"O‘zbekistonda oziq-ovqat xavfsizligi siyosatlarini global tendensiyalar va ilg‘or tajribalar asosida isloh qilish imkoniyatlari"

Global oziq-ovqat xavfsizligi kuchayib borayotgan tahdidlarga duch kelmoqda, bu esa oziq-ovqat narxlarining o‘sishi va turli mintaqalarda ochlikning kuchayishi sababli pasayib borayotganini ko‘rsatuvchi dalillar bilan tasdiqlanmoqda. So‘nggi uch yilda (2020-2022) oziq-ovqat tizimlari zaiflashdi, bunda COVID-19 pandemiyasi, Ukrainadagi urush va tovar narxlarining oshishi kabi zarbalar asosiy ta'sir ko‘rsatdi. Bu voqealar global ta'minot zanjirlarining zaif tomonlarini va oziq-ovqat tizimlarining o‘zaro bog‘liqligini ochib berdi. Tuzilmaviy muammolar ushbu zaiflikka yanada ko‘proq hissa qo‘shmoqda, jumladan qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishining o‘zgaruvchanligi, iqlim o‘zgarishlarining ishlab chiqarish tizimlariga kuchayib borayotgan ta'siri, resurslar yetishmovchiligi, iqtisodiy nomutanosiblik va ta'minot zanjirlari va savdo bo‘yicha buzilishlar.
Ushbu hujjat global oziq-ovqat xavfsizligi muammolarini va ularning O‘zbekistonning oziq-ovqat va oziqlanish xavfsizligi siyosatlariga ehtimoliy ta'sirini yoritishga qaratilgan. Unda mavjud ma'lumotlar asosida O‘zbekistonda oziq-ovqat va ozuqa xavfsizligining hozirgi holati ko‘rib chiqiladi va milliy oziq-ovqat xavfsizligi siyosatlarining o‘tmishdagi va hozirgi holati qisqacha tavsiflanadi. Shuningdek, mamlakatda oziq-ovqat va ozuqa xavfsizligini mustahkamlash maqsadida kelgusidagi siyosatlarni moslashtirish bo‘yicha tavsiyalar ham taqdim etiladi.
 

"O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat sektorining iqlim o‘zgarishi tahdidlariga qarshi barqaror moslashuvchanlikni shakllantirish"

Ushbu siyosat tahlili qishloq xo‘jaligi resurslaridan foydalanish bo‘yicha muammolarni hal etishga qaratilgan ko‘p tomonlama manfaatlarga xizmat qiluvchi strategiyalarni taklif etadi. Bu strategiyalar tegishli shart-sharoitlarni belgilash, O‘zbekistonning qishloq xo‘jaligi siyosatini qayta yo‘naltirish va o‘xshash fikrga ega milliy institutlar bilan ittifoqlar tuzishni o‘z ichiga olgan boshqaruv choralari bilan qo‘llab-quvvatlanishi kerak. Hujjat qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat boshqaruvida tizimli barqaror yondashuv zarurligini ta'kidlaydi, bu esa sinergetik o‘zaro ta'sirlarni rivojlantirish uchun muhimdir.
Ushbu hujjat qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat sektorda ko‘p tomonlama manfaatlarga ega strategiyalarga qadam qo‘yishni tavsiya qiladi, bu esa barqaror qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat boshqaruvini ta'minlovchi bir qator sinergiyalar yaratadi. Yerni barqaror boshqarish bo‘yicha yondashuv, iqlim o‘zgarishining oldini olish va oziq-ovqat xavfsizligini ta'minlashga qaratilgan holda, ko‘pfunksionallilikka va qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat sohalari o‘rtasidagi hamkorlikka e'tibor qaratishi lozim, bu esa iqlim o‘zgarishiga moslashish, uning oldini olish va oziq-ovqat xavfsizligi kabi muammolarni hal qilishga yordam beradi.
Bu sohada siyosatni rivojlantirishni yo‘naltirish uchun, Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi sohasida strategik rivojlanish va tadqiqotlar xalqaro markazi (ISCAD) 2021/2022 yillarda EU ASK dasturi bilan hamkorlikda baholash o‘tkazdi. Natijada O‘zbekistonning qishloq xo‘jqligi va oziq-ovqat siyosatlari, dasturlari va sarmoyalariga iqlim o‘zgarishiga moslashish va uning oldini olish choralarini integratsiya qilish zarurligi to‘g‘risida yangi hisobot ishlab chiqildi.

O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat sektorida iqlimga chidamlilikni ta'minlash chora-tadbirlari dasturi

O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat tarmog‘ini iqlim o‘zgarishiga chidamliligini oshirish chora-tadbirlari dasturi mamlakat iqtisodiyotining 30 foizini tashkil etuvchi va 4,2 milliondan ortiq aholini ish bilan ta'minlovchi O‘zbekiston qishloq xo‘jaligiga iqlim o‘zgarishining ta'sirini bartaraf etishga qaratilgan strategik asosni belgilaydi. Dastur issiqxona gazlari emissiyasini kamaytirish va birgalikda mamlakat chiqindilariga sezilarli hissa qo‘shadigan qishloq xo‘jaligi, chorvachilik va suv resurslaridan foydalanishda barqaror amaliyotni ilgari surish uchun kompleks yondashuv zarurligini ta'kidlaydi. Taklif etilayotgan chora-tadbirlar suv resurslaridan foydalanish samaradorligini oshirish, chorvachilik amaliyotini moslashtirish va ekin ekish usullarini o‘zgartirishga qaratilgan maqsadli tajriba-sinov loyihalar orqali iqlim barqarorligini oshirishga qaratilgan. Hukumatlararo texnik ishchi guruhini tashkil etish orqali dastur tarmoqlar bo‘yicha muvofiqlashtirilgan sa'y-harakatlarni ta'minlashga intiladi. Bundan tashqari, dastur ushbu maqsadlarga erishish uchun iqlim o‘zgarishi bilan bog‘liq loyihalarni innovasion moliyalashtirish yechimlari zarurligini ta'kidlaydi. Tashabbus bosqichma-bosqich amalga oshiriladi, dastlabki tajriba loyihalari kengroq milliy darajada amalga oshirish uchun asos bo‘lib xizmat qiladi.
 

O‘zbekiston Respublikasi qishloq xo‘jaligini rivojlantirishning 2020 — 2030 yillarga mo‘ljallangan strategiyasi bo‘yicha chora-tadbirlarni amalga oshirish jarayonining tahlili va taklif etilgan ustuvor choralar

O‘zbekiston Respublikasi qishloq xo‘jaligini rivojlantirishning 2020 — 2030 yillarga mo‘ljallangan strategiyasi hisoboti raqobatbardosh, bozorga asoslangan qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat sektoridagi yutuqlarni, fermerlarning daromadini oshirish, ish o‘rinlarini yaratish, oziq-ovqat xavfsizligini ta'minlash va tabiiy resurslardan barqaror foydalanishni ko‘zda tutadi. Hisobot aniqlangan ko‘rsatkichlarga nisbatan o‘lchovli yutuqlarni baholaydi va amalga oshirishni jadallashtirish uchun chora-tadbirlarni taklif etadi. 1- va 2- ilovalarda batafsil takliflar keltirilgan, 3-ilovada da esa samaradorlik ko‘rsatkichlar bo‘yicha bajarilgan ishlar keltirilgan.

Umumiy baholash o‘tgan uch yil ichida erishilgan yutuqlar va takomillashtirish zarur bo‘lgan sohalarni qayd etadi. Narxlar va savdoni erkinlashtirilishi natijasida ishlab chiqarishda sezilarli o‘sish kuzatilgan. Biroq, strategiyani amalga oshirilishi ba'zida davlat ishtirokining ortishi bilan xarakterlanadi, bu esa murakkab huquqiy muhitni keltirib chiqargan. Yutuqlarga qaramay, 2022 yil oxiriga kelib 42 ta ko‘rsatkichning faqat 19 tasi bajarilgan. Hisobot strategiyaning maqsadlarini to‘liq amalga oshirish uchun muvozanatli yondashuvning muhimligini ta'kidlaydi, bu esa sektorning samarali o‘sish va rivojlanishini davom ettirishini ta'minlaydi. Asosiy tavsiyalar zamonaviy oziq-ovqat xavfsizligi strategiyasini qabul qilish, fermerlarni ko‘proq erkinlik bilan ta'minlash, zarur islohotlarni yakunlash va salmoqli xususiy investisiyalarni jalb qilishni o‘z ichiga oladi.

O‘zbekistondagi agrar oziq-ovqat sektori: Faktlar va Trendlar 2020/2021 hisoboti

Qishloq xo‘jaligi vazirligi qoshidagi Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi sohasida strategik rivojlanish va tadqiqotlar xalqaro markazi (ISCAD) tomonidan nashr qilingan va 2020-2021 yillarda O‘zbekistonning qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat sektorini chuqur tahlil qiladi.
O‘zbekistonning qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat sektori qishloq xo‘jaligi, o‘rmon xo‘jaligi, baliqchilik va ular bilan bog‘liq qayta ishlash tarmoqlarini o‘z ichiga oladi. Hisobot 2020-2021 yillar uchun sektorning holatini yoritib beradi va uning rivojlanishini qo‘llab-quvvatlaydigan siyosatlar va dasturlar haqida foydali ma'lumotlar taqdim etadi. Shuningdek, hisobotda ekinlar va chorvachilik tizimlari, qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat tarmog‘ida qayta ishlashdagi tendensiyalar va eksport bozorlari dinamikasi haqida ma'lumotlar berilgan. Hisobot sektorning O‘zbekiston aholisi, iqtisodiyoti va atrof-muhitini qo‘llab-quvvatlashdagi muhim rolini ta'kidlaydi.
Hisobotning maqsadi 2020 yil va 2021 yilning birinchi yarimida mamlakatning qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat sektori rivojlanishi natijalarini sarhisob qilishdir. Shu bilan birga, u 2017 yildan boshlab amalga oshirilayotgan islohotlar dinamikasini va qishloq xo‘jaligini 2030 yilgacha rivojlantirish strategiyasi va ustuvor yo‘nalishlarini ochib beradi.
Mualliflar mazkur hisobotni qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat sektori holati va uning yaqin istiqbollari haqida qisqa va vizual shaklda bayon etilgan muhim axborot-tahliliy hujjatga aylanishiga umid qilishadi. Ushbu hujjat Qishloq xo‘jaligi vazirligi uchun siyosatni baholash  hujjati sifatida foydalidir.
Hujjatni tayyorlashda asosan Davlat statistika qo‘mitasi statistik ma'lumotlari va Qishloq xo‘jaligi vazirligi hujjatlaridagi ma'lumotlardan foydalanilgan. Hisobotning huquqiy asoslarini O‘zbekiston Respublikasi qonunlari, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentiningfarmonlari va qarorlari hamda Vazirlar Mahkamasi qarorlari tashkil etadi.
Keng ma'noda, qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat sektori faqat qishloq xo‘jaligi, o‘rmon xo‘jaligi va baliqchiliknigina emas, balki xomashyo va qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini qayta ishlaydigan tarmoqlarni ham o‘z ichiga oladi. Shu sababli, hisobot mualliflari oziq-ovqat sanoati, to‘qimachilik sanoati, teri va poyabzal sanoati, oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini ulgurji savdosi hamda umumiy ovqatlanish sanoati kabi muhim tarmoqlar holati va rivojlanish istiqbollarini aks ettirishga harakat qilishgan. Bu tarmoqlar qishloq xo‘jaligi mahsulotlariga talabni shakllantirishda katta ahamiyatga ega va uning barqaror rivojlanishiga turtki beradi. Ushbu tarmoqlarning dinamik rivojlanishi O‘zbekistonda qishloq xo‘jaligi mahsulotlari eksportini ko‘paytirish va bandlikni oshirishga xizmat qiladi.

O‘zbekistonda fermer xo‘jaliklari va qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat korxonalarini davlat tomonidan to‘g‘ridan-to‘g‘ri qo‘llab-quvvatlash borasida tuzilmaviy islohotlarga ehtiyoj

O‘zbekistonning qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat sektori og‘ish nuqtasida turibdi, fermerlar va agrobiznes sub'ektlari tobora davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash dasturlariga suyanmoqda. Mamlakat qishloq xo‘jaligi byudjetining yarmiga yaqini qishloq xo‘jaligi mahsulotlari yetishtiruvchilarni moliyaviy qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan bo‘lsa-da, ta'sir kutilgan darajada emas. Hozirgi tizim yaxshi niyatda yo‘lga qo‘yilgan bo‘lsa-da, ko‘pincha moliyaviy qo‘llab-quvvatlashga muhtoj bo‘lgan kichik fermer xo‘jaliklari qiyinchilikka duch kelmoqda. Dasturlarni boshqarishda muvofiqlashtirish va shaffoflik yetishmasligi sababli muhim resurslar zarur bo‘lgan qishloq xo‘jaligi mahsulot ishlab chiqaruvchilariga yetkazilmaydi, natijada sektorning rivojlanishi va mahsuldorligi aziyat chekmoqda.
Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi sohasida strategik rivojlanish va tadqiqotlar xalqaro markazi (ISCAD) tomonidan Yevropa Ittifoqi tomonidan moliyalashtirilgan ASK Facility ko‘magida o‘tkazilgan baholash O‘zbekistonda davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash tizimidagi bir qator muhim muammolarni ochib beradi. Tadqiqotda qo‘llab-quvvatlash tizimi haddan tashqari murakkab ekanligi aniqlandi, bir necha davlat idoralari tomonidan bir-birini takrorlovchi va doim o‘zgarib turadigan dasturlar amalga oshirilib, fermerlar va agrobiznes sub'ektlari uchun ularni tushunish qiyin bo‘lmoqda. Bu yagona yondashuvning yo‘qligi nafaqat noaniqlik yaratadi, balki sektorning kelajagini rejalashtirish va barqaror amaliyotlarni qabul qilishni ham qiyinlashtiradi. Aniq va muvofiqlashtirilgan strategiyasiz, tizim yordamga muhtoj bo‘lgan fermerlar uchun samarasiz bo‘lib qolish xavfi bor.
Bu muammolarni hal qilish maqsadida baholash tizimni soddalashtirish, shaffoflikni oshirish va muvofiqlashtirishga qaratilgan tuzilmaviy islohotlarni tezda amalga oshirishni tavsiya qiladi. Taklif qilingan islohotlar fermerlar va agobiznes sub'ektlari uchun moliyaviy ko‘mak olishni osonlashtirish maqsadida tizimni soddalashtirish va to‘g‘rilashga qaratilgan. Shaffof va yaxlit muvofiqlashtirilgan tizim yaratish orqali mazkur islohotlar davlat mablag‘larining samarali sarflanishiga, mahsuldorlikni oshirishga, sifatni yaxshilashga va sektorning uzoq muddatli barqarorligini qo‘llab-quvvatlashga xizmat qiladi. Umid qilinadiki, ushbu o‘zgarishlar natijasida O‘zbekiston fermerlari va qishloq xo‘jaligi korxonalari o‘zlarining to‘liq salohiyatlarini ro‘yobga chiqara oladilar.

O‘zbekistonda sektorni modernizasiya qilish uchun qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat uskunalari lizing bozorini kengaytirish 

Xalqaro miqyosda qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat uskunalari lizingi fermerlar va qishloq xo‘jaligi korxonalari uchun muhim qishloq xo‘jaligi texnikasi, saralash va navlarni ajratish uskunalari, tozalash tizimlari, oziq-ovqat mahsulotlarini qayta ishlash texnologiyalari va qo‘shimcha qiymatga ega bo‘lgan boshqa uskunalar kabi ko‘plab kapital aktivlarga investisiyalarni qo‘llab-quvvatlovchi imtiyozli moliyalashtirish usuli sifatida tan olingan. Biroq O‘zbekistonda hozirda foydalanilayotgan qishloq xo‘jaligi texnikasi va asbob-uskunalarining 50 foizdan ortig‘i eskirgan, 20 yildan oshgan, energiya va tannarx jihatidan juda samarasiz. Bu eskirgan texnologiya O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat sohasida hosildorlik va raqobatbardoshlikni sezilarli darajada pasaytiradi.
Qishloq xo‘jaligini rivojlantirishda lizing xizmatlarining istiq'oldagi afzalliklariga qaramay, O‘zbekistonning qishloq xo‘jaligi lizing bozori hali ham shakllanmoqda va o‘sish uchun imkoniyatlar mavjud. Biroq oxirgi paytlarda lizing xizmatlari va shartnomalarining qisqarishi tendensiyasi kuzatilmoqda. Maqbul lizing xizmatlarining yo‘qligi zamonaviy, yuqori samarali uskunalarga investisiyalarni cheklaydi va tarmoqni modernizasiya qilish uchun zarur bo‘lgan ilg‘or texnologiyalarni joriy etishga to‘sqinlik qiladi. Ushbu siyosat tahlili lizing xizmatlariga talab va taklifni oshirish bo‘yicha qisqa va o‘rta muddatli chora-tadbirlarni o‘z ichiga olgan O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat texnika va uskunalari lizing bozorini kengaytirish bo‘yicha izchil milliy dasturni taklif qiladi. Ushbu strategiyalardan xabardor bo‘lish sohada o‘sish va modernizasiyani qo‘llab-quvvatlamoqchi bo‘lgan manfaatdor tomonlar uchun juda muhimdir.

Toshkent viloyatining qishloq xo‘jaligi salohiyatini rivojlantirish uchun qiymat zanjiri rivojlanish rejasi

Qishloq xo‘jaligida qiymat zanjirlarini rivojlantirish samaradorlikni oshirish, barqaror o‘sishni ta'minlash va bozorlar bilan bog‘liqlikni yaxshilash, hosil yo‘qotishlarini kamaytirish va mahsulotlarga qiymat qo‘shish orqali fermerlarning daromadlarini oshirishda muhim ahamiyatga ega. Toshkent viloyati qiymat zanjiri rivojlanish rejasi meva-sabzavotchilik, sutchilik va chorvachilik sohalari uchun qiymat zanjirlarini mustahkamlash orqali viloyatning agrooziq-ovqat sektorida tub o‘zgarishlar qilishni maqsad qilgan.
Ushbu reja quyidagi olti asosiy savolga javob berishga qaratilgan:
Viloyatning qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat sektoridagi hozirgi holat qanday?
Toshkent viloyatida qishloq xo‘jaligi mahalliy iqtisodiyotga 35% dan ortiq hissa qo‘shadi. Biroq, bozorlarga kirish, moliya va infratuzilmaga yetishish borasidagi muammolar to‘liq salohiyatni ochib berish uchun hal qilinishi kerak.
Sohada raqobatbardoshlikka ta'sir etuvchi omillar qanday?
Raqobatbardoshlik bozor talablari, ishlab chiqarish samaradorligi, qo‘llab-quvvatlovchi xizmatlar va eksport imkoniyatlariga bog‘liq. Toshkent viloyati yuqori qiymatli ekinlar, jumladan, eksport bozorlarida afzallikka ega bo‘lgan danakli mevalar (gilos, olxo‘ri, o‘rik, shaftoli) rivojlanishi uchun katta salohiyatga ega.
Qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat sektorida qiymat qo‘shishga hissa qo‘shayotgan qiymat zanjirlari qaysilari?
Qiymat qo‘shishga katta hissa qo‘shayotgan asosiy qiymat zanjirlari danakli mevalar, sabzavotlar va sut mahsulotlari bilan bog‘liq. Bu zanjirlar foydani oshirish va iqtisodiy ta'sirni kuchaytirish uchun katta salohiyatga ega.
Ushbu qiymat zanjirlarining qaysilari ichki bozorda sotish yoki eksport qilish uchun eng kuchli o‘sish salohiyatiga ega?
Danakli mevalar, sut mahsulotlari va ayrim sabzavotlar ichki bozor va eksport uchun eng kuchli o‘sish salohiyatiga ega. Viloyatning iqlim va sug‘orish sharoiti ushbu mahsulotlar uchun
raqobat afzalligini beradi, buni yuqori foydali ekinlar maydonini kengaytirish va ta'minot zanjirlarini yaxshilash orqali yanada oshirish mumkin.
Fermerlar va agrobiznes sub'ektlari ushbu bozor imkoniyatlariga javob berishda qanday to‘siqlarga duch kelmoqda?
Asosiy muammolar bozor ma'lumotlariga, moliyaviy resurslarga, maslahat xizmatlariga va infratuzilmaga kirishning yetishmasligi. Bozordagi kamchiliklar, yerdan foydalanish siyosatidagi cheklovlar va yetarli darajadagi hosildan keyingi infratuzilmaning yo‘qligi qiymat qo‘shish salohiyatiga salbiy ta'sir ko‘rsatmoqda.
Qishloq xo‘jaligi vazirligi va uning hududiy ma'muriyati fermerlar va agrobizneslarni ushbu qiymat zanjirlariga integratsiyasini oshirish uchun qanday siyosat va harakatlarni ko‘rib chiqishi mumkin?
Reja bir qator siyosat va harakatlarni, jumladan, fermerlar darajasidagi investisiyalar uchun hududiy qo‘llab-quvvatlash dasturlarini yaratish, bozor ma'lumotlaridan foydalanishni yaxshilash va ixtisoslashtirilgan maslahat xizmatlarini rivojlantirishni taklif qiladi. Hosildan keyingi infratuzilmani yaxshilash, barqaror qishloq xo‘jaligi amaliyotlarini qo‘llab-quvvatlash va qishloq xo‘jaligi oziq-ovqat mahsulotlarining sifat va xavfsizligini ta'minlash uchun ixtiyoriy standartlarni joriy qilish bo‘yicha takliflar ham mavjud.
Reja qishloq xo‘jaligini modernizasiya qilish, barqaror qishloq xo‘jaligi amaliyotlarini targ‘ib qilish va siyosatlarni rivojlanish maqsadlari bilan muvofiqlashtirish bo‘yicha strategik maqsadlarni belgilaydi. Hukumat, xususiy sektor va xalqaro sheriklar o‘rtasidagi hamkorlikni kuchaytirish, mahalliy ishlab chiqaruvchilar va bozorlar o‘rtasidagi aloqalarni mustahkamlash, iqtisodiy samaradorlikni oshirish va fermerlar hamda joylada aholining turmush darajasini yaxshilashga qaratilgan chora-tadbirlarni amalga oshirishga urg‘u qaratilgan.
Ushbu hujjat qishloq xo‘jaligining rivojlanishiga qiziqqan har bir kishi uchun muhim ma'lumotlar va tahlillarni taqdim etadi.

O‘zbekiston qishloq hududlarini rivojlantirish milliy dasturi  2024-2026

O‘zbekiston Respublikasi qishloq xo‘jaligini rivojlantirishning 2020 — 2030 yillarga mo‘ljallangan strategiyasi 8-ustuvor yo‘nalishi doirasida muhim tashabbus sifatida O‘zbekiston qishloq hudularini rivojlantirish bo‘yicha milliy dasturi ishlab chiqilgan bo‘lib, qishloq hududlarida ijtimoiy va iqtisodiy farovonlikni oshirishga qaratilgan. Ushbu ko‘lamli tashabbus barqaror qishloq iqtisodiyotini yaratish, infratuzilmani yaxshilash va zarur xizmatlarni ko‘rsatishga yo‘naltirilgan.Ushbu dastur qishloq hududlarini rivojlantirish tashabbuslarida ishtirok etadigan manfaatdor tomonlar uchun muhim manba bo‘lib, kompleks ma'lumotlar, tahlil va amaliy tavsiyalarni o‘z ichiga oladi.
Dasturning muhim qismlaridan biri qishloq hududlari manfaatdor tomonlarining ehtiyojlarini baholashdir. Mazkur baholash Sirdaryo, Namangan, Xorazm, Qashqadaryo va Toshkent viloyatlaridagi qishloq hududlari aholisi bilan keng qamrovli dala tashriflari, so‘rovnomalar va fokus guruh muhokamalari orqali amalga oshirildi. Ushbu joylarda o‘tkazilgan muhokamalar qishloq hududlari aholisining ehtiyojlari, muammolari va orzularini chuqurroq tushunish imkonini berdi, ularning ustuvorliklarini pastdan yuqoriga qarab baholash imkoniyatini yaratdi. Bu muloqotlardan olingan natijalar qishloq hududlaridagi aholining o‘ziga xos ehtiyojlari va orzularini hal qilishga qaratilgan takliflar ishlab chiqilishiga asos bo‘ldi.
Dastur, shuningdek, O‘zbekistonda qishloq hududlarini rivojlantirishda mavjud kuchli va zaif tomonlar, imkoniyatlar va tahdidlarni aniqlash uchun SWOT-tahlilni o‘z ichiga oladi. Pilot tashabbus sifatida dastur Toshkent viloyatiga yo‘naltirilgan bo‘lib, qishloq aholisining daromad manbalarini diversifikasiya qilish, qishloq xo‘jaligi samaradorligini oshirish, qishloq xo‘jaligiga bo‘lgan qaramlikni kamaytirish va umumiy turmush darajasini yaxshilash maqsadida ishlab chiqilgan. Dastur qishloq hududlarini rivojlantirishni samarali qo‘llab-quvvatlash uchun muvofiqlashtirilgan siyosat doirasi va barcha darajalarda boshqaruvni takomillashtirish muhimligini ta'kidlaydi.