Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги

Хотин-қизлар билан боғлиқ муаммоларни ўрганадиган ва уларга ечим топадиган қатор ташкилотлар билан бирга, ички ишлар органларидаги хотин-қизлар масалалари бўйича инспекторларнинг зиммасига ҳам катта масъулият юкланган. Негаки, айни масалалар негизида юзага келаётган оилалардаги қалтис вазиятлар, низолар, келишмовчиликларни бартараф этиш, мазкур жараёнда аёлларимизнинг қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш муҳимдир.

Ангор тумани ИИБ ЖХХ ҲПБ хотин-қизлар масалалари бўйича катта инспектор, капитан Наврўза Эшпўлатова ҳам хотин-қизлар муаммолари масъул ташкилотлар вакиллари, маҳалла фаоллари билан биргаликда аёлларни муаммоларини «хонадонбай» ўрганиб, уларни бартараф этиш чораларини кўриб келмоқда.

Ҳудуддаги таълим муассасалари, корхона ва ташкилотларда «Биз зўравонликка қаршимиз!» шиори остида давра суҳбатлари ўтказилиб, ижтимоий-ҳуқуқий ҳимояга муҳтож, тазйиқ ва зўравонликдан жабрланган хотин-қизлар мурожаатлари ўрганилмоқда. Оғир вазиятларга тушиб қолган 16 нафар хотин-қиз туман тиббиёт бирлашмасидаги «Бирламчи кўмак» хоналарига ҳамда ижтимоий реабилитация марказларига жойлаштирилди. Уларга психологик ёрдам кўрсатилиб, имкон қадар соғлом турмуш тарзига қайтариш чоралари кўрилаётир.

— Ўтган йилда тазйиқ ва зўравонликдан жабрланган 127 нафар хотин қизга туман ИИБ ҲПБ профилактика инспекторлари томонидан ҳимоя ордери берилиб, оилада келиб чиққан низолар бартараф этилди, — дейди капитан Наврўза Эшпўлатова. — Хотин-қизлар ўртасида жиноятчилик ва ҳуқуқбузарликларнинг олдини олиш мақсадида оғир ижтимоий аҳволга тушиб қолганларнинг иш билан таъминланишига яқиндан кўмаклашиляпти. Хусусан, 3456 нафар хотин-қиз «Аёллар дафтари», «Темир дафтар», «Ёшлар дафтари»га киритилган бўлиб, шундан 2707 нафарининг бандлиги таъминланган.

2024 йилда туманда 934 та нотинч ва низоли оила мавжуд бўлиб, улар билан олиб борилган профилактик чора-тадбирлар натижасида 741 та оиланинг низоси бартараф этилишига эришилди.

... Асила келинлик уйидаги одатларга бироз кўниколмади. Қанчалик ҳаракат қилмасин, қайнонасининг кўнглига йўл тополмади. Бу ҳолат турмуш ўртоғи билан муносабатларига ҳам таъсир қилмай қолмади. Яхши бўлиб кетар илинжида яшаб юриб, фарзандли ҳам бўлди. Аммо аҳвол баттар ёмонлашди. Эри кунора қайнона келиннинг тортишувларидан безиб, ичкиликка берилди. Яхшигина кира қилиб юрадиган ишини ҳам ташлади. Етишмовчилик эса низоларни кучайтирди. Ёмони, Шерзод хотинини урадиган одат чиқарди. Сабр косаси тўлган Асила хотин-қизлар масалалари бўйича катта инспекторга мурожаат қилгач, унга ҳимоя ордери берилди. Маҳалла профилактика инспектори Шерзодга ҳимоя ордери шартларини бузса, унга қонуний чора кўрилиши мумкинлигини тушунтиргач, аҳвол бироз ўнгланди.

— Оилани сақлаб қолиш осон иш эмас. Бунга ҳар иккала томоннинг ҳам муносабати таъсир қилади, — дейди капитан Наврўза Эшпўлатова. — Биз имкон қадар муроса йўли билан низоларни бартараф этишга ҳаракат қиламиз. Аммо баъзи ҳолларда ўзини ҳақ дейишдан нарига ўтмайдиганларнинг ортиқча ҳаракатларини эса қонун йўли билан чеклашга мажбур бўламиз. Ҳар ҳолда, бу низоларнинг бироз бўлсада, камайишига ёрдам беради.

Феруза РАҲМОНҚУЛОВА, ўз мухбиримиз.
Сурхондарё вилояти.