Jahon tajribasi ilk bor kinologiyada
2025-09-24 23:00:00 / Yangiliklar

Dunyo tajribasiga nazar solsak, itlar nafaqat qidiruv-qutqaruv ishlariga jalb qilinadi, balki ijtimoiy hayotda ham katta yordamchi boʻla olishi mumkin. Toshkent shahar IIBB JTSB Kinologiya boʻlimida ham mamlakatimizda ilk bora yoʻl koʻrsatuvchi itlarni tayyorlash yoʻlga qoʻyilmoqda.
Boʻlim xodimlari jahon tajribasini oʻrgangan holda mashgʻulot maydonlarida xizmat itlari bilan shugʻullanishmoqda.
Hozirgi kunda boʻlimimiz xodimlari oʻzlariga yuklatilgan vazifadan tashqari, aholiga xizmat koʻrsatish boʻyicha ham maxsus itlarni oʻrgatishmoqda, — deydi shahar IIBB JTSB Kinologiya boʻlimi boʻlinma boshligʻi, kapitan Oybek Baymatov. — Birinchisi, koʻzi ojiz yoki zaif koʻruvchi fuqarolarni biron bir marshrut boʻylab yetaklab yurishga moʻljallangan yoʻriqchi itlar.
Ularni oʻrgatish tajriba tariqasida boʻlib, birinchi bosqich boʻlimning mashq maydonchasi va manejlarida, ikkinchi bosqich aholi yashash joylari hamda koʻchalarda olib borilmoqda. Ikkinchi yoʻnalish esa nogiron va imkoniyati cheklangan fuqarolarga yoʻriqchi itlarni oʻrgatib berishdan iborat.
Bunda — itning vazifasi imkoniyati cheklangan fuqaroga zarur boʻlgan narsani olib kelish uchun belgilangan yoʻnalish boʻyicha harakatlanish.
Misol uchun, dorixonadan dori-darmon olib kelish kerak boʻlsa, xizmat itiga taqilgan maxsus sumkaga pul va retsept solinib, manzilga borib kelish buyuriladi.
Xizmat iti dorixonaga kelganida dorixonachi maxsus sumkadan retseptni olib, kerakli dorilarni berib, uyga degan buyruq beradi. Bu mashgʻulotlarning barchasida boʻlim instruktorlari xizmat iti bilan yonma-yon yurib, imkoniyati cheklangan insonlarga, dorixonachi va doʻkonchilarga ham ushbu yoʻnalishda tushuntirish ishlarini olib bormoqda.
Bundan tashqari, fuqarolarda ham bu yangilikka nisbatan koʻnikma hosil boʻlishi uchun joylarda targʻibot ishlari olib borilmoqda.
Maʼlumotlarga qaraganda hozirda dunyo boʻylab 20 mingdan ziyod itlar shu yoʻnalishda xizmatga tayyorlangan. Jahon tajribasida bitta jonivorni kerakli vazifalarga oʻrgatish uchun 8-10 oy vaqt sarflanar ekan. Bu belgilangan muddat ichida aniq belgilangan manzillarning nomlarini eslab qolish, u yerga borib-kelish koʻnikmalari oʻrgatiladi.
Boʻlimda veterinariya davolash-profilaktika hamda laboratoriya diagnostikasi ishlari ham amalga oshirilmoqda.
Shuningdek, xodimlar tomonidan jismoniy va yuridik shaxslarga tegishli itlarni umumiy boʻysunuvchanlik hamda himoya-qorovul koʻnikmalari ham oʻrgatilmoqda.
Bundan tashqari, naslchilik pitomnigida yetishtirilgan va ichki ishlar organlarining ehtiyojidan ortiq boʻlgan hamda xizmatga yaroqsiz deb topilgan itlarni sotish yoʻlga qoʻyilgan.
Joriy yilning oʻtgan 8 oyi mobaynida jismoniy va yuridik shaxslarga tegishli jami 5 bosh itlar shartnoma asosida pul koʻchirish yoʻli bilan kinologlar tomonidan umumboʻysunuvchanlik koʻnikmalari boʻyicha oʻrgatildi.
Boʻlim hisobida boʻlgan xizmatga yaroqsiz 7 bosh xizmat itlari oʻrnatilgan tartibda fuqarolarga sotildi. Veterinariya davolash-profilaktika hamda laboratoriya diagnostika ishlari boʻyicha 29 marotaba maslahat berish va retsept yozish, davolash ishlari boʻyicha pullik xizmatlar koʻrsatildi.
Ushbu chora-tadbirlardan koʻzlangan maqsad, sohani dunyo standartlariga mos ravishda rivojlantirishdan iborat.
©️ “Postda” gazetasi, Sarvar Sobirov, Toshkent shahri.
