Moliya vazirligining sobiq tashqi ishlar xodimi
- Anton Konnov, korporativ hamkor va «Allen & Overy» xalqaro MDH departamenti rahbari
- Mixail Turetskiy, «Latham & Watkins» hamkori va hamraisi
- G‘olib Xoljigitov, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Xorijiy investitsiyalar bo‘yicha kengash kotibi

Jahon banki hisobotlariga ko‘ra, shaffof, prognoz qilinadigan va ochiq tartibga solish muhiti xorijiy investitsiyalarni jalb qilish va ushlab turish uchun juda muhim. O‘zbekiston “O‘zbekiston 2030” strategiyasi doirasida 2030-yilgacha qulay sharoitlar yaratishga intilmoqda.

Sessiyada Tomas Emanuel Dance investitsiyalar bo‘yicha investor huquqlarini himoya qila oladigan yangi qonunga ega bo‘lish juda muhimligini ta’kidladi:

«Men o‘ttiz yil davomida ko‘plab mamlakatlarda, jumladan, O‘zbekistonda to‘g‘ridan-to‘g‘ri venchur kapitalga investitsiya kiritdim. Investorlar sifatida bizning asosiy ustuvor vazifamiz daromadimizni ta’minlashdir. Biz investitsiyalarimizni himoya qilish uchun mustahkam strategiyalarni ishlab chiqishga e’tibor qaratishimiz kerak. Afsuski, ba’zi bitimlar huquqiy murakkabliklar tufayli muvaffaqiyatsiz bo‘lishi mumkin. Musodara qilish bizning eng yomon ehtimoliy holatimizdir. Huquqiy kurashlarga vaqt va pul sarflash samarasiz. Bizning maqsadimiz sarmoya kiritish, daromad olish va samarali qayta investitsiya qilishdir. Bizga kapitalning silliq aylanishi kerak. Umid qilamanki, yangi investitsiya qonuni bu maqsadni qo‘llab-quvvatlaydi».

Muhokama “Investitsiya to‘g‘risida”gi yangi qonunning qoidalari normativ-huquqiy hujjatlarni takomillashtirishga, xususiy investitsiyalarni jalb qilishda aniqlik va prognozlashni ta’minlashga qanday yordam berish haqida bordi. Spiker Mixail Turetskiy amaldagi qonunning 63-moddasida ko‘rsatilgan qoidalarni muhokama qilib, investorlar odil sudiga murojaat qilishdan oldin barcha mahalliy himoya vositalarini to‘ldirishlari talabini ta’kidladi. U bu jarayondan xavotirini bildirar ekan, mahalliy huquq tizimiga katta vaqt investitsiyasi talab qilinishini, bu esa, ayniqsa, hukumat harakatlariga e’tiroz bildirganda, uning samaradorligiga shubha tug‘dirishi mumkinligini ta’kidladi. Turetskiy investorlarning xalqaro tartib-qoidalarni zudlik bilan boshlashni tabiiy ravishda afzal ko‘rishini ta’kidladi va bu jarayonni kechiktirishda amaldagi qonunning rolini ta’kidladi. Keyin u asosiy e’tiborni yangi qonunning maqsadlariga qaratdi. Yangi qonun investorlar uchun qulay sharoitlarni ta’minlashga qaratilgan. Shuningdek, u 29-moddaning mahalliy huquqni himoya qilish vositalarini tugatish talabidan chetga chiqadigan yangi norma kiritilganini qayd etdi. Buning o‘rniga u 180 kunlik muzlatish davrini joriy qiladi. Ushbu qoida investorlarga agar mamlakat ushbu muddat ichida nizoni hal qilsa, ular xalqaro arbitraj yoki boshqa xalqaro hal qilish tartibini qo‘llashlari mumkinligiga ishonch hosil qilishi uchun yetarli bo‘ladi. Turetskiy bu o‘zgarish xorijiy investorlar tomonidan ijobiy qabul qilinishi mumkinligini aytdi.

Shuningdek, sessiyada O‘zbekistonning investitsiya yo‘nalishini tanlash, loyihalarni muvaffaqiyatli amalga oshirish va qayta investitsiyalashga ta’sir ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan investorlarni qo‘llab-quvvatlash va himoya qilish choralari ko‘rib chiqildi.