Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги

Бугун, 11 ноябрь куни Адлия вазирлиги томонидан «Ўзбошимчалик билан эгаллаб олинган ер участкаларига ҳамда уларда қурилган бинолар ва иншоотларга бўлган ҳуқуқларни эътироф этиш тўғрисида»ги Қонун ижросини ташкил этиш юзасидан матбуот анжумани ўтказилди.

Унда адлия вазири ўринбосари А.Каримов иштирок этиб, ҳужжатсиз қурилган уйларни қонунийлаштиришнинг аниқ тартиб-тамойиллари, ўзбошимчалик билан эгалланган ерлар ва уларда қурилган кўчмас мулкларга бўлган ҳуқуқларни эътироф этиш жараёнлари ҳақида кенг жамоатчиликка маълумот бердилар.

Таъкидлангандек, жорий йилнинг 5 август куни миллионлаб фуқароларнинг йиллар давомида кутаётган тарихий қонун имзоланди. Ушбу қонун жорий йилнинг 8 ноябрь кунидан кучга кирди. Ҳозирда 2024–2025 йиллар учун тасдиқланган режа-график асосида маҳаллаларда кадастр ходимлари томонидан хатлов ишлари бошланди. Яъни, Кадастр агентлиги маълумотларига кўра жорий йилнинг ноябрь – декабрь ойларида 901 та, 2025 йилда эса 2 980 та маҳаллада хатлов ишлари амалга оширилади. Кейинчалик, 2026–2027 йилда ҳам қолган маҳаллаларда режа-график асосида хатлов давом этади.

Соҳа мутахассислари томонидан ҳужжатсиз қурилган уйларни қонунийлаштиришнинг аниқ тартиб-тамойиллари ҳақида батафсил тушунтиришлар бердилар. Қонунга кўра, қуйидаги 8 та ҳолатдаги ер участкаларига ва уларда қурилган бинолар учун ҳуқуқлар расмийлаштирилади:

1) 2018 йил 1 майга қадар ўзбошимчалик билан эгаллаган ер участкаси ҳамда унда қурилган уй-жойлар;

2) Ортиқча эгалланган ер участкаси ҳамда унда қурилган бинолар;

3) «Бир марталик акция» доирасида ҳуқуқларни эътироф этиш охирига етмаган уй-жойлар;

4) 2021 йил 8 июнга қадар туман (шаҳар) ҳокими қарори билан ажратилган, лекин вилоят даражасида тасдиқланмаган ерлар;

5) Боғдорчилик ва узумчилик ширкатлари ҳудудидаги турар жойлар ҳамда улар эгаллаган ерлар;

6) Кичик саноат зоналарига 2020 йил 9 мартгача жойлаштирилган тадбиркорларнинг ерлари;

7) Давлат ордери билан хусусийлаштирилган;

8) Ҳоким қарори билан мулк ҳуқуқи эътироф этилган бинолар ва уйлар эгаллаган ерларни ўз ичига олади.

Адлия вазирлиги мутасаддилари томонидан ўзбошимчалик билан эгалланган ерлар ва ундаги кўчмас мулкларга нисбатан ҳуқуқларни эътироф этиш жараёнларига оид фуқароларга бир қатор муҳим тавсияларни ҳам бериб ўтди.

Биринчидан, ҳужжатсиз ерларга нисбатан тегишли ҳужжатларни пул эвазига турли йўллар билан расмийлаштириб беришни таклиф этадиган «фирибгарлар»га алданиб қолмасдан, бу каби ҳолатга дуч келганда ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларига дарҳол хабар бериш керак.

Иккинчидан, маҳаллаларда хатлов ўтказиш бўйича режа-жадвал билан танишиб чиқиб, маҳаллада хатлов ўтказиладиган сана ҳақида хабардор бўлиш лозим.

Учинчидан, хатлов ўтказиладиган кунларда имкон қадар хонадонда бўлиб, ваколатли ташкилотларга мавжуд бўлган ҳужжатларни кўрсатиш керак.

Тўртинчидан, маълумотлар жамоатчиликка эълон қилинганда улар билан танишиб, эътирозларни 1 ой муддатда тегишли ташкилотларга шикоят қилиш керак.

Бешинчидан, ер ва мулк солиғи бўйича қарздорлик мавжуд бўлса, уларни тўлаш чораларини кўриш керак.

Олтинчидан, ўзбошимчалик билан эгаллаб олинган ер участкалари ва биноларга нисбатан ҳуқуқларни эътироф этиш мақсадга мувофиқ деб топилганлиги тўғрисида хабарнома келгандан сўнг, белгиланган муддатдан кечиктирмасдан бир марталик тўловларни тўлаш керак.