Қишлоқ хўжалиги сиёсатида гендер тенглиги - барқарор қишлоқ ривожланишининг асоси

Тадбирда Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги соҳасида гендер тенглигини таъминлаш, аёллар учун муносиб ҳаёт ва меҳнат шароитларини яратиш, ҳуқуқ ва имкониятларини кенгайтириш масалалари муҳокама қилинди.

Гендер ёндашувларини қишлоқ хўжалиги сиёсатига интеграция қилиш, бу йўналишда идоралараро ва тармоқлараро ҳамкорликни мустаҳкалаш юзасидан таклифлар кўриб чиқилди.

Бош вазир ўринбосари – Оила ва хотин-қизлар қўмитаси раиси З.Махкамова ўз нутқида Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев томонидан қишлоқ хўжалиги соҳасида ҳам аёлларга кенг имкониятлар яратилаётганини қайд этди. Соҳага доир кўплаб ҳужжатлар қабул қилиниб, зарур шароитлар тақдим этилган.

Амалга оширилаётган чора-тадбирлар натижасида халқаро индексларда Ўзбекистоннинг ўрнини мустаҳкамланиб бормоқда. Жумладан, Жаҳон банкининг “Аёллар, бизнес ва қонун 2024” индексида мамлакатимиз бешта энг илғор ўзгаришларни амалга оширган давлатлар қаторига кирди. Республикамиз “Сиёсатдаги аёллар” рейтингида дунёдаги 190 та миллий парламентлар ўртасида 38-ўриндан, шунингдек, Очиқ гендер маълумотлар индексида жаҳондаги энг яхши 20 та мамлакат орасидан жой олди.

Гендер тенгликни мустаҳкамлаш орқали қишлоқ хўжалигида ишлаб чиқариш самарадорлиги ва даромадлар ҳажмининг ўсишига хизмат қилиши таъкидланди. Тадқиқотларга кўра, аёлларнинг тенг ҳуқуқли иштироки йирик фермер хўжаликларидаги ҳосилдорликни ўртача 15-20% га оширади.

Аёлларимиз фермерликда, агротехникада, илмда ҳам етакчилик қилмоқда. 90 мингдан ортиқ фермер хўжаликларнинг 6,5 фоизига аёллар раҳбарлик қилмоқда, 700 минг гектар ер томорқа майдонларда хотин-қизлар меҳнат олиб бормоқда, қишлоқ хўжалиги фаолиятнинг 43,3 фоизи хотин-қизлар улушига тўғри келади. 13 та аграр йўналишда 360 дан хотин-қизлар илмий фаолият билан шуғулланиб келмоқда. Уларнинг 246 нафари илмий ходим, 104 нафари илмий тадқиқотчилар ҳисобланади.

Бугун қабул қилинган Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2025-2030 йилларга мўлжалланган Гендер стратегияси бу декларатив ҳужжат эмас, балки аниқ ҳаракатлар дастури эканлиги қайд этилди.

Ҳужжат аёлларнинг салоҳиятини тўлиқ рўёбга чиқариш, уларни тенг ҳуқуқли шерик сифатида қабул қилиш, ва ниҳоят, барқарор қишлоқ ривожланишига эришишга хизмат қилиши эътироф этилди.

Шу билан бирга, стратегияни реал ҳаётга татбиқ этиш, унда кўзда тутилган чора-тадбирларни ҳар бир ҳудуд, ҳар бир маҳалла кесимида аниқ ижрога қаратилган механизмлар орқали жорий этишнинг муҳимлиги кўрсатиб ўтилди.