Buxoro viloyati hokimligi

Jumladan, 6-7 oyda qoʻzilarining vazni 55-60, bir yoshda 75-80, katta qoʻchqorlar 175-180 kilogramm “tosh bosadi”. Katta qoʻyning vazni 180 kilogrammga, boʻrdoqiga boqilsa, qoʻchqori 220 va hatto undan oshiq vaznga ega boʻladigan bu “pahlavon” qoʻyga qiziqish ortib borayotgani quvonarli, albatta. 

— Chorvador choʻpon-choʻliqlar yaxshi bilishadi, oʻzimizda qishning quruq izgʻiriniyu yoz jaziramasida hisori qoʻyni boqish oson ish emas, – deydi qoʻychilikda seleksionerga aylangan Abdurasul Shonazarov. — Oilamiz bilan shu qoʻyni boʻrdoqichilikda astoydil boqib koʻrishni niyat qilganmiz. Vodiy viloyatidan xarid qilingan qoʻyni moslashtirish uchun harakat qilib, mutaxassis zootexniklar, veterinarlardan tavsiya olib, oʻtgan toʻrt-besh yilda oʻz qoʻramizga ega boʻlganimiz oilaviy yutugʻimizdir. 

Abdurasul Shonazarov koʻp yil jaydari qoʻy boqqan mutaxassis sifatida bugun “son emas, sifat” tarafdoriga aylangan. Qoʻychivon hozirda bu qoʻy zotidan kelib chiqib, boʻrdoqichilikda bir bosh qoʻyning sof ogʻirligini 200 kilogramdan oshirishni maqsad qilgan. 

Respublika Veterinariya va chorvachilikni rivojlantirish qoʻmitasi raisi Bahrom Norqobilov boshchiligidagi ishchi guruhi viloyat hokimining birinchi oʻrinbosari Botir Ahmedov hamrohligida Vobkent tumanida, ushbu xonadonda zotdor qoʻy parvarishi bilan yaqindan tanishar ekan, masʼullarga uning faoliyatini qoʻllab-quvvatlash va ommalashtirishga doir tavsiya va topshiriqlarini berdi.

Xuddi shunday, B.Norqobilov boshchiligidagi respublika ishchi guruhi "Latifsobungar" MFYda istiqomat qilayotgan mirishkor tomorqachi Muxtor Shodiyev uy xoʻjaligida ham boʻldi. Xonadon sohibi 10 yil burun xonadonidagi tomorqa yerining 5 sotix qismida barpo qilgan issiqxonasini tomchilatib sugʻorish texnologiyasi asosida jihozlab, unda sabzavot mahsulotlarini yetishtirish tajribasini oʻzlashtirgan. Keyinchalik bu issiqxona 8 sotixga yetkazilgach, gidroponika usulida qulupnay yetishtirish tajribasi ham oʻzlashtirilmoqda.

— Koreya texnologiyasi asosida tuproq oʻrnida — kokos qipigʻini poytaxtdan buyurtma asosida xarid qilib, joʻyak oʻrnida qatorlarga rezina shlangni tortib, hosil qilingan ekin maydoniga 10 ming tup qulupnay niholini oʻtqazib ish boshlaganmiz,—deydi tomorqachi Muxtor Shodiyev.—Gidroponika usulidagi faoliyatimizni boshlashga 200 million soʻm atrofida mablagʻ sarflagan boʻlsak, endilikda bu sarmoyani bir mavsumda bemalol, shu qulupnay hosilidan bartaraf etish imkoniga egamiz. Buning uchun esa agrotexnik parvarishni toʻgʻri olib borib, hademay hosilni 3 tonnadan oshirishni maqsad qilganmiz.

Umuman, kuz-qishki mavsumda issiqxona xoʻjaliklariga oson tutib boʻlmaydi. Negaki, plyonka ostidagi haroratni talab darajasida, meʼyorida saqlash taqozo qilinadi.

Muxtor Shodiyev ham koʻp yildirki, issiqxona xoʻjaliklari uchun kamxarj va samarador isitish tizimi ustida bosh qotiradi va izlanadi. Darvoqe, uning asl kasb-kori elektr payvandlovchilik. Hatto, xorijga qatnab ishlaganida ham shu kasbi ortidan tirikchilik qilib, oilasini boqqan. Bugun esa u internet, ijtimoiy tarmoqlar orqali izlanib, Koreya va boshqa chet el texnologiyalari orqali nafaqat issiqxona, balki aholi yashash xonadonini qishki mavsumda qoʻlbola isitish pechini kashf etgan.

Aytish joizki, bu pech va qozonxona issiqxonachi mirishkor ustaning 5 yillik mehnati mahsuli. Bungacha esa muvaffaqiyatsiz urinishlar, metallolomga topshirilgan “namuna”larni aytmasa ham boʻladi. Ammo qatʼiyati tufayli isitish pechi va qozonning hozircha optimal varianti yaratildi. Mehmonlar Muxtor Shodiyev uy xoʻjaligidagi faoliyat, dehqonchilikka innovatsion yondashuvning samarasini bevosita koʻrib, u bilan muloqotda boʻlishib, tajribasini ommalashtirish chora-tadbirini belgiladilar.  

Shuningdek, viloyatimizda xizmat safari bilan boʻlgan Bahrom Norqobilov boshchiligidagi masʼullar viloyat hokimining birinchi oʻrinbosari Botir Ahmedov hamrohligida kuni kecha Peshku tumanida ham boʻlishib, “Ibn Sino” va “Sadir” MFY larida “Obod xonadon, obod koʻcha, obod mahalla” doirasida amalga oshirilayotgan ishlar bilan yaqinldan tanishdilar. Hududdagi namunali tomorqachilar, uy xoʻjaliklari tajribasi mehmonlar eʼtiboridan chetda qolmadi. 

Bu mahallalarni ishsizlikdan, kambagʻallikdan, oilaviy ajrimdan, mehnat migratsiyasi hamda jinoyatdan xoli hududga aylantirish, ularda “Sayxunobod”, “Uychi” tajribalari, “Yashil makon” umummilliy loyihasini amalga oshirish, “Obod xonadon—obod koʻcha-obod mahalla” meʼzonlarini joriy etishga qaratilgan chora-tadbirlar oʻz samarasini bermoqda.  

— Ayni kunda 1040 ta xonadon, 1361 ta oila va ularda jami 4800 nafardan ziyod aholi istiqomat qilayotgan “Ibn Sino” mahalla fuqarolar yigʻinimiz Afshona, Avdeni, Yangiobod, Ibn Sino va Qoʻrgʻontepa qishloqlaridan tarkib topgan, – deydi MFY raisi Uygʻun Imomov. — Ikki-uch yil burun aholiga tarqatilgan unumdor ekin yeri hisobidan aholi xonadonlarining 936 tasi yoki 2140 dan ortiq kishining bandligi taʼminlanmoqda. Hududda lider tadbirkorlik subyektlaridan Mustaqim Toshev taʼsischiligidagi “Peshku Miksed Agrokulture tomorqa xizmati” MCHJ taʼminotchi va buyurtmachi sifatida bu dehqon xoʻjaliklariga biriktirilgan. Shunga qaramasdan, mahallamizda ijtimoiy muhofazaga muhtoj, kambagʻal oila 16 tani tashkil etib, ishsizlar va chet elga qatnab ishlayotganlar soni jami 200 nafardan ziyod ekanligi bor imkoniyatlardan samarali foydalanishni taqozo etmoqda.     
Tuman hokimi Hayot Davlatov hamrohligida “Ibn Sino” MFY, Coʻfilar qishlogʻida faoliyatini yuritayotgan “Peshku limonchilik maktabi”ga asos solgan  mirishkor bogʻbon Nusrat Saidov issiqxonasida parvarishlanayotgan sitrus mevaning bir necha turi va undagi agrotexnik tadbirlarni koʻzdan kechirdilar. 

2017-yilda fermer xoʻjaligi negizida limonchilik maktabini yaratishga muvaffaq boʻlgan Nusrat Saidov issiqxonasi atigi 1 gektar maydonni egallaganiga qaramasdan, undan har yili barakali hosil olib kelinmoqda. Oʻtgan yillar davomida qishloqda tajribali dehqonga havas qilganlar oʻz limonariyalarini tashkil qilishdi, koʻplar bu mirishkor bogʻbon bilan ustoz-shogirdlik anʼanasini yoʻlga qoʻygan. Hatto, qoʻshni tuman hamda viloyatlardan Peshku limonchilik maktabi dovrugʻini eshitib kelayotganlar ham oz emas.

Viloyat hokimligi matbuot xizmati