Чипта сотиб олиш ва қайтариш
Йўловчини чиқариш ва тушириш:
- йўловчини автотранспортга чиқариш ва ундан тушириш фақат тўхтаб ўтиш манзилларида амалга оширилиши мумкин;
- йўналишда “талабга кўра” тўхташ жойлари бўлганда, йўловчи ҳайдовчига автотранспортни тўхтатиш ҳақида олдиндан маълум қилиши керак;
- йўловчи йўл карточкасини ёки автобусда юриш ҳуқуқини тасдиқловчи бошқа ҳужжатни автобусга чиқиш вақтида кўрсатади.
Чипта сотиб олиш:
- йўловчи автобусда юриш учун йўл чиптаси сотиб олиши, уни йўл давомида сақлаши ва назоратчига кўрсатиши шарт;
- йўл чипталари кассалардан ёки кондуктордан (ҳайдовчидан) сотиб олинади.
Йўлкира карточкалари:
- йўлкира карточкаси – йўл ҳақини тўлаш учун мўлжалланган, ҳақ эвазига олдиндан сотиб олинадиган ва чиптанинг ўрнида фойдаланиладиган йўл ҳужжати.
- йўлкира карточкаси махсус шохобчаларда, шунингдек савдо ташкилотлари ва бевосита ташувчидан сотиб олиниши мумкин;
- йўлкира карточкаси багажни бепул ташиш ҳуқуқини бермайди;
- йўлкира карточкаси серияси ва транспорт турлари бўйича бўлинади;
- имтиёзли карточкалар – пенсионерлар, ногиронлар, талабалар ва ўқувчилар учун ҳақиқий ҳисобланади;
- йўлкира карточкалари таксилар, шаҳар атрофидаги ва шаҳарлараро (вилоятлараро ва халқаро) йўналишлар учун ҳақиқий ҳисобланмайди.
Чиптага олдиндан буюртма бериш:
- йўловчи буюртма берган ва ҳақи тўланган чипталар кассада йўловчи талаб қилиб олгунгача сақланади;
- йўловчи буюртма берган, лекин ҳақини тўламаган чипталар олдиндан чипта сотиш кассасида сақланади. Бунда йўловчи автобус жўнашидан камида 1 соат олдин талаб қилиб олиши керак;
- олинмаган чипталар сотиш учун жорий сотиш кассасига берилади.
Шаҳарлараро (халқаро) йўналишларда чипта сотиб олиш
- жорий кунги рейсларга – автобус жўнайдиган кунда шаҳарлараро (халқаро) йўналишларнинг бошланғич манзилларидаги кассадан;
- оралиқ манзиллардаги кассалардан – автобусда бўш ўринлар мавжудлиги тўғрисида маълумот олинган вақтдан бошлаб;
- касса ташкил этилмаган жойларда автобус жўнагунгача – ҳайдовчидан;
- олдиндан чипта сотиш кассаларидан – автотранспорт жўнашидан 10 сутка олдин.
Бошланғич ва оралиқ манзиллардаги кассаларда жорий кунги қатновларга чипталар сотиш автобус жўнашидан 5 дақиқа олдин тўхтатилади.
Шаҳарлараро ва халқаро йўналишда йўловчи автотранспортга жўнаш вақтидан бошлаб:
- 3 соат атрофида кечикканда, чипта баҳосининг 25 фоизи қўшимча тўланса чипта тикланади;
- касаллик ёки бахтсиз ҳодиса оқибатида 3 сутка мобайнида кечикканда, унга чипта учун тўланган маблағ 25 фоизи чегириб қолинган ҳолда қайтарилади.
Қуйидаги ҳолатларда автотранспорт жўнагунча йўловчи чиптани қайтариб бериши мумкин:
- автотранспорт жўнаш жадвалига нисбатан 1 соатдан кўпроқ кечикканда;
- йўловчига чипта сотилганидан пастроқ классли автотранспортдан жой берилганда;
- йўловчига чиптада кўрсатилган жой берилмаганда.
Бунда йўловчи чипта нархини қайтариб олиш ҳуқуқига эга.