“Islom — tinchlik va ezgulik dini” mavzusidagi ilmiy-amaliy konferensiya yakunida qabul qilingan Xiva deklaratsiyasi
2024-10-31 15:05:00 / Yangiliklar
Dunyoning turli mintaqalarida qonli toʻqnashuvlar, mafkuraviy kurashlar, gʻoyaviy qarama-qarshiliklar, turli yoʻnalish va oqimlar oʻrtasida oʻzaro nizo va ziddiyatlar tobora avj olib borayotgan bugungi murakkab zamonda muqaddas islom dinining tinchlikparvarlik va insoniylik mohiyatini keng targʻib etish jahonda tinchlik va osoyishtalik, hamjihatlik, totuvlik va bagʻrikenglikni taʼminlash, jamiyatda turli buzgʻunchi gʻoyalar tarqalishining oldini olishda muhim omil hisoblanadi.
Islom taʼlimoti vujudga kelgan ilk davrdan bugungi kunga qadar insoniyatning madaniy va maʼnaviy kamolotida beqiyos oʻringa ega boʻlib kelmoqda. Islom dinining maʼrifiy roli kelgusida ham umumbashariy taraqqiyot va farovonlik, tinchlik va osoyishtalikni taʼminlashda muhim ahamiyat kasb etadi.
Shu maʼnoda, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev Janobi Oliylarining Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining 2023-yil 19-sentyabrdagi 78-sessiyasida ilgari surgan “Islom — tinchlik va ezgulik dini” mavzusida xalqaro konferensiya oʻtkazishga oid tashabbusi hamda islom dinining asl mohiyati borasida bildirgan fikrlari bu borada muhim va dolzarb ahamiyatga egadir.
Shu nuqtai nazardan, biz, “Islom — tinchlik va ezgulik dini” xalqaro konferensiyasi ishtirokchilari bu borada quyidagi vazifalarni amalga oshirish muhim ekanini taʼkidlaymiz:
1. Islom dinining tinchlikparvarlik va insoniylik mohiyatini ochib berishga qaratilgan ilmiy va ommabop adabiyotlarni nashr etish, ularning turli tillardagi tarjimasini amalga oshirish hamda taqdimotlarini oʻtkazish;
2. Musulmon mamlakatlarining olim va mutaxassislari ishtirokida ekstremizm, radikalizm va terrorizmga qarshi kurash samaradorligini yanada oshirish, ilmiy raddiyalar berish metodologiyasini takomillashtirish boʻyicha muntazam ravishda ilmiy seminar va davra suhbatlarini tashkil etish;
3. Islom dinining ijtimoiy barqarorlik, yoshlar taʼlim-tarbiyasi, maʼrifat va madaniyat, ilm-fan rivojidagi ijobiy rolini koʻrsatib berishga bagʻishlangan kitob va risolalar, ilmiy maqolalar, xalqchil nashrlar, film va roliklar tayyorlash;
4. Oʻzbekiston zaminidan yetishib chiqqan allomalarning islom olamida tutgan yuksak mavqei hamda ular yaratgan asarlarda islom dinining ezgu gʻoyalari mohiyati toʻlaqonli ochib berilganini hisobga olib, ularning ilmiy merosini oʻrganishni tizimli yoʻlga qoʻyish, jumladan, hali ilmiy muomalaga kiritilmagan qoʻlyozmalarning elektron nusxalarini jamlash, tanqidiy matnlarini nashrga tayyorlash;
5. Islom dinining tinchlikparvarlik mohiyatini xalqaro hamjamiyatga yetkazish maqsadida musulmon mamlakatlari hamda xorijlik olimlar ishtirokida anʼanaviy tarzda “Islom — tinchlik va ezgulik dini” mavzusida xalqaro ilmiyamaliy konferensiya oʻtkazish hamda konferensiya materiallari toʻplamini tayyorlash va nashr etish;
6. Musulmon mamlakatlarining olim va mutaxassislari ishtirokida islomning tinchlik va ezgulik dini ekanini ochib berish hamda buzgʻunchi oqimlarga qarshi raddiya berishga bagʻishlangan mahorat darslari, onlayn muloqotlar tashkil etish;
7. Jahonning yetakchi universitetlari hamda ilmiy-tadqiqot markazlari tomonidan ekstremizm, radikalizm va terrorizmga qarshi kurash doirasida amalga oshirilgan ishlar va tadqiqotlarni umumlashtiruvchi yagona platforma — onlayn elektron portal yaratish;
8. Musulmon mamlakatlari fatvo markazlari faoliyatini muvofiqlashtirish hamda bugungi kun uchun dolzarb sanalgan mavzular yuzasidan qoʻshma fatvolar tayyorlashni yoʻlga qoʻyish. Fursatdan foydalanib, islom dini tinchlik, ezgulik va maʼrifat dini ekanini, unda buzgʻunchilikning har qanday shakli qatʼiy qoralanishini yana bir bor tasdiqlaymiz.
“Islom — tinchlik va ezgulik dini” mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya
ishtirokchilari
Xiva shahri,
2024-yil 16-oktabr
Manba: “Yangi O‘zbekiston” gazetasi 2024-yil 29-oktabr, 219-son