Toshkentda MDH Iqtisodiy kengashining 105-yig‘ilishi bo‘lib o‘tdi

MDH Iqtisodiy kengashi a’zosi, O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining o‘rinbosari – Iqtisodiyot va moliya vaziri Jamshid Qo‘chqorov ishtirokchilarga kirish so‘zi bilan murojaat qildi. Yig‘ilishni MDH Iqtisodiy kengashi raisi, Tojikiston Respublikasi Bosh vazirining birinchi o‘rinbosari Hokim Holiqzoda ochib berdi hamda tadbirga boshchilik qildi.

Yig‘ilishda delegatsiyalar rahbarlari sifatida Ozarbayjon Respublikasi Bosh vazirining birinchi o‘rinbosari Yoqub Ayubov, Armaniston Respublikasi Bosh vaziri o‘rinbosari Mger Grigoryan, Belarus Respublikasi Bosh vaziri o‘rinbosari Yuriy Shuleyko, Qirg‘iziston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi raisining birinchi o‘rinbosari Doniyor Amangeldiyev, Rossiya Federatsiyasi hukumati raisi o‘rinbosari Aleksey Overchuk ishtirok etdi.

Shuningdek, tadbirda MDH Iqtisodiy kengashi huzuridagi Iqtisodiy masalalar bo‘yicha komissiyada Qozog‘iston Respublikasining vakolatli vakili Beketjan Jumaxonov, Turkmanistonning O‘zbekiston Respublikasidagi Favqulodda va Muxtor elchisi Shadurdi Meredov hamda MDH Bosh kotibi Sergey Lebedev qatnashdi.

Yig‘ilish davomida MDHga a’zo davlatlarning iqtisodiy hamkorligiga oid quyidagi keng ko‘lamli masalalar muhokama qilindi.

2030-yilgacha bo‘lgan davrda MDH doirasida o‘zaro investitsiyalarni jalb qilish va rivojlantirishni rag‘batlantirish bo‘yicha chora-tadbirlar majmuasi tasdiqlandi. Hujjat to‘g‘risida O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot va moliya vaziri o‘rinbosari Umid Abidxadjayev ma’lumot berib o‘tdi. Ushbu hujjat O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan ishlab chiqilgan bo‘lib, investitsiya muhitini yaxshilash, MDHga a’zo davlatlar iqtisodiyotiga o‘zaro to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar oqimini ko‘paytirish va investitsiyalarni jalb etish samaradorligini oshirish bo‘yicha hamkorlikni rivojlantirishga qaratilgan.

Delegatsiyalar rahbarlari MDHga a’zo davlatlarning havo harakatini tashkil etish milliy tizimlarini uyg‘unlashtirish konsepsiyasi loyihasini ma’qulladi. Konsepsiya MDHga a’zo davlatlarning havo hududidan foydalanishning iqtisodiy samaradorligini oshirish, xalqaro aeronavigatsiya uchun “shaffof” chegaralarni ta’minlash va havo hududidan foydalanuvchilarga yagona qoidalar hamda texnologiyalar asosida xizmat ko‘rsatishga qaratilgan. Ushbu konsepsiya haqida yig‘ilganlarga Davlatlararo aviatsiya qo‘mitasi raisi Oleg Storchevoy axborot berdi.

Ushbu chora-tadbirlarni amalga oshirishdan kutilayotgan natija fuqaro aviatsiyasi havo kemalari parvozlarining xavfsizligi, muntazamligi va tejamkorligini hamda havo harakatiga xizmat ko‘rsatish sifatini oshirishdan iborat.

Hujjat MDH Hukumat rahbarlari kengashi muhokamasiga kiritiladi.

“Mustaqil Davlatlar Hamdo‘stligiga a’zo davlatlarning aholi salomatligini muhofaza qilish sohasidagi hamkorligi konsepsiyasi loyihasi to‘g‘risida”gi masala yuzasidan yig‘ilganlarga Rossiya Federatsiyasi Sog‘liqni saqlash vazirining o‘rinbosari Andrey Plutnitskiy ma’lumot berdi. Konsepsiyaga ko‘ra, ushbu hamkorlikning asosiy maqsadlari quyidagilardan iborat: MDHga a’zo davlatlar aholisi salomatligini muhofaza qilishga qaratilgan muvofiqlashtirılgan harakatlarni amalga oshirish hamda jamoat salomatligi va sog‘liqni saqlashni rivojlantirish, aholi turmush sifatini oshirish, farmatsiya sohasidagi hamkorlikni kengaytirish yo‘nalishlarida davlatlararo hamkorlik uchun zarur shart-sharoitlar yaratish hisoblanadi.

Konsepsiya loyihasi MDH Davlat rahbarlari kengashiga ko‘rib chiqish uchun taqdim etiladi.

MDHga a’zo davlatlarning yengil sanoat sohasidagi hamkorligini rivojlantirish bo‘yicha bazaviy tashkilot rahbari, “Innovatsion ilmiy-ishlab chiqarish to‘qimachilik va yengil sanoat markazi” AJ (Rossiya Federatsiyasi) bosh direktori Dmitriy Guzov Mustaqil Davlatlar Hamdo‘stligiga a’zo davlatlarning yengil sanoat sohasidagi hamkorligini rivojlantirish Konsepsiyasi hamda uni amalga oshirish bo‘yicha chora-tadbirlar rejasi loyihalarini taqdim etdi.

Konsepsiya va Reja yengil sanoat mahsulotlariga bo‘lgan ehtiyojlarni asosan ichki manbalar hisobidan qondirish, sanoat majmuasi va strategik tarmoqlarni sifatli mahsulotlar bilan ta’minlash orqali milliy xavfsizlikni mustahkamlash, yengil sanoatni ilmiy ta’minlash tizimini rivojlantirish hamda zamonaviy innovatsion texnologiyalarni joriy etish bilan bog‘liq dolzarb vazifalar majmuini hal etishga qaratilgan.

Hujjatlar loyihalari ko‘rib chiqish uchun MDH Davlat Rahbarlari Kengashiga taqdim etiladi.

Iqtisodiy kengash a’zolari Mustaqil Davlatlar Hamdo‘stligiga a’zo davlatlarning og‘ir mashinasozlik tarmoqlarini rivojlantirishdagi hamkorligi to‘g‘risidagi Bitim loyihasini ma’qulladi. Bitimning asosiy maqsadi iqtisodiy samaradorlikni oshirish, texnologik va innovatsion yangilanish, resurslarni tejash va ekologik xavfsizlikni ta’minlash, ichki ehtiyojlarni qondirish hamda og‘ir mashinasozlik tarmoqlari mahsulotlarining raqobatbardoshligini oshirish va ularni ishlab chiqaruvchilarning jahon bozoridagi ulushini ko‘paytirish manfaatlarida kooperatsiyani kengaytirish, yangi ishlab chiqarish texnologiyalari hamda kompetensiyalarini o‘zlashtirish va almashish orqali og‘ir mashinasozlik tarmoqlari uchun sanoat ishlab chiqarishini rivojlantirishga ko‘maklashishdan iborat.

Bitim loyihasi ko‘rib chiqish uchun MDH Davlat Rahbarlari Kengashiga taqdim etiladi.

Yig‘ilishda hozirgi sharoitda MDH ishtirokchi-davlatlarining monopoliyaga qarshi organlari ijtimoiy ahamiyatga ega bo‘lgan ayrim tovarlar bozorlaridagi faoliyati to‘g‘risidagi ma’ruza ko‘rib chiqildi. Ma’ruzada MDHga a’zo davlatlarning monopoliyaga qarshi organlarining ichki bozorlardagi keskinlikni kamaytirish, tovar taqchilligiga yo‘l qo‘ymaslik, beqaror ijtimoiy-iqtisodiy sharoitlarda tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash, aholi daromadlarini saqlab qolish va farovonligini ta’minlash bo‘yicha chora-tadbirlarni amalga oshirishdagi roli tahlil qilingan. Shuningdek, normativ-huquqiy xarakterdagi chora-tadbirlar, ijtimoiy ahamiyatga ega tovarlar bozorlarida monopoliyaga qarshi tartibga solish masalalari va tendensiyalari ko‘rib chiqildi hamda ijtimoiy ahamiyatga ega tovarlarning ayrim bozorlarida barqarorlikni ta’minlashga qaratilgan chora-tadbirlar yuzasidan takliflar berildi.

Yig‘ilish doirasida 2018-yil 2-noyabrdagi MDHga a’zo davlatlar o‘rtasida soliq ma’muriyatchiligini amalga oshirish uchun elektron shaklda axborot almashish to‘g‘risidagi Bayonnomani amalga oshirish haqida ma’lumot taqdim etildi. Ushbu yo‘nalishda xalqaro hamkorlikni rivojlantirish MDHga a’zo davlatlarning soliq ma’muriyatchiligi jarayonlariga yondashuvlarini umumiylashtirish imkonini beradi. Bu jarayonlarni Hamdo‘stlik mamlakatlari budjetlariga soliq tushumlari hajmini oshiradigan tarzda optimallashtirish va modernizatsiya qilish, shuningdek, soliq to‘lovchilar bilan o‘zaro munosabatlar sifatini oshirish orqali ularning soliq majburiyatlarini bajarishi uchun qulay shart-sharoitlar va muhit yaratishga yordam beradi.

Iqtisodiy kengash a’zolari MDH ishtirokchi davlatlarining 2030-yilgacha bo‘lgan davrda mintaqalararo va chegaraoldi hamkorligi konsepsiyasini amalga oshirish bo‘yicha chora-tadbirlar rejasiga o‘zgartirishlar kiritish masalasini ko‘rib chiqdi. Ushbu o‘zgartirishlar mazkur rejaning ayrim tadbirlarini bajarish muddatlariga tuzatishlar kiritish hamda unga yangi bandlar qo‘shishni o‘z ichiga oladi.

Ushbu o‘zgartirishlar MDH ishtirokchi davlatlarining mintaqalararo va chegaraoldi hamkorligini yanada chuqurlashtirishga xizmat qilishi kutilmoqda.

Masala MDH Hukumat rahbarlari kengashi muhokamasiga kiritiladi.

Iqtisodiy kengashning “Radionavigatsiya” davlatlararo kengashi to‘g‘risidagi nizomga o‘zgartirishlar kiritish haqidagi qarori qabul qilindi. O‘zgartirishlarga ko‘ra, Kengashning doimiy ishchi organi vazifalari “Butunrossiya radioelektronika ilmiy-tadqiqot institute” federal davlat budjet muassasasiga yuklatildi. Rossiya Federatsiyasi Sanoat va savdo vazirligining yetakchi ilmiy-tadqiqot va ekspertiza tashkiloti hisoblangan ushbu institut radionavigatsiya sohasida zarur bilim va tajribaga hamda yuqori malakali kadrlar salohiyatiga ega.

Yig‘ilish doirasida Mustaqil Davlatlar Hamdo‘stligiga a’zo davlatlarning 2023–2030-yillarga mo‘ljallangan yer qa’rini o‘rganish, foydalanish va muhofaza qilish bo‘yicha qo‘shma ishlarning istiqbolli rejasini amalga oshirish to‘g‘risidagi ma’lumotlar ko‘rib chiqildi. Olingan ma’lumotlar tahlili shuni ko‘rsatadiki, Istiqbolli reja tadbirlari muvaffaqiyatli bajarilmoqda. Ularni amalga oshirish MDHga a’zo davlatlar geologiya xizmatlari o‘rtasidagi hamkorlikni yanada chuqurlashtirmoqda. Bu hamkorlik quyidagi sohalarda amalga oshirilmoqda: yangi axborot texnologiyalaridan foydalangan holda geologik xaritalash, geologik yo‘nalishdagi global axborot ma’lumotlar bazalarini yaratish, metallogenik va laboratoriya-analitik tadqiqotlar o‘tkazish, yer qa’rini geologik o‘rganish sohasida standartlashtirish, sertifikatlash va metrologiyani yo‘lga qo‘yish, geologiya tarmog‘ini raqamlashtirish, foydali qazilmalar zaxiralarining milliy tasniflarini xalqaro tizimlar bilan uyg‘unlashtirish, geoparklar tashkil etish va boshqa shu kabi yo‘nalishlarni o‘z ichiga oladi.

Iqtisodiy kengash a’zolari MDHga a’zo davlatlarning buxgalteriya hisobi bo‘yicha Muvofiqlashtiruvchi kengashining 2021–2024-yillardagi faoliyati to‘g‘risidagi hisobotni ma’qulladi. Ko‘rib chiqilgan davrda Muvofiqlashtiruvchi kengash tomonidan buxgalteriya hisobi va auditorlik faoliyatini tartibga solishning milliy tizimlari holati va rivojlanishi haqida, shu jumladan, MDHga a’zo davlatlarning xo‘jalik yurituvchi subyektlari tomonidan Moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari va Auditning xalqaro standartlarini qo‘llash tajribasi bo‘yicha muntazam ravishda tajriba va ma’lumot almashilib kelinmoqda. Shuningdek, MDHga a’zo davlatlarda buxgalteriya hisobi va auditorlik faoliyatini tartibga solishning keng ko‘lamli dolzarb masalalari muhokama qilindi.

Iqtisodiy kengash qarori bilan 2030-yilgacha bo‘lgan davrda MDHga a’zo davlatlarning innovatsion hamkorligi bo‘yicha Davlatlararo dastur doirasida texnologik platforma maqomi RnD Market ilmiy-tadqiqot va tajriba-konstruktorlik xizmatlari (ITTKX) platformasiga berildi. Platformaning asosiy vazifalari ITTKX va teskari muhandislik bo‘yicha ijrochi yoki buyurtmachini izlash jarayonini avtomatlashtirish va soddalashtirish, ularning o‘zaro aloqasini ta’minlash, shuningdek, bitimlarni kuzatib borishning barcha xizmatlarini taqdim etish, texnik topshiriqlarni tayyorlash va boshqa shu kabi ishlarni amalga oshirishdan iborat.

MDH Iqtisodiy kengashi qarori bilan genetik material, veterinariya maqsadlarida qo‘llaniladigan dori vositalari va hayvon kelib chiqishli oziq-ovqat xomashyosi sifatini nazorat qilish sohasida kadrlar malakasini oshirish va qayta tayyorlash bo‘yicha Mustaqil Davlatlar Hamdo‘stligiga a’zo davlatlarning bazaviy tashkiloti maqomi “Hayvonlar va ozuqalar uchun dori vositalari sifati va standartlashtirish bo‘yicha Butunrossiya davlat markazi” federal davlat budjet muassasasiga berildi.

Bundan tashqari, Iqtisodiy kengashning 2030-yilgacha bo‘lgan davrda MDHga a’zo davlatlarning innovatsion hamkorligi davlatlararo dasturi doirasida innovatsiyalarni tijoratlashtirish markazi maqomini “Qozog‘iston texnologiyalarni tijoratlashtirish markazi” mas’uliyati cheklangan jamiyatiga berish to‘g‘risidagi qarori qabul qilindi.

Iqtisodiy kengash a’zolari “Uran qazib oluvchi korxonalar ta’siriga uchragan davlatlar hududlarini rekultivatsiya qilish” Davlatlararo maqsadli dasturi to‘g‘risidagi masalani ko‘rib chiqdi. Tasdiqlangan loyiha yechimlari doirasida Dastur tadbirlarini amalga oshirish 2024-yil dekabr oyida yakunlangani ta’kidlandi. Hududlarda aholining xavfsiz yashash sharoitlarini ta’minlash va ijtimoiy reabilitatsiyasini amalga oshirish maqsadida radiatsiyaviy ifloslangan hududlar maydonlarini qisqartirish va radioekologik oqibatlarga olib keladigan favqulodda vaziyatlar rivojlanishining oldini olish bo‘yicha katta hajmdagi ishlar bajarildi.

Yig‘ilishda MDH organlarini moliyalashtirish, statistika, kichik va o‘rta tadbirkorlikni rivojlantirish, sug‘urta xizmatlari bozori, arxiv ishi hamda MDHga a’zo davlatlarda radionavigatsiya masalalari bo‘yicha bir qator masalalar muhokama qilindi.

Iqtisodiy kengashning keyingi yig‘ilishi 2025-yil 18-iyul kuni Moskva shahrida o‘tkazilishi rejalashtirilgan.