O‘zbekiston Respublikasi Oila va xotin-qizlar qo‘mitasi

Tadbirda Bosh vazir oʻrinbosari – Oila va xotin-qizlar qoʻmitasi raisi Zulayho Maxkamova soʻzga chiqib, jumaladan quyidagilarni bayon qildi:

Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan islohotlarning markazida bir narsa turganini aniq ayta olamiz: bu – oiladir. Chunki oila – jamiyatning birinchi va eng taʼsirli tarbiya maskani, insonning birinchi maktabi, xalqning maʼnaviy kuchini shakllantiruvchi muqaddas maskandir.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev rahnamoligida olib borilayotgan islohotlar ichida oila institutini mustahkamlash, ibratli oilalar tajribasini ommalashtirish va ularni ragʻbatlantirish – davlat siyosatining ajralmas qismi sifatida koʻrilmoqda.

“Ibratli oila” koʻkrak nishoni aynan shu yuksak gʻoyaning amaliy ifodasi hisoblanadi.

Koʻkrak nishoni bilan taqdirlanayotgan har bir oila – oʻzbek oilasining barqarorligini, ilm va maʼrifatga, mehnat va yuksak axloqqa boʻlgan sadoqatini namoyon etuvchi yaqqol timsoldir.

Chunki ayol va oilaga nisbatdagi munosabat – bu faqat ijtimoiy masala emas, balki davlatning siyosiy irodasi, huquqiy madaniyati va strategik yoʻnalishlarini namoyon etuvchi koʻzgudir.

Yangi Oʻzbekiston Strategiyasida oilaga “insonga insonparvarlik, yaxshi xulq, taʼlim-tarbiya va umuman, ijobiy xislatlarni oʻrgatuvchi maktab” deya ijtimoiy maqom berildi.

Yangi Konstitutsiyamizning XIV bobida ham Oila, bolalar va yoshlar masalalari bayon etilgan. Unda oila instituti davlat muhofazasida ekanligi, uning rivojlanishi uchun ijtimoiy va iqtisodiy shart-sharoitlar yaratilishi, shuningdek onalik va bolalik ijtimoiy himoya tizimining mustahkam poydevori hisoblanadi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 7-martdagi PF-87-son Farmoni bilan xotin-qizlarni har tomonlama qoʻllab-quvvatlash Milliy Dasturi amaliyotga joriy etildi.

Oilaga gʻamxoʻrlik qilish siyosatining natijasida 2021-yildan boshlab uy-joy sharoitini yaxshilashga muhtoj 2 790 nafar onalarga arzon uy-joy uchun 49,7 mlrd soʻmlik boshlangʻich badal pullari toʻlab berildi.

Birgina 2024-yilda 2535 ta ijtimoiy va infratuzilma obyektlari qurilib, rekonstruksiya qilindi. Bu obyektlar sogʻliqni saqlash, taʼlim, madaniyat va boshqa ijtimoiy sohalarni qamrab oldi.

Yosh oilalarni qoʻllab-quvvatlash maqsadida 2044 ta koʻp qavatli uylar qurilib, 100 ming dan ortiq kvartiralar foydalanishga topshirildi.

"Yangi Oʻzbekiston" massivlarida 126 ta uy (3 994 ta kvartira) oilalarga foydalanishga topshirildi.

Sifatli taʼlim olish sharoitlarini yaxshilash maqsadida 608 ta umumtaʼlim maktablari va 182 ta maktabgacha taʼlim tashkilotlarida qurilish – taʼmirlash ishlari amalga oshirildi, shundan 24 ta yangi maktab qurildi.

“Tashabbusli byudjet” tizimi orqali 4 700 ta mahalla obyektida qurilish va obodonlashtirish ishlari amalga oshirildi va bunga jami 5,5 trln soʻm mablagʻ yoʻnaltirildi.

Bugungi kunda respublikada 2469 ta tibbiyotning birlamchi boʻgʻinlari mavjud. Birlamchi tibbiy-sanitariya muassasalarida “Ayollar maslahatxona”lari, tuman (shahar) koʻp tarmoqli markaziy poliklinikalarda “Prenatal skrining xona”lari, “Onko-nazorat xona”lari faoliyat yuritmoqda.

209 ta tuman (shahar) koʻp tarmoqli markaziy poliklinikalarda bolalarga birlamchi tibbiy yordam koʻrsatish maqsadida  “Bolalar boʻlimlari” tashkil etildi.

46 ta tumanlararo perinatal markazlarning har birida
6 tadan jami 276 ta chaqaloqlar reanimatsiya shifo oʻrinlari tashkil etildi.

Tibbiy yordamga muhtoj 6415 nafar ehtiyojmand xotin-qizlarga jarrohlik operatsiyasini oʻtkazish uchun 86,1 mlrd soʻm mablagʻ ajratildi.

 Oilaning maʼnaviy ustuni – ayol. Shu bois mamlakatimizda xotin-qizlar taʼlimiga ustuvor ahamiyat qaratilmoqda. Zero, Bitta qizni oʻqitsak, butun oilaga taʼlim bergan boʻlamiz. Agar oila bilimli, maʼrifatli boʻlsa, jamiyatning ongi, madaniy darajasi ham yuksaladi.

Shu maqsadda, yurtimizdagi 200 dan ziyod oliygoh talabalarining 52 foizdan ortigʻini (783 ming nafar) xotin-qizlar tashkil etadi. Oʻtgan yilning oʻzida magistraturada oʻqiyotgan 15 mingga yaqin xotin-qizlarga 100 milliard soʻmga yaqin kontrakt puli toʻlab berildi.

2024-yilda 82 ming nafar oliy taʼlim muassasalari, texnikum va kollejlarda taʼlim olayotgan talaba qizlarga 7 yil muddatga foizsiz 969 mlrd soʻm taʼlim kreditlari ajratildi.

2022-2024-yillarda 397 ming nafariga 7 yil muddatga foizsiz 4,3 trln  soʻm taʼlim kreditlari ajratildi.

Xotin-qizlarning taʼlim olish imkoniyatlarini kengashtirish, bu borada ehtiyojmand oilalar farzandlarini qoʻllab-quvvatlash maqsadida 2020-2024-yillarda jami 10 ming nafarga yaqin ehtiyojmand oilalardan boʻlgan xotin-qizlar oliy taʼlim muassasalariga qoʻshimcha davlat granti asosida oʻqishga qabul qilindi.

5 yillik mehnat stajiga ega, lekin oliy maʼlumotli boʻlmagan  398 nafar xotin-qizlar qoʻmitaning tavsiyanoma oliy taʼlimga toʻlov kontrakt asosida oʻqishga qabul qilindi.

2022-2024-yillarda Oila va xotin-qizlar qoʻmitasi tavsiyanomasi bilan toʻlov kontrakt asosida 1 256 nafar xotin-qizlar oliy taʼlim muassasalariga oʻqishga kirdi.

          2022-2024-yillarda 397 ming nafariga 7 yil muddatga foizsiz 4,3 trln  soʻm taʼlim kreditlari ajratildi. Bu kabi yirik raqamlar nimadan dalolat? Albatta davlat tomonidan oilani qoʻllab-quvvatlashga qaratilgan ulkan islohotlarning  amaliy natijasidir.

Yurtimizda “Ibratli oila”lar sonining oshayotgani ham ushbu islohotlarning amaliy natijasidir. Bugun Yangi Oʻzbekistonda aynan ibratli oila tushunchasi jamiyatda yanada muhim va dolzarb maʼno kasb etmoqda.