Vazirlar Mahkamasi huzuridagi elektr energiyasi, neft mahsulotlari va gazdan foydalanishni nazorat qilish inspeksiyasi

Yoqilg‘i-energetika resurslaridan noqonuniy foydalanish, ularni talon toroj qilish holatlarining oldini olish va ularga barham berish, bu borada davlat nazoratini kuchaytirish maqsadida, tadbirkorlik subyektlari tomonidan energiya resurslardan qonuniy va samarali foydalanish choralari ko‘rilishi so‘raladi. 
 
Bunda, quyidagilarga alohida e’tibor berilishi talab qilinadi: 
 
– elektron hisoblagichlar ASKUE va ASKUG elektron tizimlariga to‘liq ulangan bo‘lishi; 
 
– hisoblagichlar va o‘lchov vositalariga o‘rnatilgan muhrlarni soz holatda bo‘lishi; 
 
– ta’minotchi korxonasi bilan shartnoma mavjudligi; 
 
– iste’mol qilingan energiya resurslar amaldagi tariflarga asosan hisob kitoblar qilinishi; 
 
– elektr elektr va tabiiy gazdan foydalanish qoidalariga rioya etish; 
 
– energiya resurslardan oqilona va samarali foydalanish. 
 
– vakolatli tashkilotlardan ruxsat olmasdan, LTHsiz, shartnoma rasmiylashtirilishi;

– o‘chirish qurilmalari, gazdan foydalanish uskunalari yoki hisoblagichga o‘rnatilgan plombalarni qasddan buzishga yo‘l qo‘ymaslik;

– gaz quvurlari yoki GTSHlarda, gaz taqsimlash tarmoqlarini texnologik ish rejimini buzishga yo‘l qo‘ymaslik;;

– hisobga olishni noto‘g‘ri ko‘rsatish maqsadida hisoblagichning ishlab chiqaruvchi tomonidan o‘rnatilgan ichki ehtiyot qismlarini o‘zboshimchalik bilan o‘zgartirish, hisoblagichning konfiguratsiyasi va sozligini o‘zgartirish, ruxsat etilmagan modem yoki boshqa aloqa vositalarini ruxsatsiz ulash yoxud boshqacha tarzda tashqi ta’sir ko‘rsatmaslik;

– hisoblagichni o‘rnatish tartibi va sxemasini o‘zboshimchalik bilan o‘zgartirmaslik (davlat standarti talablariga amal qilmaslik);

– hisoblagich o‘rnatilgan joydan tashqari vizual aniqlab bo‘lmaydigan yashirin yo‘llar bilan, jumladan gaz quvurlari (tarmoqlari), baypas liniyalari va boshqa texnik vositalarni yashirincha montaj qilish orqali iste’molchining gaz tarmoqlariga (quvurlariga) ulanmaslik;

Shu bilan birga, energiya resurslarni iqtisod qilinish bo‘yicha ishlab chiqilgan tashkiliy texnik tadbirlarni o‘z muddatida bajarilishi lozim. 
 
Tadbirkorlik subyektlari tomonidan energiya resurslardan noqonuniy va samarasiz foydalanish holatlariga yo‘l qo‘yilgan yoki "O‘zenergoinspeksiya" tomonidan berilgan bajarilishi majburiy bo‘lgan ko‘rsatma va taqdimnomalar ijrosi o‘z muddatida sifatli bajarilmagan taqdirda, O‘zbekiston Respublikasining Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksining tegishli moddalari bilan ma’muriy javobgarlikka tortish hamda O‘zbekiston Respublikasining 2024-yil 7 avgustdagi “Energiyani tejash, undan oqilona foydalanish va energiya samaradorligini oshirish to‘g‘risida”gi Qonuniga asosan, iqtisodiy sanksiyalar qo‘llash choralari ko‘rilishi to‘g‘risida ogohlantirib o‘tamiz. 
 
Shuningdek, tadbirkorlik subyektlarida amaldagi qonunchilik hujjatlariga rioya qilinishini ta’minlsha maqsadida ish faoliyatida qo‘llash uchun zarur bo‘ladigan normativ huquqiy hujjatlarida belgilangan talablarga rioya etilishi barcha uchun majburiy ekanligini yana bir bor eslatib o‘tamiz. 
 
Eslatma: Tadbirkorlik subyektlarida amaldagi qonunchilik hujjatlariga rioya qilinishini ta’minlash maqsadida ish faoliyatida qo‘llash uchun zarur bo‘ladigan normativ huquqiy hujjatlar ro‘yxati 
 
1. Milliy energetika resurslarini saqlanishi, energiyadan va ishlab chiqarish imkoniyatlaridan samarali foydalanishni ta’minlash borasida O‘zbekiston Respublikasining 2024-yil 7-avgustdagi “Energiyani tejash, undan oqilona foydalanish va energiya samaradorligini oshirish to‘g‘risida”gi 940-son Qonuni; 
 
2. Energiya resurslaridan qonunga xilof ravishda foydalanganlik uchun javobgarlik kuchaytirilishi munosabati bilan O‘zbekiston Respublikasining Jinoyat, Jinoyat-protsessual kodekslariga hamda O‘zbekiston Respublikasining ma’muriy javobgarlik kodeksiga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish haqidagi 2023-yil 13-martdagi O‘RQ-822-son Qonuni; 
 
3. O‘lchash uslublari va vositalari, shuningdek, talab qilinadigan aniqlikka erishish usullari bilan bog‘liq bo‘lgan faoliyat borasida O‘zbekiston Respublikasining 2020-yil 7-apreldagi “Metrologiya to‘g‘risida”gi O‘RQ-614-son Qonuni; 
 
4. Mahsulotlar, xizmatlar, ishlab chiqarish jarayonlarini, muvofiqlikni baholash borasida O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 27-fevraldagi “Texnik jihatdan tartibga solish to‘g‘risida”gi O‘RQ-819-son Qonuni; 
 
5. Litsenziyalash, ruxsat berish va xabardor qilish sohasidagi munosabatlarni tartibga solish borasida - O‘zbekiston Respublikasining 2021-yil 14-iyuldagi “Litsenziyalash, ruxsat berish va xabardor qilish tartib-taomillari to‘g‘risida”gi O‘RQ-701-son Qonuni; 
 
6. “Yoqilg‘i-energiya resurslaridan foydalanish sohasida davlat nazorati samaradorligini oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 13-fevraldagi PQ-54-sonli Qarori; 

7. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 16-fevralda “2023-yilda qayta tiklanuvchi energiya manbalarini va energiya tejovchi texnologiyalarni joriy etishni jadallashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-57-sonli Qarori;

8. Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 31-maydagi 319-son qarori bilan tasdiqlangan “Elektr energiyasi va Tabiiy gazdan foydalanish Qoidalari”; 
 
9. “Tadbirkorlik subyektlari faoliyatida tekshiruvlar o‘tkazishni muvofiqlashtirish tartibini takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 2022-yil 13-sentabrdagi PQ-374-son Qarori; 
 
10. Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 21-fevraldagi “Maxsus elektron tizim orqali ayrim faoliyat turlarini litsenziyalash tartibi to‘g‘risidagi yagona Nizomni tasdiqlash haqida”gi 80-sonli qarori; 
 
11. Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 22-fevraldagi “Maxsus elektron tizim orqali ruxsat etish xususiyatiga ega ayrim hujjatlarni berish tartib-taomillari to‘g‘risidagi yagona Nizomni tasdiqlash haqida”gi 86-sonli qarori; 
 
12. Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 25-fevraldagi “Faoliyatni boshlash yoki tugatish uchun vakolatli organni xabardor qilish tartibi to‘g‘risidagi yagona Nizomni tasdiqlash haqida”gi 88-sonli qarori; 
 
13. O‘zbekiston Respublikasining 2024-yil 7-avgustdagi O‘RQ-939-son “Elektr energetikasi to‘g‘risida”gi Qonuni; 
 
14. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 11-noyabrdagi 712-sonli qarori bilan tasdiqlangan “Iste’molchilar elektr qurilmalarini texnik ekspluatatsiya qilish qoidalari” va “Iste’molchilar elektr qurilmalarini ekspluatatsiya qilishda xavfsizlik texnikasi qoidalari”; 
 
15. O‘zbekiston Respublikasi Adliya Vazirligi tomonidan 2002-yil 11-iyunda 20-15-138/20-son bilan texnik hujjat sifatida tasniflangan “Elektr uskunalarini sinash qoidalari va meyorlari”; 
 
16. O‘zbekiston Respublikasi Adliya Vazirligi tomonidan 2008-yil 10-oktabrda 1864-son bilan davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan “Reaktiv quvvat kompensatsiyasi bo‘yicha ishlarni tashkil etish tartibi to‘g‘risida” gi Nizom; 
 
 17. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 26-dekabrdagi 1050-sonli qarori bilan tasdiqlangan “Elektr tarmog‘i xo‘jaligi obyektlarini muhofaza qilish qoidalari”; 
 
18. O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan 2004-yil 27-fevralda 20-15-62/24-son bilan davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan “Elektr uskunalarini tuzilish qoidalari”; 
 
19. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2014-yil 6-martdagi 54-sonli qarori bilan tasdiqlangan “Yagona elektr energetikasi tizimida texnologik buzilishlarni tekshirish va hisobga olish tartibi” to‘g‘risidagi Nizom; 
 
20. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 18-oktabrdagi 609-sonli qarori bilan tasdiqlangan “O‘zbekiston Respublikasi elektr stansiyalari va tarmoqlarini texnik ekspluatatsiya qilish qoidalari”; 
 
21. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 9-oktabrdagi 638-sonli qarori bilan tasdiqlangan “Elektr qurilmalarini ekspluatatsiya qilishda xavfsizlik texnikasi qoidalari”; 
 
22. «O‘zdavenergonazorat” agentligining 2001-yil 29-noyabrdagi 374-sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan “Elektr uskunalaridan foydalaniladigan himoya vositalarini qo‘llash va sinash qoidalari”; 
 
23. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 18-oktabrdagi 608-sonli qarori bilan tasdiqlangan “Elektr energetikasi obyektlarida xodimlar bilan ishlashni tashkil etish qoidalari”; 
 
24. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 1-noyabrdagi 711-sonli qarori bilan tasdiqlangan “Energetika tashkilotlari yong‘in xavfsizligi qoidalari”; 
 
25. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2015-yil 11-noyabrdagi “Siqilgan tabiiy gazda, suyultirilgan neft gazida yoki dizel va gazsimon yoqilg‘i aralashmasida ishlaydigan transport vositalarining xavfsizligi ta’minlash borasida”gi - 326-sonli qarori bilan tasdiqlangan umumiy texnik reglamenti; 
 
26. O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan 2019-yil 12-iyuldagi “Metrologiya tekshiruvidan o‘tkazilishi lozim bo‘lgan o‘lchov vositalari borasida”gi O‘zbekiston standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish agentligi bosh direktorini 91-son buyrug‘i;

27. “Ruxsatnomalar, tarqatish vedomostlari va limit kitobchalari bo‘yicha avtotransport vositalariga yonilg‘i quyish uchun neft mahsulotlari, suyultirilgan va siqilgan tabiiy gazni berish qoidalari” borasida – “O‘zneftgazinspeksiya” va “O‘zbekiston avtomobil va daryo transporti agentligi”ning qarorlari bilan tasdiqlangan qoidalari (Adliya vazirligi tomonidan 2010-yil 23-yanvarda ro‘yxatdan o‘tkazilgan, ro‘yxat raqami 2072); 
 
28. O‘zbekiston neft va gaz ilmiy – tadqiqot va loyihalash institutlari tomonidan maxsus ishlab chiqilgan qo‘llanmalar, yo‘riqnomalar, texnologik reglamentlar va boshqa shu kabi meyoriy hujjatlar bilan belgilangan vazifalarga amal qilish so‘raladi.