Кun tartibidagi birinchi masala yuzasidan o‘z so‘zida, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2024-yil 23-sentyabrdagi “Kambag‘allikni qisqartirish va aholi turmush faravonligini oshirish borasidagi chora-tadbirlarni yangi bosqichga olib chiqish to‘g‘risida”gi PF-143-son Farmoni qabul qilinganligi, 2025-yil yakuniga qadar kambag‘allikni qisqartirish 6 foizga tushirilishi haqida shuningdek 2025-yilda 1 million nafar aholini kambag‘allikdan chiqarish davlat ijtimoiy-iqtisodiy siyosatining hamda barcha darajadagi davlat organlari va tashkilotlarining birinchi darajali vazifasi etib belgilanganligi takidlandi.

“Kambag‘allikdan faravonlik sari” dastur 2024-yil 1-noyabrdan boshlab “Kambag‘al oilalar uchun yettita imkoniyat va mas’uliyat”tamoyili asosida barqaror bandlik va yuqori daromad topishga erishish, ta’lim olish va kasb-hunar o‘rganish, kafolatlangan davlat tibbiy xizmatidan foydalanish, ijtimoiy xizmatlardan foydalanish, yashash sharoitini yaxshilash, davlat tomonidan mahallalar infratuzilmasini rivojlantirish, davlat organlari xodimlari bilan to‘g‘ridan to‘g‘ri muloqot qilish yo‘lga qo‘yilishi belgilanganligi haqida tushuntirildi.

“Kambag‘allikdan faravonlik sari” dasturini amalga oshirish bo‘yicha Respublika komissiyasi tashkil etilganligi Kambag‘allikni qisqarish va bandlik vazirligi hamda uning hududiy organlari Respublika va hududiy komissiyalarning ishchi organlari etib belgilanganligi aytib o‘tildi.

Kun tartibidagi ikkinchi masala yuzasidan O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2024-yil 23-sentyabrdagi “Kambag‘allikdan faravonlik sari” dasturini birinchi navbatdagi chora-tadbirlari to‘g‘risida PQ-330-son qarori qabul qilinganligi uning mazmun-mohiyati haqida gapirib, mazkur hujjat bilan bir qancha imtiyozlar berilganligi haqida shu bilan bir qatorda 2025-yildan boshlab kambag‘al oila farzandlari davlat maktabgacha ta’lim tashkilotlariga imtiyozli asosda qabul qilinishi, 2025/2026-o‘quv yilidan boshlab, kambag‘al oilalar farzandlarining davlat oliy ta’lim muasasalari talabalari turar joylaridagi yashash xarajatlari Davlat byudjeti hisobidan qoplab berilishi, 2025-yildan boshlab “El-yurt umidi”jamg‘armasi tomonidan kambag‘al oilalarning farzandlari uchun alohida kvotalar ajratilishi, 2025-yil uchun uy-joy va ipoteka bozorini rivojlantirish dasturi doirasida ajratiladigan subsidiyalar sonini 1,2 baravarga oshirilishi haqida so’z bordi.

Tajriba tariqasida og‘ir ahvoldagi oilalarni kambag‘allikdan chiqarish maqsadida Qaraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri, tuman (shahar) tashkilotlarining 14 mingta rahbarlari va ularning o‘rinbosarlari har biriga 6 oyda 5 tadan eng og‘ir ohvoldagi kambag‘al oilalar biriktirilishi haqida gapirilib, biriktirilgan mas’ullar vazifalarni birma-bir sanab o‘tildi. Mas’ullar tomonidan quyidagi vazifalar amalga oshiriladi:

Oilalarni kambag‘allik holatiga tushish sabablarini o‘rganib, “mahalla yettiligi” tomonidan oilani kambag‘allikdan chiqarish bo‘yicha individual reja ishlab chiqilishini ta’minlaydi. “Mahalla yettiligi”, tijorat banklari,O‘zbekiston fermer, dehqon xo‘jaliklari va tomarqa yer egalari kengashi hamda yetakchi tadbirkorlarni jalb qilgan holda oilalarning o‘z tomarqasi imkoniyatlaridan samarali foydalanishiga, ishtiyoqi bor shaxslarning o‘zini o‘zi band qilishiga va tadbirkorlikni yo‘lga qo‘yishiga hamda oila a’zolarining, ayollarning kasb-hunar va xorijiy tilni o‘rganishiga, ularga bo‘sh ish o‘rinlarini topishga va ishga joylashishiga ko‘maklashadi. Tadbirkorlik faoliyatini boshlash uchun kichik ishlab chiqarish uskunalari, ko‘chma do‘konlar, motoreller, skuter va shu kabi boshqa asosiy vositalarni foizsiz qarz hisobidan olib beradi.Kambag‘al oilalar farzandlarini maktabgacha ta’lim tashkilotiga ko‘maklashadi,  bolalarning ta’lim muasasalariga, qo‘shimcha darslar va to‘garaklarga qatnashini nazoratga oladi hamda foizsiz qarz asosida olib berilgan noutbukdan samarali foydalanishiga shart-sharoitlar yaratib beradi, har bir oilaga homiylik asosida dars stoli va stuli, sport kiyimlarini olishga yordam beradi.Oilalarning mehnat qilish imkoniyatini cheklovchi omillarni bartaraf etish uchun ijtimoiy xodim bilan birgalikda zarur ijtimoiy xizmat va yordamlar ko‘rsatilishini ta’minlaydi.

Kun tartibidagi uchinchi masala yuzasidan O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2024-yil 4-oktyabrdagi “Kambag‘allikni qisqartirish va bandlik sohasida davlat siyosatini takomillashtirish va samaradorlikni oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-347-son qarori mazmun -mohiyati haqida gapirilib,  qarorda vazirlik faoliyatining asosiy yo‘nalishlari belgilanganligi, ya’ni ular Mehnat bozorini, band va ishsiz aholini tarkibiy tahlil qilish, ishsizlarni manzilli aniqlash va ularning hisobini yuritish, aholi bandligini ta’minlash dasturlarini shakllantirish, bo‘sh ish o‘rinlari hisobini yuritish, ishsizlarni ishga joylashtirish, kambag‘allikni qisqartirish, hokim yordamchilari faoliyatini muvofiqlashtirish, kasbiy standartlarni ishlab chiqish, kasb-hunar va xorijiy tillarga o‘qitish, malakani baholash, munosib mehnat sharoitlarini yaratish, mehnat me’yorlariga rioya etilishini o‘rganish, mehnat huquqini ta’minlash hamda mehnatni muhofaza qilish.

Shuningdek, qarorda aholi bandligini ta’minlash va daromadini oshirish orqali kambag‘allik darajasini qisqartirish bo‘yicha amalga oshiriladigan belgilangan ishlar haqida, kasbiy ko‘nikma markazlarida tezkor kurslar tashkil etilishi, kasbiy malakani baholovchi markazlari tashkil qilinib xorijiy davlatlarda tan olinadigan malaka sertifikati berilishini yo‘lga qo‘yilishi, 2024-yil1-noyabrdan boshlab Davlat mehnat inspeksiyasi va uning hududiy bo‘linmalari tomonidan mehnat huquqlari va mehnatni muhofaza qilish to‘g‘risidagi qonunchilikka rioya etilishi yuzasidan tekshiruvlar boshlangan paytdan boshlab Tadbirkorlik sub’ektlarining huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish bo‘yicha vakilni xabardor qilgan holda o‘tkazilishi, 2025-yil 1-martdan boshlab Davlat mehnat inspeksiyasi va uning hududiy bo‘linmalari mansabdor shaxslariga mehnat huquqlari va mehnatni muhofaza qilish, ish beruvchining fuqarolik javobgarligini majburiy sug‘urta qilish, aholi bandligi to‘g‘risidagi qonunchilik talablarini bajarmaganligi uchun kameral nazorat o‘tkazish vakolati berilishi, mehnat huquqlari va mehnatni muhofaza qilish to‘g‘risidagi qonunchilikni buzgan, Davlat mehnat inspeksiyasi va uning hududiy bo‘linmalari mansabdor shaxslarining qonuniy faoliyatiga aralashgan to‘sqinlik qilgan yoki ta’sir o‘tkazgan shaxslarga nisbatan jarima qo‘llash tartibi joriy etilishi haqida tushuntirildi.

2025-yil 1-apreldan Milliy vakansiyalar bazasi ishga tushirilishi, 2025-yil 1- yanvardan boshlab xodimlarning mehnat huquqlarini himoya qilish va mehnatni muhofaza qilishni kuchaytirish, ish beruvchilar bilan xodimlar o‘rtasidagi muvozanatli mehnat munosabatlarini yanada qo‘llab -quvvatlash hamda mehnat sohasidagi nizolarni hal etishni meditatsiya usulida videokonferensaloqa shaklida amalga oshirish tizimi joriy etilishi, 2025-yil 1-martdan boshlab mulkchilik shaklidan qat’iy nazar barcha tashkilotlarda mehnat huquqlari va mehnat muhofazasi  ta’minlanganlik holati onlayn reyting asosida baholanishi qarorda belgilanganligi aytib o‘tildi.

Kun tartibidagi to‘rtinchi masala yuzasidan, O‘zbekiston Respublikasining 2024-yil 7-oktyabrdagi “Huquqbuzarliklar va jinoyatlarning oldini olish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar qabul qilinishi munosabati bilan O‘zbekiston Respublikasining Jinoyat kodeksiga hamda O‘zbekiston Respublikasining Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksiga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish haqida” O‘RQ-972-son Qonuni mazmun-mohiyati haqida gapirib, keyingi yillarda mamlakatimizda jinoyatchilikka qarshi kurashish va huquqbuzarliklarni oldini olish bo‘yicha keng ko‘lamli islohotlar amalga oshirilayotganligi, mazkur islohotlar doirasida aholining tinch va osoyishta hayotini ta’minlash hamda jamoat xavfsizligi madaniyatini shakllantirish bo‘yicha ijobiy natijalarga erishilayotganligi shu bilan birga mazkur islohotlar doirasida amalga oshirilayotgan ishlar huquqbuzarliklar profilaktikasi va ularning oldini olish, shuningdek fuqarolarga yuksak huquqiy madaniyat va qonunga hurmat tuyg‘usini singdirish borasidagi huquqiy mexanizmlarni yanada takomillashtirish zarurligi aytildi.

Shu bilan bir qatorda, 2024-yil 10-oktyabrdagi O‘RQ-974-son “O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida ” Qonuni haqida qisqacha gapirilib, davlat chegarasi davlat suverinetetini va hududiy yaxlitligini ta’minlash bo‘yicha eng muhim vazifalarni bajarib, u mamlakatning davlat, harbiy, siyosiy, iqtisodiy va boshqa sohalardagi xavfsizligi bilan bevosita bog‘liqdir. Mamlakatimizda yangi tahrirdagi “O‘zbekiston Respublikasining Davlat chegarasi to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasining qonuni qabul qilinib, unda O‘zbekiston Respublikasining Davlat chegarasini o‘tkazish punktlari orqali kesib o‘tayotgan jismoniy shaxslarning huquq va majburiyatlari haqida tushuntirildi.

Kun tartibidagi beshinchi masala yuzasidan , O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 5-oktyabrdagi “Ijtimoiy himoyaga muhtoj shaxslarni moddiy qo‘llab-quvvatlash hamda nogironligi bo‘lgan bolalarni ijtimoiy himoya qilish tizimi takomillashtirilishi munosabati bilan O‘zbekiston Respublikasi Hukumatining ayrim qarorlariga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida” 640-sonli qarori mazmun-mohiyati haqida so‘z yuritilib, so‘nggi yillarda respublikamizda ijtimoiy himoyaga muhtoj shaxslarni qo‘llab-quvvatlash va nogironligi bo‘lgan bolalarni ijtimoiy himoya qilish, ularga davlat tomonidan imtiyozlar taqdim etish borasida keng ko‘lamli ishlar amalga oshirilayotganligi, shu bilan birga, ijtimoiy himoya qilish tizimini qo‘llab-quvvatlash borasida amalga oshirilayotgan ishlarning huquqiy mexanizmlarini har tomonlama takomillashtirish, nogironligi bo‘lgan shaxslarning huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish, ularga berilgan imtiyozlardan samarali foydalanishni ta’minlash va kafolatlash zarurligi ta’kidlandi.

Seminarda ishtirok etgan  vazirlik markaziy apparati xodimlarining fikr mulohazalari tinglandi.