Sholichilikda yangicha yondashuv — "Eko-Aral" loyihasi doirasida ham suv tejaladi ham hosildorlik oshiriladi
2024-09-13 14:05:00 / Yangiliklar
Vazir Qoraqalpog‘iston Respublikasiga amalga oshirilayotgan tashrif doirasida Nukus tumani “Don va sholi IIB” yer maydonlarida joriy etilgan suv tejovchi texnologiyalar bilan tanishdi.
16 ta blokdan iborat 1,2 gektar maydonga g‘alladan bo‘shagan yerga sholi takroriy ekin hamda tajriba tariqasida ekilgan bo‘lib, suv sarfi va o‘g‘itlanish me’yori bo‘yicha ilmiy ishlar amalga oshirilmoqda.
Sholi maydoniga mahalliy "Guliston" navi ekilgan. Aytish kerak, tomchilatib sug‘orish texnologiyasi asosida ekilgan sholi an’anaviy usulga qaraganda bir muncha hosildorligi yaxshi bo‘ladi. Sababi, odatiy sug‘orish davomida sholining ildiz tizimi rivojlanmay qoladi, aksincha, tomchilatib sug‘orilganda birinchidan ildiz tizimi rivojlanadi, ikkinchidan o‘g‘itlarning me’yori hamda namlik darajasi doimiy nazoratda bo‘ladi. Yana bir muhim jihati shundaki, odatiy sug‘orishga qaraganda tomchilatib sug‘orilganda suv sarfi 50 foizga kamayadi. Ushbu loyiha Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyati (GIZ) bilan hamkorlikda "Eko-Aral" loyihasi doirasida amalga oshirilmoqda.
Loyiha muvaffaqiyatli yakun topsa, mamlakatimiz sholichilik tarmog‘ida tub burilish yasalishi mumkin. Mintaqamiz uchun suv sarfi masalasi nihoyatda dolzarb ekanligini e’tiborga oladigan bo‘lsak, bu kabi loyihalarni ishga tushirish orqali biz ham suvni tejaymiz, ham sholi maydonlarini ko‘paytirish imkoniyatiga ega bo‘lamiz. Shundagina biz ratsional taqsimot orqali hosildorlikni oshirish, yangi navlarni sinash va ularni mahsuldorligini oshirishga muvaffaq bo‘lamiz.
Yana bir e’tiborga molik tomoni shundaki, tomchilatib sug‘orish texnologiyasi joriy qilingan ushbu maydonda qo‘shimchasiga quyosh panellari ham o‘rnatilgan bo‘lib, bu sug‘orish texnologiyasiga ishlatilayotgan elektr energiyani bepul sarflanishi demakdir. Mazkur konturda yetishtirilayotgan sholining barchasi tomchilatib sug‘orish texnologiyasidan foydalangan holda sholining jahon kolleksiyasini o‘z oldiga maqsad qilib olganligi bilan ham ahamiyatlidir.
Qishloq xo‘jaligi vaziri Ibrohim Abdurahmonov loyiha bilan tanishar ekan, bu kabi loyihalarni bir qancha joylarda tajriba tariqasida joriy etish, "Eko-Aral" loyihasi muvaffaqiyatini ta’minlashda o‘zaro hamkorlikda, kollabratsiyani yo‘lga qo‘ygan holda ta’minlashga alohida e’tibor qaratish zarurligini aytib o‘tdi. Shundagina fermerlarga, sholi ekuvchilarga an’anaviy emas, yangicha uslubda ekin ekish turlari va undan foyda olish imkoniyatini paydo qiladi.
Ma’lumot uchun, joriy yilning 28-mart sanasida Qishloq xo‘jaligi vaziri Ibrohim Abdurahmonov hamda Germaniya xalqaro hamkorlik tashkiloti (GIZ)ning O‘zbekiston, Turkmaniston va Qozog‘istondagi rahbari Yoaxim Frits o‘rtasida "Eko-Aral" loyihasini amalga oshirish shartnomasiga qo‘shimcha kelishuv asosida 2025-yil yakuniga qadar uzaytirish bo‘yicha hujjat imzolangan edi.
GIZ loyihasining maqsadlaridan biri bu strategik ekologik baholashni (SEB) ishlab chiqish orqali mintaqaviy rejalashtirishni kuchaytirishdan iborat. Bundan tashqari, Orolbo‘yi aholisining turmush sharoitini yaxshilash va transchegaraviy hamkorlik uchun resurslardan barqaror foydalanish ham loyihaning asosiy omili sifatida xizmat qiladi.