O‘zbekiston Respublikasi Qishloq хo‘jаligi vаzirligi

Bog‘ barpo etilayotgan hududlarda iqlim sharoiti alohida e’tiborga olinishi lozim. Masalan, janubiy hududlarda subtropik o‘simliklar — xurmo, anor, anjir kabi mevalar yaxshi o‘sadi, chunki bu o‘simliklar iliq iqlim sharoitini talab qiladi. Agar bu o‘simliklar sovuq hududlarda ekilsa, qish mavsumida past harorat ta’sirida ko‘chatlar shikastlanishi yoki butunlay nobud bo‘lishi mumkin. Shuning uchun sovuq hududlarda mevali daraxtlarni sovuqdan himoya qilish uchun maxsus agrotexnik usullardan foydalanish zarur, masalan, agroto‘r qoplash, qish mavsumida ildiz zonasiga mulch qoplash yoki shamoldan himoya qiluvchi to‘siqlar barpo etish.

Quyosh nuri o‘simliklarning fotosintez jarayoniga bevosita ta’sir qiladi. Yetarli miqdorda quyosh nuri tushganda o‘simliklar kuchli o‘sadi va hosildorligi oshadi. Biroq, ba’zi mevali daraxtlar (masalan, ayrim olma navlari) uchun quyosh nuri haddan tashqari ko‘p bo‘lsa, mevalarning yuzasida kuyish kuzatilishi mumkin. Bunga yo‘l qo‘ymaslik uchun olma bog‘larida soyali tarmoqlar hosil qilish yoki maxsus qoplamalar ishlatish tavsiya etiladi. Shuningdek, qizg‘in issiq iqlimli hududlarda ekinlarni haddan tashqari isib ketishdan himoya qilish uchun tomchilatib sug‘orish tizimlarini qo‘llash, namlikni ushlab turuvchi agrotexnik choralarni ko‘rish zarur.

Shuningdek, havo harorati ham ko‘chatlarning o‘sishiga katta ta’sir qiladi. Mevali daraxtlarning vegetatsiya davri haroratga bog‘liq bo‘lib, harorat optimal diapazonda bo‘lsa, o‘simlik o‘sishi faol bo‘ladi. Masalan, olma va nok kabi mevalar sovuqqa chidamli bo‘lsa-da, gullash davrida kuchli sovuq ta’sirida gullar nobud bo‘lishi mumkin. Bunday holatlarga yo‘l qo‘ymaslik uchun bog‘larda tutun berish, sug‘orish orqali haroratni barqarorlashtirish yoki agroto‘r bilan qoplash tavsiya etiladi. Umuman olganda, har bir hududning iqlim va tuproq sharoitini hisobga olgan holda ekin va mevali daraxtlarni ekish maqsadga muvofiqdir.