"Ўзбеккосмос" агентлиги

Мамлакатимизнинг ижтимоий-иқтисодий тармоқлари учун Давлат космик мониторинг тизими орқали кўмак бериб келаётган “Ўзбеккосмос” агентлиги БМТ ҳузуридаги Осиё ва Тинч океани иқтисодий ва ижтимоий комиссияси (ESCAP) билан ҳамкорликда “Марказий Осиёда қишлоқ хўжалиги қурғоқчилиги кўрсаткичларини шакллантириш учун самарали мониторингни юритиш” лойиҳасига старт берган эди.

Бу лойиҳа масофавий зондлаш технологиялари, илғор геоахборот тизими ва сунъий интеллект имкониятларидан фойдаланиш орқали Ўзбекистонда озиқ-овқат хавфсизлиги, қишлоқ хўжалиги ва ер ресурсларини бошқаришнинг барқарор усулларига кўмаклашиб, маълумотларни тўплаш, таҳлил қилиш ва тарқатишни яхшилашга имкон яратади.

Тренингларда Ўзбекистон, Қирғизистон ва Тожикистондан соҳа мутахассислари, маҳаллий, минтақавий ва халқаро экспертлар иштирок этмоқда.

Қайд этилганидек, Марказий Осиёда, шу жумладан, Ўзбекистон, Қирғизистон ва Тожикистонда қишлоқ хўжалиги иқтисодий барқарорлик ва озиқ-овқат хавфсизлигининг муҳим таркибий қисмидир. Ушбу мамлакатлар асосан қишлоқ хўжалиги маҳсулдорлигига таянади. Аммо иқлим ўзгариши ва сув танқислиги туфайли сўнгги вақтларда кузатилаётган қурғоқчиликлар қишлоқ хўжалиги ҳосилдорлигига бевосита боғлиқ бўлган қишлоқ жойларда ҳосилнинг жиддий йўқотилишига, озиқ-овқат нархларининг кўтарилишига ва ижтимоий-иқтисодий қийинчиликларга олиб келди. Ушбу муаммоларни ҳал этиш қишлоқ хўжалиги соҳасида асосли қарорлар қабул қилиш ва барқарорликни мустаҳкамлаш учун қурғоқчиликни ўз вақтида ҳамда самарали мониторинг қилиш ва бошқариш тизимларини ишлаб чиқишни тақозо этмоқда.

Ерни кузатиш (YEO) ва геофазовий технологиялар қишлоқ хўжалиги шароитларини кузатиш ва деярли реал вақт режимида катта ҳудудларда қурғоқчиликнинг унга таъсирини баҳолашда муҳим аҳамиятга эга эканлигини исботлади. ESKATO (Осиё ва Тинч океани иқтисодий ва ижтимоий комиссияси) Барқарор ривожланиш учун минтақавий космик дастури (RECAP)нинг асосий таркибий қисми бўлган Минтақавий қурғоқчилик механизми қурғоқчилик таъсирини юмшатиш ва унга ҳозирланиш ҳамда эрта огоҳлантиришлар бериш бўйича далилларга асосланган қарорларни қўллаб-қувватлаш учун космик маълумотлар, маҳсулотлар ҳамда мослаштирилган хизматлардан ўз вақтида ва бепул фойдаланишни таъминлайди.

Лойиҳанинг мақсади Марказий Осиё мамлакатларига қурғоқчиликни бошқариш учун космик технологиялар ва геофазовий маълумотларнинг сўнгги ютуқларидан фойдаланишда ёрдам бериш ҳамда космик маълумотлар, минтақавий тажриба ва захиралардан ўз вақтида фойдаланишни осонлаштиришга қаратилган.

Лойиҳа доирасида ESKATO минтақавий қурғоқчилик механизми ва унинг минтақавий хизмат кўрсатувчи агентлари, яъни Хитой, Ҳиндистон ва Россия Федерацияси, шунингдек, миллий ҳамкорлар орқали мавжуд бўлган минтақавий тажрибадан фойдаланиб, қурғоқчилик бўйича тезкор мониторинг тизимини ва экинларни булутли асосда мониторинг қилиш тизими ишлаб чиқилади.

Тренинглар иштирокчиларнинг бошқа маълумотлар манбалари билан биргаликда Ерни кузатиш ёрдамида қурғоқчиликни мониторинг қилиш ҳақидаги тушунчаларини чуқурлаштириш, минтақавий ҳамкорлар ўртасидаги алоқаларни мустаҳкамлаш ва салоҳиятни ривожлантириш бўйича саъй-ҳаракатларни илгари суриш ҳамда лойиҳаларни самарали амалга оширишга хизмат қилди.

Тренинг якунларига кўра, Қурғоқчилик ва қишлоқ хўжалиги мониторинги тизимларини мустаҳкамлаш учун ерни кузатиш ва геофазовий технологияларни қўллаш юзасидан амалий қадамларни ўз ичига олган мамлакатлар бўйича йўл хариталари такомиллаштирилади ва миллий шароитларга мослаштирилади.

“Ўзбеккосмос” агентлиги Ахборот хизмати.