Цифрлы технологиялар министрлиги тәрепинен 2022 жылда алып барылған жумыслар анализи майданынан баспасөз конфренциясы болып өтти

Ол жағдайда Цифрлы технологиялар министри биринши орынбасары Олег Пекось, Стратегиялық раўажландырыў департаменти баслығы Жәҳәнгир Шукуров, Телекоммуникация инфратузилмасини раўажландырыў басқармасы баслығы Муроджон Жолдасев, соның менен бирге, министрлик тараўдың хызметкерлери де қатнасты.

Информацион-коммуникация хызметлерин (байланыс ҳәм информацияластырыў ҳәм де компютер хызметлерин) көлеми 2021 жылға келип 17,8 трлн сумга жетти. 2022 жылда болса бул муғдар кескин асып, 22,9 трлн сумга жетти.

Халық жан басына хызметлер көлеми 2016 жылда 198 мың сумды қураған болса, 2020 жылда 404,7 мың сумни, 2021 жылда 508,5 мың сумни, 2022 жылда болса 642,9 мың сумни қурады.

2022 жылда жәми 396,1 млн АҚШ доллары муғдарында инвестициялар етилген.

2022 жылда жәми 4,6 млнта үй хожалықларында интернетге жалғаныў мүмкиншилиги жаратылған. Жәми интернеттен пайдаланыўшылар саны 2020 жылда 22,5 млнтани қурады. Соннан Мобил интернеттен пайдаланыўшылар саны болса 21,4 млнни қурады. 2021 жылда уйқас түрде жәми интернет пайданалувчилари саны 27,9 млнни, мобил интернет пайданувчилари саны 26,4 млнтани қурады. 2022 жылға келип жәми интернет пайданалувчилари 31,1 млнни, соннан мобил интернет пайдананувчилари саны 29,5 млнтага жеткизилди.

2022 жылда халық мәканларының 99 проценти 2 Г, 87 проценти 3 Г, 75 проценти 4 Г алоқа қамрови менен оралған. 2022 жылда 170 мың км оптикалық талшықлы байланыс линиялари тартылып, халық мәканларының 80 проценти қамтып алынды.

Халық аралық рейтинглерде төмендеги көрсеткишлер белгиленген:

Мобил интернет баҳасы (1 ГБ ушын) 2020 жылда 1,34 доллар (55-орын), 2022 жылда 0,37 доллар (15-орын);

Сымлы интернет баҳасы : 2020 жылда 16 доллар (25-орын), 2022 жылда 14,38 доллар (19 -орын);

Мобил интернет тезлиги: 2020 жылда 10,07 Мбит/с (133-орын), 2022 жылда 13,95 Мбит/с (122-орын);

Сымлы интернет тезлиги: 2020 жылда 29,92 Мбит/с (95-орын), 2022 жылда 45,03 Мбит/с (89 -орын).

Бирден-бир ынтерактив мәмлекет хызметлерин порталы арқалы 2021 жылда 300 дане (100 дане мобил қосымшалар арқалы) мәмлекет хызметлерин көрсетилген болса, бул көрсеткиш 2022 жылда 370 (+70, 165 мобил қосымшалар арқалы) теңи қурады. 2023 жылда олар санын 200 данеге асырып, 570 данеге (265 таси мобил қосымшалар арқалы ) жеткизиў жойбарластырылған. Буның нәтийжесинде халықтың 36 млрд сум ақшасы тежалиб, 70 тен артық ҳүжжетлер сораўы бийкар етилди.

Электрон хызметлер үлеси 2020 жылда 32 процентти (3,1 млн), 2021 жылда 54 протсентти (8,4 млн), 2022 жылда 66 протсентти (12 млн) шөлкемлестирген. 2023 жылда бул көрсеткишни 70 процентке (21 млн) жеткизиў мөлшерленген. Сол дәуирде дәстүрий хызметлер уйқас түрде 68, 46, 34, 30 процентти қурайды.

Бирден-бир порталдан пайдаланыўшылар саны 2019 жылда 77 мың болған болса, бул көрсеткиш 2020 жылда 372 мыңды, 2021 жылда 1 млнни, 2022 жылда 4 млнни шөлкемлестирген. 2019 жылға қарағанда пайдаланыўшылар саны 52 теңдейге артқан. Бул процессда 135 млрд сумга жақын ёълкира ҳәм қағаз ғәрежетлери тежалган.

Өзбекстанда цифрлы тәлим екотизимини жолға қойыў, халық ҳәм жасларды бул тараўға тартыў ҳәм де олардың қызығыўшылықларын қоллап-қуўатлаў бойынша бир қатар жумыслар әмелге асырылып атыр.

Бүгинги күнде система дағы IТ жоқары тәлим мәкемелери Муҳаммад ал-Хорезмий атындағы Ташкент информациялық технологиялары университети (ТАТУ) және оның 6 ўаилиалы, Ташкент қаласындағы Инха ҳәм Амити университетлери тәрепинен 35 тен артық қәнигеликлер бойынша 29 мыңнан артық жоқары мағлыўматлы кадрлар таярланып атыр.

2022 жылда цифрлы тәлимди раўажландырыў бойынша АКТ саласында жоқары мағлыўматлы кадрларды толық аралықтан тәрзде халық аралық стандартлар тийкарында таярлайтуғын «EPAM Systems» халық аралық IТ-компания менен шерикликте «IT-Park University» цифрлы университети искерлиги жолға қойылды.

Халықты цифрлы көнликпелерин асырыў мақсетинде республика бойынша 205 цифрлы технологиялар оқыў орайларында 400 ге жақын жаңа жумыс орынларын жаратылған болып, оларда 128 мыңнан артық тыңлаўшылар, сондай-ақ, жәми 33 мыңы мәмлекет хызметкерлери маманлығын асырды.

IТ саласында меншикли сектор ўәкиллерине жаратылған шараят ҳәм мүмкиншиликлер нәтийжесинде IТ-Парк резиденти болған меншикли тәлим орайлары саны 2022 жылда 191 данаға жетти  (2021 жылға салыстырғанда 67 данеге, 2020 жылға салыстырғанда 180 данеге көбейген).

Өзбекстан Республикасы Министрлер Мәкемесиниң «Халық аралық IТ-сертификатларға ие жас қәнигелерди қоллап-қуўатлаў илажлары туўрысында» 2021 жыл 9 майдағы 310 -санлы шешими атқарылыўын тәмийинлеў ҳәм де жасларды IТ саласында потенциалын асырыў, соның менен бирге, IТ билимлерге қызықтырыў мақсетинде халық аралық IТ-сертификатларын алыў ушын 50 проценткеше ғәрежетлерин ораў системасы енгизилди.

Өз билим ҳәм көнликпелерин асырыў мақсетинде 2022 жылда жәми 800 ден зыят жаслар халық аралық IТ-сертификатты алыў ушын арзалар тапсырған болса, есабат дәуиринде 500 дана жаслардың усы сертификатлар бойынша 50 проценткеше болған ғәрежетлери қоплаб берилди.

2019 -2022 жылларда «Бир миллион өзбек программист» жойбары шеңберинде тәлим алғанлар саны 2,5 млн данадан асқан. Сондай-ақ, 1,7 млн данадан асламы жойбар шеңберинде номерлестириў бойынша басланғыш билимге ие болып, сертификатларды қолға киргизген.

IТ тараўдағы оқыў курсларда оқыып атырған ямаса бул оқыў курсларын табыслы тамамлаған 15 мыңнан артық жасларға компютер сатып алыў ушын базалық есаплаў муғдарының 25 теңдейинен көп болмаған муғдарда тутыныў кредитлери ажыратылды.

IТ Парк резидентлари саны 2017 жылда 147 болған болса, 2021 жылда 523 данеге жетти. Бул көрсеткиш 2022 жылда еки есеге артып, 1122 данеге асды. Шет ел капитал қатнасыўындағы компаниялар саны 2017 жылда 4 тагина болған болса, 2021 жылда 23, 2022 жылда жети теңдейге артып, 165 данеге жетти.

АКТ саласында 2021 жылда 90,3 мың халық бандлиги тәмийинленген болып, бул көрсеткиш 2022 жылда 116,9 мыңға жеткизилди. АКТ саласындағы кәрханалар тәрепинен 2017 жылда 135,5 млн АҚШ доллары муғдарында кирип етилген болса, 2021 жылда бул көрсеткиш 206, 4 млн АҚШ долларына жетти, 2022 жылда болса 323 млн АҚШ доллары муғдарында кирип етилди. 2023 жылда бул көрсеткишни 375,1 млн АҚШ долларына жеткизиў жойбарластырылған.

2021-2022 жылларда IТ Парк резидентлари тәрепинен көрсетилген хызметлер ҳәм кириплер көлеми кескин асды.

2021 жылда IТ Парк резидентлари тәрепинен жәми 46 млн АҚШ доллары муғдарында хызметлер кирипи әмелге асырылған болса, 2022 жылда бул көрсеткиш 140 млн АҚШ долларын қурады.

2021-2022 жылларда IТ Парк резидентлари тәрепинен жумыс менен тәмийинленгенлер ҳәм өзин өзи бәнт еткенлер саны да көбейген.

2023 жылдың 1 январъ жағдайына республика көлеминде жәми 28 562 дана халық жумыс менен тәмийинленген болып, соннан 18 712 дана өзин өзи бәнт еткенлер есапланады. Буған байланыслы Ташкент қаласы (15 597) биринши орында турған болса, Наваий (785) ҳәм Жиззақ (538) кейинги орынларды бәнт еткен.

Баспасөз конфренциясы даўамында журналистлар тәрепинен берилген сораўларға жуўапкерлер тәрепинен жуўаплар усынылды.