O‘zbekiston Respublikasi Raqamli texnologiyalar vazirligi

IT Park Uzbekistan va “Astana Hub” hamkorlikda O‘zbekiston va Qozog‘istonning rivojlanayotgan kompaniyalariga investitsiyalar jalb qilish va ularning o‘sishiga ko‘maklashish maqsadida ushbu tashabbus doirasida birlashgan turli startaplarni taqdim etdi.

“TechCrunch Disrupt” kabi nufuzli xalqaro tadbirlarda qatnashish orqali IT Park Uzbekistan va “Astana Hub” Markaziy Osiyoning istiqbolli texnologiya markazi sifatidagi o‘rnini mustahkamlamoqda hamda Silikon vodiysidagi investorlar va sohaning yetakchi vakillari bilan aloqalarni kengaytirmoqda.

“82 milliondan ortiq aholisi va o‘rtacha yoshi 29 bo‘lgan Markaziy Osiyo jahon texnologiya xaritasida o‘z o‘rnini ishonch bilan egallamoqda. Mintaqa yangi texnologik ‘yakkashoxlar’ paydo bo‘lishi va tadbirkorlikning jadal rivojlanishi uchun ulkan salohiyatga ega. Birgina O‘zbekistonning o‘zida xalqaro bozorlarga chiqish imkoniyatiga ega mahsulotlarni taklif etib, global miqyosda ta’sir ko‘rsata oladigan 400 ta istiqbolli startap mavjud.

IT Park Uzbekistan va “Astana Hub” tomonidan yo‘lga qo‘yilgan “Central Asian Innovation Hubs” tashabbusi tufayli mintaqaviy startaplar xorijiy bozorlarga chiqish va chet el investitsiyalarini jalb qilishda sezilarli darajada qo‘llab-quvvatlanmoqda. Bu yil “Astana Hub” bilan hamkorlikda Ozarbayjonda o‘tkazilgan “INMerge Innovation Summit”da O‘zbekiston va Qozog‘istondan 8 ta startap ishtirok etdi, 16 tasi “TechCrunch Disrupt”da qatnashmoqda va yana 16 tasi noyabr oyida “Web Summit Lisbon” sammitiga qo‘shiladi. Natijada mintaqaning 40 ta startapi dunyoning yetakchi investorlariga taqdim etildi. Bundan tashqari, 30 ta startap “Draper University”ning “Hero Training”, “Stanford HealthTech Accelerator” va “Alchemist Accelerator” kabi nufuzli xalqaro dasturlarida ishtirok etmoqda. Bu esa mintaqaviy startap ekotizimini mustahkamlaydi va uning xalqaro investorlar uchun jozibadorligini oshiradi,” — dedi IT Park bosh direktori Farhod Ibragimov.

“TechCrunch Disrupt 2024”da “Silkroad Innovation Hub” tomonidan tashkil etilgan Markaziy Yevroosiyo pavilonida — tadbirning eng katta pavilonida — sun’iy intellektdan tortib sog‘liqni saqlash texnologiyalarigacha bo‘lgan turli sohalarni qamrab olgan o‘n to‘rtta startap taqdim etildi.

O‘zbekistonning eng yirik raqamli ekotizimi “Uzum” o‘zining keng ko‘lamli xizmatlarini namoyish etdi. Bu xizmatlarga elektron tijorat, tezkor yetkazib berish, bank va fintech xizmatlari, hamda biznesni rivojlantirish kiritilgan. Yagona integrator sifatida faoliyat yurituvchi “Uzinfocom” murakkab loyihalar uchun tezkor va keng ko‘lamli IT-yechimlarni taqdim etishdagi tajribasini ko‘rsatdi. Bu yechimlar keng qamrovli integratsiyadan tortib, katta miqyosdagi milliy loyihalargacha bo‘lgan ko‘plab sohalarda qo‘llaniladi.

“BILLZ” butun Markaziy Osiyo bo‘ylab chakana savdoni avtomatlashtirish va kichik hamda o‘rta biznesni moliyalashtirishda yetakchi hisoblanadi. “Smartup” distributsiya, ishlab chiqarish, savdo marketingi, omborxona va moliyaviy hisob-kitoblarni avtomatlashtirish va boshqarish uchun mo‘ljallangan bulutli dasturiy ta’minotni taqdim etdi. Mijozlarga xizmat ko‘rsatishni optimallashtirishda ishonchli hamkor bo‘lgan “Call24”, personallashtirilgan va sifatli muloqot vositalarini namoyish etdi.

O‘rta va yirik kompaniyalar uchun kiberxavfsizlik yechimlarini ishlab chiquvchi “Datagaze” ma’lumotlarga kirishni nazorat qilish va monitoring orqali ma’lumotlar sizib chiqishini oldini olish imkoniyatlariga e’tibor qaratdi. “Point.ai” mijozlarni qo‘llab-quvvatlash uchun ma’lumotlarni markazlashtiradigan va muammolarni hal qilish jarayonini soddalashtiradigan dasturiy ta’minotni taklif qildi. “GeoMotive” yuqori samaradorlik bilan strategik reklamani amalga oshirish uchun barcha vositalarning yagona ekotizimini taklif qiluvchi DOOH-reklama marketpleysini namoyish etdi.

Anjumanda Qozog‘istondan kelgan innovatsion startaplar ham taqdim etildi. Ular orasida “Yaya” — bolalar ko‘ngilochar markazlari uchun obuna xizmati; “Arlan Biotech” — sun’iy intellektdan foydalangan holda nanotanachalar ishlab chiqaradigan startap; “Call2action” — aqlli ovozli xabarlar xizmati; “pwron.ai” — ma’lumotlar asosida real vaqt rejimida bozor tahlillari va strategiyalarni ishlab chiqish uchun ekspert yordamini taqdim etuvchi AI-yordamchi; “Parqour” — to‘xtash joylarini optimallashtirish va mijozlar tajribasini yaxshilashga qaratilgan dasturiy platforma; “Bult” — ilovalarni tezkor ishlab chiqish, kengaytirish va boshqarish uchun innovatsion PaaS-yechimi; “FOREST HERO” — global iqlim o‘zgarishi va o‘rmonlarni kesishga qarshi kurashuvchi iqlim texnologiyalari bo‘yicha startap; va “TrustExam.ai” — avtomatlashtirilgan nazorat funksiyasiga ega onlayn o‘qitish va bilimlarni baholash tizimi kabi loyihalar bor edi.     

“Biz bir qator tashabbuslarni yo‘lga qo‘ydik, jumladan, “Draper University” bilan hamkorlikda startaplarga Silikon vodiysiga yo‘l ochib beruvchi “Hero Training” dasturini ishga tushirdik. O‘tgan yili dastur ishga tushirilganidan buyon 27 ta startap uni yakunladi va bu yil biz yana 10 tasini jahon bozorlariga, shu jumladan AQShga chiqishga tayyorlab, jadal akseleratsiya dasturiga yubormoqdamiz. Shuningdek, biz Markaziy Yevrosiyoni Silikon vodiysida yagona mintaqa sifatida birlashtiruvchi va chegaralararo texnologik tadbirkorlikni rivojlantirishga hissa qo‘shuvchi “Silkroad Innovation Hub” loyihasini qo‘llab-quvvatladik.

Bu sa’y-harakatlarimiz natijasida Markaziy Osiyo startaplari uchun tarixda ilk bor CESV konferensiyasi o‘tkazildi. Unda 1500 nafar ishtirokchi qatnashdi va 100 dan ortiq startap taqdim etildi. Bu yilgi “TechCrunch Disrupt” tadbirida “Silkroad Innovation Hub” 24 ta startapning innovatsion ishlanmalarini, jumladan, IT Park Uzbekistan va “Astana Hub” qo‘shma tashabbusi — “Central Asia Innovation Hubs” doirasida ishtirok etayotgan O‘zbekiston va Qozog‘istondan 16 ta loyihani namoyish etmoqda. Biz ushbu natijalardan faxrlanamiz va startaplarimizning kelgusidagi muvaffaqiyatiga ishonch bildiramiz,” — deya ta’kidladi “Astana Hub” bosh direktori Magjan Madiyev.

Markaziy Osiyoda startaplarni qo‘llab-quvvatlovchi ekotizim

Markaziy Osiyo texnologik sektorni rivojlantirish va qo‘llab-quvvatlashda sezilarli yutuqlarga erishdi, O‘zbekiston esa bu borada yetakchilik qilmoqda. Yevropa va Osiyo chorrahasida joylashgan Markaziy Osiyo tobora ortib borayotgan strategik va iqtisodiy ahamiyatga ega mintaqadir. Yosh aholisi va modernizatsiyaga e’tibori tufayli u tez sur’atda innovatsiyalar, texnologiyalar va o‘sish markaziga aylanmoqda.

Sharq va G‘arb o‘rtasidagi ko‘prik vazifasini o‘tovchi Markaziy Osiyo savdo, energetika va kommunikatsiyalar sohasida noyob imkoniyatlar yaratmoqda. Qulay geografik joylashuvi, boy tabiiy resurslari va yuqori malakali kadrlar salohiyati tufayli mintaqa yanada rivojlanish va global ta’sir ko‘rsatish uchun katta istiqbollarga ega.

IT Park Uzbekistan mamlakatning texnologik kelajagiga yo‘l ochmoqda va natijalar allaqachon ko‘zga tashlanmoqda: joriy yilda O‘zbekistonda birinchi “unicorn” kompaniya — “Uzum” paydo bo‘ldi, 400 dan ortiq istiqbolli startaplar rivojlanish bosqichida, umumiy investitsiyalar hajmi esa 148 million dollardan oshdi. Universitetlar negizida tashkil etilgan 56 ta inkubatsiya markazi orqali IT Park kelajakdagi “unicorn” kompaniyalarni shakllantirish va startap ekotizimini rivojlantirishga intilmoqda. Bundan tashqari, IT Park O‘zbekistondagi “Plug and Play” ofisining asoschisi-hamkori sifatida Sharq va G‘arb bozorlarini birlashtirgan holda startaplarning global ekotizimga integratsiyalashuviga ko‘maklashmoqda.

Innovatsion ekotizimni rivojlantirish maqsadida O‘zbekiston hukumati startaplarni qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan bir qator chora-tadbirlarni amalga oshirdi. Bular qatoriga o‘sishni jadallashtirish, xalqaro hamkorlikni yo‘lga qo‘yish va mahalliy iste’dodlarni rivojlantirishga xizmat qiladigan maxsus “tartibga solish qumdoni”ni yaratish ham kiradi.

Asosiy islohotlarga startaplarning xalqaro bozorlarga chiqish intilishlarini qo‘llab-quvvatlovchi IT Park venchur fondini ta’sis etish hamda imtiyozli shartlarda kreditlar berish kiradi. Xorijiy investorlar uchun “UzVC” negizida qo‘shma investitsiyalar va kapitalni boshqarish imkoniyatlarini ta’minlaydigan, shuningdek O‘zbekiston bozori haqida tahliliy ma’lumotlar taqdim etadigan “Fondlar fondi” faoliyat yuritmoqda. Bundan tashqari, hukumat xalqaro akseleratsiya dasturlari, mentorlik va intellektual mulkni ro‘yxatdan o‘tkazish xarajatlarining 50 foizigacha qismini qoplaydi. Bu esa mentorlarni jalb qilish, startaplarning global dasturlarda ishtirok etishi va investitsiyalar jalb qilishiga ko‘maklashadi.

“Astana Hub” — Markaziy Osiyodagi eng yirik texnoparklardan biri bo‘lib, u texnologik kompaniyalar uchun ekotizimni shakllantiradi, texnologiya sohasidagi mutaxassislarni tayyorlaydi va startap loyihalarni qo‘llab-quvvatlaydi. Bugungi kunda texnoparkda 1500 dan ortiq texnologik kompaniya ro‘yxatdan o‘tgan bo‘lib, ularning 400 dan ortig‘i xorijiy ishtirokchilardir. Ushbu tashkilotlar har tomonlama qo‘llab-quvvatlanmoqda, jumladan biznesni rivojlantirish va kengaytirish dasturlari, maxsus soliq va viza imtiyozlari, shuningdek zarur infratuzilma bilan bir qatorda axborot va ta’lim yordami ko‘rsatilmoqda.

2018-yilda rasman ish boshlagan “Astana Hub” Markaziy Osiyodagi eng yirik innovatsiya markaziga aylandi. Ushbu davr mobaynida uning ishtirokchilari 943 million dollarlik texnologiyalar eksportini amalga oshirdilar, 666 million dollar investitsiya jalb qildilar, 2,7 milliard dollar umumiy daromadga erishdilar va 28 000 dan ortiq ish o‘rinlarini yaratdilar.

“TechCrunch Disrupt”da ishtirok etish Markaziy Osiyoda startap sanoatini rivojlantirishga qaratilgan hukumat tashabbuslari bilan qo‘llab-quvvatlanadigan kuchli ekotizimning shakllanganini ko‘rsatadi. Qozog‘iston bilan hamkorlikda “Central Asian Innovation Hubs” tashabbusi doirasida IT Park Uzbekistan mintaqani global texnologik maydondagi muhim o‘yinchiga aylantirish uchun harakat qilmoqda. Ushbu tashabbus Markaziy Osiyo startaplariga dunyoning yetakchi investorlari bilan aloqa o‘rnatish imkonini beradi va xalqaro bozorlarga chiqish uchun zarur vositalarni taqdim etadi, bu esa mintaqaning iqtisodiy o‘sishiga hissa qo‘shadi.

Yosh va malakali kadrlar hamda Yevropa va Osiyo o‘rtasidagi strategik joylashuviga ega Markaziy Osiyo investitsiyalar va innovatsiyalar uchun muhim markazga aylanishga tayyor. “TechCrunch Disrupt 2024” tadbirida ishtirok etish bu yo‘ldagi muhim bosqich bo‘lib, mintaqaning salohiyatini ko‘rsatadi va Markaziy Osiyo texnologik iqtisodiyoti uchun yorqin istiqbolni anglatadi.