Sudyalar davlat tashkilotlarida
2025-04-15 13:25:00 / Yangiliklar
Shunga koʻra, joriy yilning 7-aprel kuni Ngiobod tuman hokimligi maʼmuriy binosida tuman hokimligi xodimlari va hududda faoliyat yuritib kelayotgan fermer xoʻjaliklari vakillari ishtirokida X.Madatov tomonidan Oʻzbekiston Respublikasining “Aholiga sud muhokamalarida masofadan ishtirok etish uchun yanada qulay sharoitlar yaratilishi munosabati bilan Oʻzbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisida”gi OʻRQ-1047-sonli Qonunining mazmun-mohiyati yuzasida davra suxbati tashkil etildi.
Jumladan, keyingi yillarda mamlakatimizda sudlov faoliyatini raqamlashtirish boʻyicha amalga oshirilgan islohotlar fuqarolarning oʻz huquqlari va manfaatlarini himoya qilish yuzasidan sudlarga murojaat qilishini liberallashtirish, umuman odil sudlovga erishish darajasini oshirish, shuningdek sudlar faoliyatining ochiqligi va shaffofligini taʼminlash imkonini berganligi aytib oʻtildi.
Natijada ariza berish, ishda masofadan ishtirok etish, sud hujjatlarini olish va ishlarning koʻrilishi haqida maʼlumot olish kabi xizmatlar Oʻzbekiston Respublikasi Oliy sudining interaktiv xizmatlar portali orqali elektron shaklda amalga oshirilmoqda.
Shu bilan birga bugungi kunda videokonferensaloqa rejimida oʻtkaziladigan sud majlislarida mobil videokonferensaloqa tizimidan foydalanishning huquqiy asoslarini yaratish orqali protsessual qonunchilikni takomillashtirish zaruriyati mavjud.
Ushbu Qonun bilan Oʻzbekiston Respublikasining Fuqarolik protsessual kodeksiga, Iqtisodiy protsessual kodeksiga va Maʼmuriy sud ishlarini yuritish toʻgʻrisidagi kodeksiga aholining sud muhokamalarida masofadan ishtirok etishining huquqiy asoslari yaratilishini nazarda tutuvchi oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritilmoqda.
Ushbu Qonun fuqarolarning odil sudlovga erishish darajasini yanada oshirishga, fuqarolarning buzilgan huquq va erkinliklari, shuningdek qonuniy manfaatlari ishonchli himoya qilinishini taʼminlashga xizmat qiladi.
Xususan, mazkur qonunga koʻra, “Ishda ishtirok etuvchi shaxslarning videokonferensaloqa rejimidagi sud majlisida ishtirok etishini taʼminlash uchun koʻrsatilgan shaxslarning yashash joyi, joylashgan yeri yoki turgan joyi boʻyicha tegishli sudlarning videokonferensaloqa tizimlaridan yoxud ishni koʻrayotgan sudning mobil videokonferensaloqa tizimidan foydalaniladi.
Ishda ishtirok etuvchi shaxslarning videokonferensaloqa rejimidagi sud majlisida ishtirok etishini taʼminlayotgan sud ushbu shaxslarning kelgan-kelmaganligini tekshiradi va kelgan shaxslarning shaxsini aniqlaydi. Videokonferensaloqa rejimidagi sud majlisida mobil videokonferensaloqa tizimidan foydalangan holda ishtirok etayotgan shaxslarning shaxsi ishni koʻrayotgan sud tomonidan axborot texnologiyalaridan foydalangan holda aniqlanadi”;
“Videokonferensaloqa rejimidagi sud majlisida videokonferensaloqa tizimidan foydalangan holda ishtirok etayotgan guvohlarga, ekspertlarga, mutaxassislarga, tarjimonlarga oʻz huquqlari, majburiyatlari va javobgarligi tushuntirilganligi audio- va videoyozuv orqali qayd etiladi va bu haqda sud majlisi bayonnomasida koʻrsatiladi”;
“Ishda ishtirok etuvchi shaxslarning videokonferensaloqa rejimidagi sud majlisida ishtirok etishini taʼminlash uchun koʻrsatilgan shaxslarning yashash joyi, joylashgan yeri yoki turgan joyi boʻyicha tegishli sudlarning videokonferensaloqa tizimlaridan yoxud ishni koʻrayotgan sudning mobil videokonferensaloqa tizimidan foydalaniladi”;
“Videokonferensaloqa rejimidagi sud majlisida videokonferensaloqa tizimidan foydalangan holda ishtirok etayotgan guvohlarga, ekspertlarga, mutaxassislarga, tarjimonlarga oʻz huquqlari, majburiyatlari va javobgarligi tushuntirilganligi audio- va videoyozuv orqali qayd etiladi va bu haqda sud majlisi bayonnomasida koʻrsatiladi”; kabi jumlalar aholi vakillariga tushuntirildi.
Shuningdek, tadbir davomida yigʻilishi ishtirokchilariga Oʻzbekiston Respublikasining 2025-yil 20-fevraldagi ““Davlat boji toʻgʻrisida”gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonuniga qoʻshimcha va oʻzgartirishlar kiritish haqida”gi OʻRQ-1032-sonli Qonunining mazmun-mohiyati yuzasidan tushuntirishlar ham berib oʻtdi.
Jumladan, Jumladan, Keyingi yillarda mamlakatimizda energiya resurslaridan oqilona va samarali foydalanishga, iqtisodiyotni jadal rivojlantirish uchun zarur boʻlgan energiyaning hosil qilinishi va sarflanishini barqarorlashtirishga hamda Oʻzbekiston Respublikasi hududida chet el tijorat tashkilotlarining vakolatxonalarini akkreditatsiya qilishni soddalashtirishga qaratilgan islohotlar amalga oshirilmoqdaligi, biroq energiya resurslari isteʼmolchilari tomonidan toʻlov intizomi darajasining pastligi issiqlik va elektr energiyasini yetkazib beruvchilarning moliyaviy koʻrsatkichlariga salbiy taʼsir koʻrsatmoqdaligi aytib oʻtildi.
Shuningdek mazkur qonunga koʻra, issiqlik va elektr energiyasini yetkazib beruvchilar tomonidan isteʼmolchilarga energiya resurslari barqaror yetkazib berilishini hamda sifatli xizmatlar koʻrsatilishini taʼminlash uchun yetkazib berilgan energiya uchun toʻlov boʻyicha qarzlarni oʻz vaqtida undirish zaruriyati yuzaga kelmoqda.
Bundan tashqari “Davlat boji toʻgʻrisida”gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonunida chet el tijorat tashkilotlarining vakolatxonalarini akkreditatsiya qilganlik uchun davlat boji toʻlanishi nazarda tutilmoqda. Shu bilan birga akkreditatsiyaning qaysi davri uchun davlat boji toʻlanishi aniqlashtirilmoqda.
Xususan, Ushbu Qonun bilan “Davlat boji toʻgʻrisida”gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonuniga tegishincha issiqlik va elektr energiyasini yetkazib berish yuzasidan xizmatlar uchun toʻlovlar boʻyicha qarzlarni undirish toʻgʻrisidagi daʼvolar, arizalar va shikoyatlar bilan fuqarolik ishlari boʻyicha va iqtisodiy sudlarga murojaat qilinganda issiqlik va elektr energiyasini yetkazib beruvchilar davlat bojini toʻlashdan ozod etilishini, shuningdek ularning talablarini qanoatlantirish toʻliq yoki qisman rad etilgan taqdirda mazkur davlat bojini ushbu yetkazib beruvchilardan undirish imkoniyatini nazarda tutuvchi qoʻshimcha va oʻzgartirishlar kiritilmoqda. Shuningdek chet el tijorat tashkilotlarining vakolatxonalarini Oʻzbekiston Respublikasi hududida akkreditatsiya qilishda davlat bojini toʻlash har bir yil uchun amalga oshirilishini aniqlashtiruvchi oʻzgartirish kiritilmoqdaligi haqida soʻz yuritdi.
Oʻtkazilgan davra suxbatida ishtirokchilarni qiziqtirgan savollariga sud raisi tomonidan batafsil javoblar berib oʻtildi.
