Baliqchilikda Xitoy tajribasi: ularda bu yo‘nalish qanday rivojlandi?
2024-08-27 11:00:00 / Yangiliklar
Tekislikda baliq yetishtirish:
Qishloq xo‘jaligida, aholi tomorqasida, shuningdek bo‘sh yotgan yerlarda kichik suv havzalari qaziladi. Bundan tashqari, foydalanilmayotgan kanallar, jarliklarni ta’mirlab, suv bilan to‘ldirib baliq yetishtirishadi.
Suv o‘ti va qamishlarning katta zaxiralari bo‘lgan joylarda odatda oq Amur, oq va ola do‘ngpeshonalar hamda boshqa baliq turlari yetishtiriladi. Sholi maydonlarini ijaraga olgan dehqonlar, karp, karas baliq turlarini boqishadi.
Tog‘ usulida baliq yetishtirish:
Tog‘lardan oqayotgan suvlarni yo‘lini to‘sib, odatda ko‘p qavatli terrasalar quriladi, ularning devorlari tosh bilan yopilib sementlanadi. Bunday rezervuarlarning pastki qismi odatda qattiq loy bo‘ladi.
Ularning maydoni kichik - bir necha kvadrat metr, chuqurligi 1 metrgacha bo‘ladi, suv quvurlari esa, bambukdan tayyorlangan. Suv havzasini yonidan ariq kovlanib, tog‘dan katta suv kelganda havzaga zarar yetkazmasdan, yonidan o‘tib ketishiga moslashgan.
Tog‘ hududlarida suv o‘tlarining katta zaxiralari mavjudligi sababli bu yerda ham asosan oq Amur balig‘i yetishtiriladi. Tog‘ning yuqori qismidagi tiniq va sovuq suvlarda qimmatbaho xon balig‘i yetishtiriladi.
Xonadonda baliq yetishtirish:
Shahar chetida yashaydigan dehqonlarni ko‘pchiligi o‘zini hovlisida betonlangan, odatda 100 m gacha hovuzlar qurib, ularda qimmatbaho baliq turlari, mo‘ylovli klariya, oq-qorinli ilon baliq va boshqa baliq turlarini yetishtirishadi.
Tabiiy suv havzalaridan foydalanib baliq yetishtirish:
Bunda aholi dengiz, daryo, ko‘l va suv omborining bir qismiga qoziqlar qoqib, to‘r tortib o‘rab, hosil bo‘lgan katta suv havzalarida baliq yetishtirishadi. Bu usulda mahsuldorligi past bo‘lgan dengiz, daryo, ko‘l va suv omborlaridan to‘laqonli foydalanish va ulardan intensiv texnologiyalar yordamida ko‘p hosil olish mumkin.
O‘ralgan havzada yetishtirilgan baliqlarning mahsuldorligi, o‘ralmagan havzaning mahsuldorligidan 10 barobar yuqori bo‘ladi. Keyingi yillarda baliq yetishtirishning ushbu usulini keng qo‘llanilishi uning samarali ekanligidan dalolat beradi.
Ko‘p tarmoqli baliqchilik:
Xitoy baliqchiligining muhim xususiyatlaridan biri, baliq ishlab chiqarishning boshqa bir soha bilan integratsiyasidir. Bu baliq yetishtirish usuli juda oqilona hisoblanib, u barcha chiqindilarni yo‘q qilishni va qimmatbaho sifatli ozuqani juda kam ishlatilishini ta’minlaydi.
Bunda baliqlarga beriladigan omuxta yem ratsionni 1% ini tashkil etadi, qolgan 99% qismi chiqindilar va o‘simliklarning yashil massasidan qoplanadi. Xo‘jalik mineral o‘g‘itlarni umuman ishlatmaydi, chunki integratsiya tufayli o‘zida organik o‘g‘itlar ko‘p bo‘lib, ularni suvga tashlash natijasida yuqori hosildorlikka erishiladi.