Kuni kecha mamlakatimizning Budapeshtdagi elchixonasi ko‘magida Vengriyaning Lakitelek shahrida o‘zbek tili va adabiyoti asoschisi hamda davlat arbobi Alisher Navoiyga bag‘ishlab o‘rnatilgan byustning ochilish marosimi bo‘lib o‘tdi.  

 

Ta’kidlash joizki, ushbu byust Vengriya-O‘zbekiston diplomatik aloqalari tarixida O‘zbekistonga bag‘ishlab Vengriyada ochilgan birinchi madaniy yodgorlik hisoblanadi. Ushbu loyiha vengriyalik haykaltarosh Dyordji Lantos tomonidan amalga oshirilgan. 

 

Ochilish marosimida O‘zbekiston Respublikasi madaniyat vaziri birinchi o‘rinbosari A.Tadjixanov, mamlakatimizning Vengriyadagi elchisi O.Shaxavdinov, O‘zbekiston xalq shoiri Usmon Azim, A.Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti rektori Sh.Sirojiddinov, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist I.Arabov va boshqa madaniyat hamda san’at vakillari ishtirok etdi.  

 

Tadbirda Vengriya tomonidan 100 dan ortiq mehmonlar, jumladan ushbu davlat parlamenti spikeri o‘rinbosari Shandor Lejak, Tashqi ishlar va savdo vazirligining xavfsizlik siyosati bo‘yicha davlat kotibi Piter Staray, Madaniyat va innovatsiyalar vazirligining madaniyat masalalalari bo‘yicha davlat kotibi Magdolna Zavogya hamda siyosiy, madaniy doira vakillari, olimlar, jurnalistlar, diplomatik korpus vakillari ishtirok etdi. 

 

Yig‘ilgan mehmonlar Navoiy byusti poyiga gulchmbarlar qo‘ydilar.  

Ochilish marosimida Avazxon Tadjixanov so'zga chiqib, so‘nggi yillarda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining bevosita tashabbuslari bilan Alisher Navoiyning boy ijodiy merosini chuqur o‘rganish, uning o‘lmas asarlarini yurtimizda va xorijiy davlatlarda keng targ‘ib qilish, xotirasini abadiylashtirish borasida ulkan ishlar amalga oshirilayotganiga e’tibor qaratdi.

  
Turkiy dunyoning ilm-fan, madaniyat va san’at sohalaridagi taraqqiyotiga hissa qo‘shgan atoqli shaxslarni taqdirlash maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tashabbusi bilan Alisher Navoiy nomidagi mukofot ta’sis etilgani ta’kidlandi.

  
Sh.Sirojiddinov hozirgi kunda Tokio, Seul, Shanxay, Vashington, Moskva, Minsk, Ostona, Boku, Ashxobod, Dushanbe, O‘sh kabi shaharlarda Navoiyning byustlari o‘rnatilganini hamda endilikda ular qatoriga Lakitelek shahri ham qo‘shilgani katta g‘urur va iftixor bag‘ishlayotganini bildirdi. 

 

O.Shaxavdinov o‘z chiqishida Navoiyning do‘stlik, inson ruhi kabi mavzularni tadqiq etishi zamon va chegaralardan oshib, uni jahon adabiyotida umuminsoniy shaxs sifatida mavqega ko‘targanini qayd etdi.

 

Uning o‘zbek tili rivojiga qo‘shgan hissasi, san’at va ilm-fanga homiyligi Markaziy Osiyoning madaniy manzarasini sezilarli darajada boyitganiga e’tibor qaratdi. 

 

“Bizning oldimizda qad ko‘tarib turgan yodgorlik haykaltarosh Dyordji Lantosning ajoyib ijodi bo‘lib, uning badiiy qarashlari Navoiy ruhining mazmun-mohiyatini qamrab oladi. Lantosning ishi an’anaviy va zamonaviy uslublarni mohirlik bilan uyg‘unlashtirib, madaniy rivoyatlarni chuqur tushunishni aks ettiradi” – deb ta’kidladi O.Shaxavdinov.  

 

Sh.Lejak o‘z nutqida ikki davlat rahbarlarining siyosiy irodasi va qo‘llovi bilan hozirgi vaqtda Vengriyaning turkiy dunyo mamlakatlari, jumladan O‘zbekiston bilan asriy rishtalari qayta tiklanayotganini yuqori baholadi.  

 

“Biz bobolarimimz kindik qoni to‘kilgan yurtga hurmatimiz belgisi sifatida qarodosh o‘zbek xalqining farzadi Alisher Navoiyga bag‘ishlangan byustni yurtimizda o‘rnatishdan bag‘oyatda mamnunmiz. Ushbu yodgorlik bugun venger va o‘zbek xalqlari o‘rtasidagi o‘chmas do‘stlikka asos soldi. Madaniy aloqalarimizdagi bugungi tarixiy voqea munosabati bilan ikki mamlakat xalqlarini samimiy qutlayman”, - deb ta’kiladi Vengriya parlamenti raisi o‘rinbosari.  

 

Vengriya Tashqi ishlar va savdo vazirligi davlat kotibi P.Staray “Navoiy byustining yurtimizda qad ko‘tarishi Bosh vazirimiz V.Orban va O‘zbekiston Prezidenti Sh.M.Mirziyoyev o‘rtasidagi yaqin do‘stlik va birodarlik aloqalarining natijasidir. Yurtingiz bilan strategik sherikchilikning barcha sohalarda taraqqiy ettirishdan manfaatdormiz” – deb ta’kidladi.

 

U ko‘plab asrlar avval ikki xalqning ajdodlari bir vatanda duyonga kelgani hech qachon unutilmasligini hamda Vengriya Turkiy davlatlar, xususan O‘zbekiston bilan tenglik va o‘zaro hurmatga asoslangan munosabatlarni rivojlantirishga intilayotgani qayd etdi.   

 

Madaniyat masalalalari bo‘yicha davlat kotibi M.Zavogya Vengriya va Turkiy davlatlar xalqlarining dunyo qarashi, tarixi, madaniyati va urf-odatlarining ko‘plab jihatlari o‘xshash va mushtarak ekanligiga urg‘u berdi.  

 

“Vengriyaning “Sharqqa nigoh” siyosati doirasida turkiy davlatlar bilan aloqalar, xususan madaniy hamkorlik rivojlanmoqda. Alisher Navoyga bugun o‘rnatilgan byust vengr va o‘zbek xalqlari o‘rtasida ming yillar davomida madaniy ko‘prik bo‘lib xizmat qilishiga ishonamiz”- deb ta’kidladi Vengriya madaniyat vazirligi davlat kotibi.  

 

Tadbir davomida O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist Ilyos Arabov boshchiligidagi san’atkorlar jamoasi buyuk mutafakkir Alisher Navoiy g‘azallari asosida bastalangan maqom ashulalar va milliy raqslar bilan yig‘ilgan mehmonlarni xushnud etdi.  

 

Ushbu madaniy tadbir O‘zbekiston va Vengriya o‘rtasidagi strategik sheriklik ruhiga mos ravishda do‘stona va shodiyona shukuhda o‘tdi.