O‘zbekiston Respublikasi Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi

Mamlakatimizda xotin-qizlarning oliy va kasbiy ta’lim, fan va innovatsiyalar sohalarida qo‘llab-quvvatlanishiga bag‘ishlanarkan, avvalo yurtimizda keng nishonlanayotgan 8-mart – Xalqaro xotin-qizlar kuni bilan barcha ayol va qizlarni samimiy muborakbod etamiz.

Bugungi kunda oliygohlarimizda jami talabalar soni 1 mln 489 ming nafardan oshgan bo‘lib, shundan xotin-qizlar 782 mingni ( ya’ni 52,5%) tashkil etadi. Magistratura bosqichida tahsil olayotgan jami talabalar 37 ming 839 nafar bo‘lib, ularning 23 ming 628 nafari (62,44%) talaba-qizlardir.

Davlatimiz rahbari tashabbusi bilan barcha oliy va kasbiy ta’lim muassasalarida to‘lov-kontrakt asosida tahsil olish uchun imtiyozli ta’lim kreditlari ajratishning yangi tizimi joriy etildi. Xususan, xotin-qizlar uchun ta’lim kreditlari foizsiz berilishi alohida ta’kidlashga arziydi.

Shuningdek, davlat oliygohlarining magistratura bosqichida to‘lov-kontrakt asosida o‘qishga qabul qilingan xotin-qizlarning kontrakt to‘lovi 2022-yildan buyon to‘liq davlat byudjeti hisobidan qoplab berilmoqda. Oxirgi uch yilda bu maqsad uchun 285,8 mlrd so‘m mablag‘ yo‘naltirildi.

2023/2024-o‘quv yilidan boshlab, qurilish, transport, kommunal xo‘jalik, qishloq xo‘jaligi va xizmat ko‘rsatish yo‘nalishlari bo‘yicha texnikumlarga to‘lov-kontrakt asosida qabul qilingan 2 385 nafar xotin-qiz davlat granti asosida tahsil olish imkoniyatiga ega bo‘ldi. Shuningdek, mazkur o‘quv yilida 5 991 nafar talaba-qiz uchun 60,3 mlrd so‘m mablag‘ davlat byudjeti hisobidan ajratildi.

Oliy ta’limdan keyingi bosqichda ham xotin-qizlarning faolligi ortib bormoqda. Hozirda stajyor-tadqiqotchilar va doktoranturada tahsil olayotgan tadqiqotchilar 11 092 nafarni tashkil etsa, ularning 5 831 nafari (52%) xotin-qizlardir.

Shuningdek, har yili ehtiyojmand oilalar farzandlari bo‘lgan 2 000 nafar xotin-qiz davlat granti asosida oliygohlarga o‘qishga qabul qilinadi. Bu orqali bugunga qadar 7 000 ga yaqin xotin-qizlar ta’lim granti imkoniyatidan foydalandi.

Iqtidorli xotin-qizlarning xorijda malaka oshirishlarini qo‘llab-quvvatlash maqsadida 2024-yilda 105 nafar yosh olimaning ilmiy stajirovkasi moliyalashtirildi. Ular Buyuk Britaniya, Turkiya, Rossiya, Vengriya, Belarus, Italiya, Ispaniya, AQSH, Xitoy va boshqa mamlakatlarda tajriba orttirib qaytishdi.

Bugungi kunda olima ayollar rahbarligida umumiy qiymati 82,6 mlrd so‘mlik 101 ta ilmiy loyiha amalga oshirilmoqda. Bundan tashqari, xotin-qizlarning 25,5 mlrd so‘mlik 68 ta startap loyihalari moliyalashtirildi.

Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligida Xotin-qizlar va erkaklar uchun teng huquq hamda imkoniyatlarni ta’minlash masalalari bo‘yicha maslahat kengashi tashkil etilgan. 2024-yil davomida 25 000 dan ortiq ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar, 15 000 dan ziyod milliylikni targ‘ib etishga qaratilgan dasturlar hamda 8 000 dan ortiq xotin-qizlar huquqlarini yanada takomillashtirishga oid tanlovlar o‘tkazildi.

Shuningdek, 2025-yilda 25 000 nafar mahallalardagi ishsiz yoshlar va xotin-qizlar qisqa muddatli kurslarda kasbiy bilim olishi rejalashtirilgan. Bundan tashqari, qizlar o‘rtasida “To‘maris izdoshlari” harbiy-sport musobaqalari tashkil etiladi.

Yuqoridagilardan ko‘rinib turibdiki, yurtimizda xotin-qizlarning ta’lim olishi, ilm-fan va innovatsiya sohalarida o‘z salohiyatini namoyon etishi uchun keng imkoniyatlar yaratilmoqda. Davlatimiz tomonidan ko‘rsatilayotgan qo‘llab-quvvatlash tadbirlari, ajratilayotgan mablag‘lar va amalga oshirilayotgan loyihalar natijasida minglab qizlar o‘z orzulariga erishmoqda, ilm-fan va ishlab chiqarishda muvaffaqiyat qozonmoqda.

Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi bu boradagi islohotlarni izchil davom ettirib, xotin-qizlarning ta’limga, tadqiqot va innovatsiya jarayonlariga faol jalb etilishini ta’minlash uchun barcha zarur choralarni ko‘radi. Biz esa, o‘z navbatida, jamiyatning har bir a’zosini ushbu islohotlarni qo‘llab-quvvatlashga, ayollar salohiyatini yuksaltirishga hissa qo‘shishga chorlaymiz.