O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi

Kimlarga “ekofaol fuqaro” maqomi beriladi? 

Ushbu maqom aholimizda ekologik turmush tarzini shakllantirish va ekologik madaniyatini yuksaltirish, insonning tabiat bilan uyg‘unda yashashi va har kunlik hayotiy faoliyatining atrof-muhitga ta’sirini minimal darajaga tushirish uchun rag‘batlantiruvchi tizimni joriy qilishni nazarda tutmoqda. 

Taklifga ko‘ra, daraxt ekadigan, jamoat transportida harakatlanadigan, bir sutka davomida 10 ming va undan ko‘p qadam yurgan, ortiqcha vaznni kamaytirgan, chiqindi tashlashni kamaytirgan, plastikdan foydalanishni kamaytirgan va shaxsiy avtomobilini elektromobilga o‘zgartirgan kishilar “Ekofaol fuqaro” hisoblanadi. Shu bilan birga, ular uyiga quyosh paneli o‘rnatishi, uy fasadini energotejovchi materiallar bilan qoplashi, elektr yoritishni harkatlanish datchigiga o‘tkazishi hamda elektr, gaz va suv ta’minotini tejashga erishgan bo‘lishi kerak. Bundan tashqari, “ekofaol fuqaro” bo‘lish uchun ekologiya sohasidagi jamoatchilik ishlarida faol ishtirok etish ham talab etiladi.  

“Ekofaol fuqarolar” qanday imtiyozlarga ega bo‘ladi? 

“Ekofaol fuqaro” maqomini olgan kishilar davlat xizmatlaridan foydalanishda chegirmalarga ega bo‘ladi. Shuningdek, ularning iste’mol kreditlari foiz stavkasiga ham chegirmalar qo‘llaniladi. “Ekofaol fuqarolar”ga velosiped, skuter kabi ekologik transport vositalari ham sovg‘a qilinishi taklif etilmoqda. 

Agar oilaning barcha a’zolari “ekofaol fuqaro” maqomini olsa, bu oilaga “Yashil oila” maqomi beriladi hamda har yili lotereya orqali aniqlangan oilalarga elektromobil sovg‘a qilinadi. 

Bundan tashqari, 50 foizdan ortiq oilalari “Yashil oila” bo‘lgan mahallalar “Yashil mahalla” maqomini oladi. Yashil mahallalarga chiqindi yig‘ish maydonchalarini qurish, ijtmoiy obyektlarda chiqindi konteynerlarini o‘rnatish, daraxtlarni ekish va sug‘orish, “yashil jamoat parki”ni yaratish uchun zarur sharoit yaratiladi. Bundan tashqari, “Yashil mahalla”lar soni 50 foizdan ko‘p bo‘lgan shaharlarga “Yashil shahar”, “Yashil qishloq” va “Yashil ovul” maqomi beriladi. 

 Qanday natijaga erishiladi? 

Ta’kidlash joizki, bir avtomobil yiliga o‘rtacha 4,6 tonna karbonat angidridi gazini atmosferaga chiqaradi. Kuniga piyoda yurish natijasida esa har bir odam 1,5 tonnagacha tashlama tashlashining oldini oladi. Qolaversa, bir oilada 100 m kub tabiiy gaz resurslari tejalsa, bu atmosferaga 2 tonna karbonat angidridi gazi chiqarilmaydi degani. “Yashil shahar”larda yashil va barqaror infratuzilmani tashkil etish orqali esa xavfsiz va mas’uliyatli turizm muhiti yaratiladi. 

Ma’lumot uchun: Prezident Farmoni loyihasi “O‘zbekiston-2030” xalq strategiyasi onlayn portalida keng jamoatchilik muhokamasiga qo‘yilgan. Loyiha 2025-yil 22 yanvarga qadar keng jamoatchilik va ekspertlik muhokamalaridan o‘tkaziladi. Unda siz ham faol ishtirok etib, o‘z taklif va mulohazalaringizni uzbekistan2030.uz onlayn portali hamda @Ekologiya_yili_bot telegram boti  orqali yuborishingiz mumkin!