2030-yilgacha Respublikada yashillik darajasini 30 foizga yetkazish maqsad qilinmoqda
2025-05-21 15:40:00 / Yangiliklar
Davlatimiz rahbarining bevosita tashabbusi bilan mamlakatimizda ekologik barqarorlikni ta’minlash, iqlim o‘zgarishlarining salbiy oqibatlarini yumshatish maqsadida tizimli ishlar amalga oshirilmoqda. Buning uchun “Yashil makon” umummilliy loyihasi doirasida har yili 200 mln tup daraxt va buta ko‘chatlari ekish, 2030 yilga qadar Respublikada yashillik darajasini 30 foizga, o‘rmon bilan qoplanganlik darajasini 8 foizdan 15 foizga (6,1 mln gektar) yetkazish maqsad qilingan.

“Yashil makon” umummilliy loyihasi doirasida o‘tgan 4 yil davomida respublika bo‘yicha jami 872 mln tup daraxt va buta ko‘chatlari ekildi. Vazirlar Mahkamasining 2025 yil 11 martdagi 145-F son Farmoyishiga muvofiq “Yashil makon” umummilliy loyihasi doirasida joriy yil bahor mavsumida 125 mln. tup ko‘chat ekish rejalashtirilgan bo‘lib, amalda hududlar tuproq-iqlim sharoitiga mos 136,9 mln tup, shundan, o‘rmon fondi yerlarida 8,3 mln. tup daraxt va buta ko‘chatlari ekildi.
Ko‘chat ekish tadbirlari uchun 90 ta yangi suv chiqarish quduqlari va 478,45 km masofada sug‘orish tizimlari ishga tushirildi. Sug‘orish imkonsiz bo‘lgan hududlarga 460 ta texnika biriktirildi. 2025-yilda o‘rmon xo‘jaliklari tomonidan loyiha doirasida 30 mln tup ko‘chat tayyorlab berilishi belgilangan bo‘lib, bahor mavsumida dastlabki 14 mln. tup daraxt va buta ko‘chatlari yetkazib berildi. Qolgan qismi kuzgi mavsumda yetkazib berilishi rejalashtirilgan.
Jumladan, maktab va maktabgacha ta’lim muassasalariga 406 ming 372 tup, sog‘liqni saqlash muassasalariga 492 ming 623 tup va respublikadagi 1024 ta mahallaga 808 ming 200 tup ko‘chat yetkazib berildi. Orol dengizining qurigan tubi va Orolbo‘yi hududlarida 126,2 ming gektar, jumladan, Qoraqalpog‘iston Respublikasida 71,9 ming gektar, Buxoro viloyatida 23,3 ming gektar, Navoiy viloyatida 16 ming gektar va Xorazm viloyatida 15 ming gektar maydonda “yashil qoplamalar” barpo etildi. Cho‘l, tog‘ va tog‘oldi hududlarda tuproq eroziyasiga qarshi 256 gektar himoya o‘rmonzorlari barpo etildi.
Joriy yil bahor mavsumida Shahrisabz tumanida ixtisoslashtirilgan davlat o‘rmon xo‘jaligi tomonidan maxsus texnika va mexanizmlarni jalb etgan holda 10 gektar maydonda 3,1 ming tup va Jizzax viloyatining Sharof Rashidov tumanidagi tog‘oldi hududlarida Jizzax davlat o‘rmon xo‘jaligi tomonidan Xitoy va Turkiya tajribasi asosida 28 gektar maydonda 12,7 ming tup daraxtlar ekilib, terassa usulida o‘rmonlar barpo qilindi.
2024-yilda davlat byudjetidan ajratilgan mablag‘lar hisobidan “Ochiq byudjet” axborot portali orqali jamoatchilik fikri asosida ishlab chiqilgan “Mening bog‘im” loyihalari doirasida respublikaning tuman va shaharlarida jami 215 ta “yashil bog‘” va “yashil jamoat parklari”ni barpo etildi. Ushbu tadbirlar joriy yilda izchil davom ettirilmoqda.
Joriy 2025-yil “Atrof muhitni asrash va “yashil iqtisodiyot yili” davomida “Yashil makon” loyihasi doirasida kuzgi ko‘chat ekish mavsumida 75,0 mln tup daraxt va buta ko‘chatlari ekiladi. 257 ta “yashil bog‘”lar barpo etilib, ularning umumiy soni 701 taga yetkaziladi, 450 ming daraxt va butalar xatlovdan o‘tkaziladi. Xitoyning Shinjon ekologiya va geografiya instituti bilan hamkorlikda Nukus, Arnasoy, Muborak, Qorako‘l va Karmana tumanlarida 5 ta galofit bog‘lari tashkil etiladi.
Shuningdek, cho‘l, tog‘ va tog‘oldi hududlarida 2,7 ming gektar himoya o‘rmonzorlari barpo etiladi. O‘rmon urug‘chiligida 1,5 ming tonna urug‘, 123 mln tup nihol va ko‘chatlar tayyorlanadi. Orol dengizi tubida 115 ming gektar “yashil maydon” barpo etiladi va Orolbo‘yi mintaqasidagi o‘rmonzorlar 2,1 million gektarga yetkaziladi.
