O‘zbekiston Respublikasi Qishloq хo‘jаligi vаzirligi

Biologik usullar ichida foydali entomofag hasharotlar (masalan, trixogrammalar, xonqizi), biologik preparatlar (masalan, BT bakteriyalari yoki nim yog‘i) va agrotexnik tadbirlar (sug‘orish, tuproqni yaxshilash, o‘zaro mos ekinlarni ekish) katta ahamiyatga ega. Ayniqsa, organik dehqonchilik bilan shug‘ullanuvchilar kimyoviy vositalar o‘rniga biologik himoya usullarini afzal ko‘rishadi. Nihollarga eng katta zarar yetkazuvchi hasharot va kasalliklarga to‘xtaladigan bo‘lsak, mevali bog‘larda quyidagilar keng tarqalgan:

Hasharotlar:

➖ olma qurtlari (Cydia pomonella), shaftoli urug‘xo‘r qurtlari, uzumning meva qurtlari;

➖o‘rgimchak kanasi, barg bitlari, yapon qo‘ng‘izi;

➖simchalar (wireworms), nematodalar.

Shuningdek, zamburug‘li kasalliklar ham uzum, olma, shaftoli va boshqa ko‘plab o‘simliklarni zararlaydi. Qora dog‘ kasalligi esa olma va nok mevalarida keng tarqalgan. Qolaversa, meva chirishi kasalligi gilos, olcha, shaftoli va boshqa mevali daraxtlarni zararlaydi

Bakterial va virusli kasalliklar:

➖Bakterial kuyish (Parsha kasalligi) – olma, nok, behi daraxtlarini zararlaydi;

➖Mozaika viruslari – sabzavot ekinlari va ba’zi mevali daraxtlarni zararlashi mumkin. Kasallik va zararkunandalarga qarshi samarali kurashish uchun integratsiyalashgan himoya tizimini qo‘llash maqsadga muvofiq. Bunda kimyoviy, biologik va agrotexnik usullarni kompleks qo‘llash orqali hosildorlikni oshirish va ekotizimni himoya qilish mumkin.