Hokimiyat haqida
Hokimiyat – bu odamlar yoki tashkilotlar ustidan qarorlar qabul qilish va ularni amalga oshirish huquqidir. U turli shakllarda mavjud bo‘ladi va davlat boshqaruvi, qonun chiqarish, sud tizimi yoki mahalliy boshqaruvga tegishli bo‘lishi mumkin.
🔰 Hokimiyat turlari
-
Qonun chiqaruvchi hokimiyat
– Qonunlar ishlab chiqiladi va qabul qilinadi.
– Masalan: O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi. -
Ijro etuvchi hokimiyat
– Qonunlarni amalga oshirish va davlat siyosatini yuritish bilan shug‘ullanadi.
– Masalan: Vazirlar Mahkamasi, vazirliklar, hokimliklar. -
Sud hokimiyati
– Qonunlarni buzganlik holatlarini ko‘rib chiqadi, adolatni tiklaydi.
– Masalan: O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi, konstitutsiyaviy sud.
🏢 Mahalliy hokimiyat – Hokimlik
O‘zbekistonning har bir viloyatida, tumanida yoki shahri hokimiyat (hokimlik) tomonidan boshqariladi. Hokim – Prezident tomonidan tayinlanadigan ijro hokimiyati rahbaridir. Hokimlar viloyat, tuman yoki shahar miqyosida:
-
Iqtisodiy siyosatni yuritadi;
-
Ijtimoiy loyihalarni amalga oshiradi;
-
Mahalliy byudjetni tasdiqlaydi va nazorat qiladi;
-
Fuqarolar bilan bevosita ishlaydi.
⚖ Hokimiyat qonun bilan cheklanganmi?
Ha. Hokimiyat egalarining vakolatlari Konstitutsiya va qonunlar bilan belgilangan. Bu shaxsiy hukmronlik yoki suiisteʼmol qilinishining oldini oladi.
